Kinematika. Kinematikaning asosiy tushunchalari

OX o`qidagi to`g`ri chiziqli tekis harakat.

*1. OX o`qida jism x=2+3t (m) tenglamaga muvofiq harakatlanmoqda. Jismning boshlang`ich koordinatasi (m) va harakat tezligini (m/s) toping.

A) x₀=2; υ_x=3 B) x₀=3; υ_x=2
C) x₀=0; υ_x=2 D) x₀=2; υ_x=0
2. OX o`qida jism x=-2+5t (m) tenglamaga muvofiq harakatlanmoqda. Jismning boshlang`ich koordinatasi (m) va harakat tezligini (m/s) toping.
A) x₀=2; υ_x=3 B) x₀=3; υ_x=2
C) x₀=0; υ_x=2 D) x₀=-2; υ_x=5
3. OX o`qida jism x=-8t (m) tenglamaga muvofiq harakatlanmoqda. Jismning boshlang`ich koordinatasi (m) va harakat tezligini (m/s) toping.
A) x₀=2; υ_x=3 B) x₀=3; υ_x=2
C) x₀=0; υ_x=-8 D) x₀=2; υ_x=0
*4. Ikkita moddiy nuqta x₁=1+3t (m) va x₂=3+2t (m) qonuniyatlarga ko`ra harakatlanmoqda. Moddiy nuqtlarning uchrashuv koordinatasi (m) va vaqtini toping (s).
A) x=7; t=2 B) x=2; t=7
C) x=0; t=2 D) x=7; t=4
5. Ikkita moddiy nuqta x₁=-1+4t (m) va x₂=3+2t (m) qonuniyatlarga ko`ra harakatlanmoqda. Moddiy nuqtlarning uchrashuv koordinatasi (m) va vaqtini toping (s).
A) x=7; t=2 B) x=2; t=7
C) x=0; t=2 D) x=7; t=4
6. Ikkita moddiy nuqta x₁=-1-3t (m) va x₂=3+2t (m) qonuniyatlarga ko`ra harakatlanmoqda. Moddiy nuqtlarning uchrashuv koordinatasi (m) va vaqtini toping (s).
A) x=7; t=2 B) x=2; t=7
C) x=0; t=2 D) ular uchrashmaydi
7. x₀=5 m va υ_x=2 m/s bo`lsa, jismning harkat tenglamasini tuzing: x=x(t).
A) x=3+2t B) x=5 C) x=5+2t D) x=2t
*8. Ikkita moddiy nuqta x<sub>1</sub>=1+3t (m) va x<sub>2</sub>=3+2t (m) qonuniyatlarga ko`ra harakatlanmoqda. Moddiy nuqtlarning uchrashuvigacha har biri qanchadan masofani o`tadi (m)?
A) 7; 7 B) 4; 6 C) 3; 4 D) 6; 4
9. Ikkita moddiy nuqta x₁=-1+5t (m) va x₂=8+2t (m) qonuniyatlarga ko`ra harakatlanmoqda. Moddiy nuqtlarning uchrashuvigacha har biri qanchadan masofani o`tadi (m)?
A) 5; 8 B) 4; 6 C) 15; 6 D) 6; 4
*10. Ikkita moddiy nuqta x₁=-1+5t (m) va x₂=8+2t (m) qonuniyatlarga ko`ra harakatlanmoqda. Ularning nisbiy tezligini toping (m/s).
A) 3 B) 9 C) 7 D) 10
11. Ikkita moddiy nuqta x₁=-1-5t (m) va x₂=8+2t (m) qonuniyatlarga ko`ra harakatlanmoqda. Ularning nisbiy tezligini toping (m/s).
A) 3 B) 9 C) 7 D) 10
12. Ikkita moddiy nuqta x₁=-1+5t (m) va x₂=8-t (m) qonuniyatlarga ko`ra harakatlanmoqda. Ularning nisbiy tezligini toping (m/s).
A) 3 B) 9 C) 7 D) 6
*13. Quyida keltirilgan grafikning tenglamasini tuzing: x=x(t).

