Kinematika

Berilgan:
Q=1,6.10^-19Kl,
=10³ kg/m³.
Topish kerak: r=?
Yechish. Masala shartiga ko’ra tomchilarning o’zaro tortishish kuchlari itarilish kuchlarini muvozanatlashi uchun Kulon kuchi butun olam torishish kuchiga teng bo’ladi:
kQ²/R²=Gm²/R²
Bu tenglamani R² qisqartiramiz va massani topamiz
m=Qk/G
Ikkinchi tomondan massa
m=V=∙4r³/3
ifoda orqali aniqlanadi. massaning ikkala ifidalarini tenglashtirib, noma’lum radiusni aniqlaymiz:
r= =3,5 mm
Javob: r=3,5 mm.

8. 
   Egrilik raduisi 50 sm bo’lgan botiq ko’zgudan uning optik o’qi bo’yicha 15 sm masofada shulalanuvchi nuqta joylashgan. Nuqtaning tasviri qayerda joylashgan? Agar ko’zgu 15 sm uzoqlashtirilsa, tasvir qayerda joylashadi?
   

Berilgan:_R=50_sm,_d_1_=15_sm,_d_2_=30_sm._Topish_kerak'>Berilgan:
R=50 sm,
d₁=15 sm,
d₂=30 sm.
Topish kerak: f₁, f₂=?
Yechish. Ma’lumki, ko’zguning fokus masofasi
F=R/2 forrmula orqali aniqlanadi, demak F=25 sm. Linza yoki ko’zgu formulasiga asosan
1/F=1/d+1/f
Bu yerdan ko’zgudan tasvirgacha bo’lgan masofani aniqlaymiz:
f=d∙F/(d-F)
bu ifodaga berilganlarni qo’yib, f₁ va f₂ larni aniqlaymiz:
f₁=15∙25/(15-25)=-37,5 sm, f₂=30∙25/(30-25)=150 sm=1,5 m.
Javob: f₁=-37,5 sm, f₂=1,5 m.

9. 
   Silliq vertikal devorga m massali narvon  burchak ostida tirab qo’yilgan. Narvon va pol orasidagi ishqalanish koeffisienti qanday bo’lganda M massali odam narvonga chiqa oladi?
   

Berilgan:
m, M, 
Topish kerak: =?
Yechish. Masalaning chizmasini chizamiz:

Narvon muvozanatda bo’lishi uchun uning og’ilik kuchining momenti reaksiya kuchining momentiga teng bo’lishi kerak:
mgsin∙l/2=Mgcos∙l
bu yerdan