A) x=30-10t/3 B) x=30+5t
C) x=10+30t D) x=5t
14. Quyida keltirilgan grafikning tenglamasini tuzing: x=x(t).

A) x=30-5t B) x=30+5t C) x=10+10t/3 D) x=5t
15. Quyida keltirilgan grafikning tenglamasini tuzing: x=x(t).

A) x=30 B) x=20 C) x=20t D) x=5t
16. x,t koordinatalar o`qida x=x(t) harakat grafigi keltirilgan. t<sub>1</sub>=2 s va t<sub>2</sub>=4 s vaqt oralig`ida bosib o`tilgan yo`lni toping (m).

A) 5 B) 20 C) 10 D) 15
17. x,t koordinatalar o`qida x=x(t) harakat grafigi keltirilgan. t<sub>1</sub>=4 s va t<sub>2</sub>=8 s vaqt oralig`ida bosib o`tilgan yo`lni toping (m).

A) 5 B) 20 C) 10 D) 15
18. x,t koordinatalar o`qida x=x(t) harakat grafigi keltirilgan. t<sub>1</sub>=2 s va t<sub>2</sub>=6 s vaqt oralig`ida bosib o`tilgan yo`lni toping (m).

A) 5 B) 20 C) 10 D) 15
19. x,t koordinatalar o`qida x=x(t) harakat grafigi keltirilgan. t<sub>1</sub>=2 s va t<sub>2</sub>=8 s vaqt oralig`ida bosib o`tilgan yo`lni toping (m).

A) 5 B) 20 C) 30 D) 15
20. Jism OX o`qida x=2+t qonunga ko`ra harakatlanmoqda. Harakat grafigi vaqt o`qi bilan qanday burchakni tashkil etadi?
A) 40<sup>0</sup> B) 30<sup>0</sup> C) 60<sup>0</sup> D) 45<sup>0</sup>
*21. Rasmda ikkita moddiy nuqtaning x,t koordinatalar o`qida x=x(t) grafiklari berilgan. Moddiy nuqtalarning uchrashuv joyi (m) va vaqtini (s) aniqlang.

A) x=8; t=4 B) x=10; t=4
C) x=11; t=4 D) x=0; t=4
22. Rasmda ikkita moddiy nuqtaning x,t koordinatalar o`qida x=x(t) grafiklari berilgan. Bochlang`ich koordinatasi x₀=30 m bo`lgan moddiy nuqtaning harakat tenglamasini tuzing.

A) x=2,5t B) x=10+5t C) x=30-5t D) x=4t
23. Rasmda ikkita moddiy nuqtaning x,t koordinatalar o`qida x=x(t) grafiklari berilgan. Bochlang`ich koordinatasi x₀=0 m bo`lgan moddiy nuqtaning harakat tenglamasini tuzing.
A) x=2,5t B) x=10+5t C) x=30-5t D) x=4t
24. x,t koordinatalr o`qida jismning harakat grafigi keltirilgan. Jismning harakat tezligini aniqlang (m/s).

A) / 3 B) 3 C) D) 60
*25. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik grafigidan foydalangan holda jismning bosib o`tgan yo`lini toping (m).

A) 200 B) 240 C) 300 D) 250
26. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik grafigidan foydalangan holda jismning t<sub>1</sub>=2 s va t<sub>2</sub>=6s vaqt intervalida bosib o`tgan yo`lini toping (m).

A) 200 B) 240 C) 120 D) 250
27. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik grafigidan foydalangan holda jismning bosib o`tgan yo`lini toping (m).

A) 95 B) 80 C) 90 D) 100
*28. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik grafigidan foydalangan holda jismning bosib o`tgan yo`lini toping (m).

A) 160 B) 240 C) 300 D) 250
29. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik grafigidan foydalangan holda jismning bosib o`tgan yo`lini toping (m).

A) 160 B) 240 C) 300 D) 140
30. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik Grafigidan foydalangan holda jismning bosib o`tgan yo`lini toping (m).

A) 160 B) 240 C) 300 D) 140
*31. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik grafigidan foydalangan holda jismning ko`chishini toping (m).

A) 60 B) 40 C) 30 D) 14

32. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik grafigidan foydalangan holda jismning ko`chishini toping (m).

A) 90 B) 100 C) 70 D) 80
*33. Jismning 6 s da bosib o`tgan yo`lini va ko`chishini aniqlang (m).

A) 0; 40 B) 40; 0 C) 10; 20 D) 20; 0
34. Jismning 6 s da bosib o`tgan yo`lini va ko`chishini aniqlang (m).

A) 0; 40 B) 40; 0 C) 30; 30 D) 20; 0
35. Moddiy nuqtaning berilgan sanoq sis-
temasidagi harakati x=7+4t va y= 5+3t
tenglamalar bilan berilgan. Jism dast-
labki 2 s ichida qanchaga ko‘chadi (m)?
A) 14. B) 19. C) 10. D) 13.
36. Rasmdagi υ,t koordinatalar o`qida tezlik grafigidan foydalangan holda jismning (2-6) s vaqt oralig’ida bosib o`tgan yo`lini toping (m).

A) 80 B) 40 C) 30 D) 120
37. Uch jism rasmdagi grafiklarga mos to‘g‘ri
chiziqli harakatlanmoqda. Ulardan qaysilari modul bo‘yicha nolga teng bo‘lmagan doimiy tezlanish bilan harakatlanmoqda?
A) 1 va 3. B) 1, 2 va 3.
C) 2 va 3. D) 1 va 2
38. Harakatlana boshlagan zarra tezligining o‘zgarishi grafik tarzda berilgan. t = 2 s paytda uning yurgan yo‘li (m) topilsin.
A) 16. B) 14,5. C) 15,4. D) 2,5.
39. Ikki moddiy nuqta bir vaqtda OX o‘qi bo‘ylab harakatlana boshladi. Rasmda ular tezliklarining OX o‘qiga proyeksiyalarining vaqtga boglanish grafiklari tasvirlangan. t=5 s paytda zarralarning qanday parametrlari teng bo‘lgan?

A) o‘tgan yo‘llari.
B) OX o‘qi bo‘ylab tezlanishlari.
C) OX o‘qi bo‘ylab tezliklari.
D) koordinatalari.
40. Harakatlana boshlagan zarra tezligining o‘zgarishi grafik tarzda berilgan. t=l s paytda uning yurgan yo‘li (m) topilsin.
A) 5/8. B) 7/4. C) 5/4. D) 7/8.
41. Keltirilgan grafikdan foydalanib jismning
harakat tezlanishini (m/s²) toping.

A) 6. B) 2 . C) 1. D) 3.
42. Tezligi 36 km/h bo’lgan avtomobil 1 minutda qancha yo’l bosib o’tadi?(m)
A) 36 B) 200 C) 600 D) 360
43. Velosipedchi 18 km/h tezlikda 12 s harakatlandi. U necha metr yo’l yurganini aniqlang. (m)
A) 60 B) 30 C) 20 D) 45
44. Uzunligi 100 m bo’lgan poyezd 400 m li ko’prikdan 72 km/h tezlikda harakatlanib qancha vaqtda o’tadi? (s)
A) 30 B) 5 C) 20 D) 25
45. Uzunligi 40 m bo’lgan yuk mashinasi yo’lidagi 60 m li tuneldan 18 km/h tezlikda harakatlanib necha sekunda o’tishini aniqlang.(s)
A) 15 B) 20 C) 25 D) 5
46. Poyezdning uzunligi 200 m . U yo’lida tinch turgan piyodani yonidan 25 s da o’tgani ma’lum bo’lsa, u qanday tezlikda harakatlanganini aniqlang. (m/s)
A) 25 B) 20 C) 12 D) 8
47. Avtomobil 144 km/h tezlikda 10 minut harakatlansa necha km masofani bosib o’tadi?
A) 14 B) 12 C) 28 D) 24
48. Tezliklari v₁=54 km/h va v₂=108 km/h tezliklar bilan ikki avtomobil 1 nuqtadan harakat boshladilar. 1 minutdan so’ng ular har biri necha km yo’lni bosib o’tadi?
A) 1.6 ; 1.4 B) 1.8 ; 0.8
C) 0.6 ; 1.2 D) 0.9 ; 1.8
49. Mototsiklchi 150 m yo’lni 1 minutda o’tgani ma’lum bo’lsa shu tezlikda 40 s harakatlanib necha metr masofaga borishini aniqlang.
A) 175 B) 125 C) 120 D) 100
50. Jism 20 m/s tezlikda 25 s da ma’lum bir masofani o’tsa, shu masofani 5 s da o’tishi uchun qanday tezlik bilan harakatlanishi kerak? (km/h)
A) 36 B) 360 C) 180 D) 720
51. Avtomobil 1.2 km masofani 2 minutda o’tgan bo’lsa shu tezlikdan 2 marta kichik tezlikda 2 minut harakatlangan. Ikkinchi avtomobil qancha masofaga borganini aniqlang.
A) 0.6 B) 1.6 C) 1.8 D) 0.4
52. A va B shaharlar orasidagi masofa 3 km ga teng. Mototsiklchi 36 km/h tezlikda harakatlanib A shahardan B shaharga borib kelishi uchun qancha vaqt sarflaydi? (h)
A) ½ B) 1/3 C) 1/6 D) ¼
53. Jism 360 km yo’lni 3 h da bosib o’tgani ma’lum bo’lsa u shu yo’lni qanday (km/h) tezlikda o’tganini aniqlang.
A) 120 B) 160 C) 120 D) 180
54. Tezliklari 36 km/h va 72 km/h bo’lgan jismlar S masofani bosib o’tishdi. Agar birinchi jism 10 s da bosib o’tgani ma’lum bo’lsa, ikkinchi jismning harakatlanish vaqtini aniqlang. (s)
A) 5 B) 12 C) 15 D) 18
55. Biribchi avtomobil 6.4 km yo’lni 80 m/s tezlikda o’tdi. Ikkinchi avtomobil esa birinchisining tezligidan 4 marta kichik tezlikda harakatlansa 1.2 km masofani qancha vaqtda bosib o’tishini aniqlang. (min)
A) 1 B) 60 C) 30 D) 5
56. Piyoda 1 km yo’lni 7.2 km/h tezlikda harakatlanib o’tdi, huddi shu vaqtda u 3.6 km/h tezlik bilan harakatlansa necha metr masofani bosib o’tishini aniqlang.
A) 225 B) 2000 C) 500 D) 1000
57. Piyoda 9 km/h tezlik bilan harakatlanib 500 m masofani bosib o’tdi. Huddi shunday vaqtda avtomobil 18 km/h tezlikda harakatlansa qancha masofaga boradi? (km)
A) 10 B) 20 C) 1 D) 4
58. Bola yo’l chetida tinch turgan yuk mashinasining yonidan 3.6 km/h tezlikda harakatlanib 10 s da o’tdi. Yuk mashinasining uzunligini aniqlang. (m)
A) 36 B) 3.6 C) 15 D) 10
59. Jism to’g’ri chiziqli harakat qilib 30 m masofani bosib o’tdi, so’ng yo’nalishini 90^o ga o’zgartirib 40 m yo’l yurgani ma’lum bo’lsa uning ko’chishini aniqlang.(m)
A) 40 B) 70 C) 50 D) 10
60. Jism to’g’ri chiziq bo’ylab 200 m yo’l bosdi, so’ng ortiga qayrilib 130 m yurgani ma’lum bo’lsa uning ko’chish modulini aniqlang. (m)
A) 20 B) 80 C) 170 D) 70
61. Sport mashinasi 144 km/h tezlik bilan harakat qiladi. agar uning tezligini 4 marta kamaytirsak 1.2 minutda necha metr masofani bosib o’tadi?
A) 360 B) 180 D) 490 D) 720