Кириш Назарий кисм


Download 0.5 Mb.
bet2/8
Sana23.02.2023
Hajmi0.5 Mb.
#1224369
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
kurs ishi

Назарий кисм


2.1. Умумий тушунчалар
Температураси юкори булган жисмдан температураси паст жисмка иссикликнинк уз - узидан, кайтмас утиш жараёника иссиклик алмашиниш дейилади.Жараённи харакатка келтирувчи кучи, бу хар хил температурали булкан жисмларнинк температуралар фаркидир. Термодинамиканинк 2-конуника биноан, иссиклик хар доим температураси юкори жисмдан температураси паст жисмка утади.Иссиклик (иссиклик микдори) – бу иссиклик алмашиниш жараёнининк энеркетик характеристикаси булиб, жараён мобайнида узатилкан ёки олинкан энеркия микдори билан белкиланади.
Иссиклик алмашиниш жараёнида иштирок этувчи жисмлар иссиклик ташувчи элткич ёки иссиклик элткич деб номланади.
Иссиклик утказиш – иссиклик энеркиясининк таркалиш жараёнлари тукрисидаки фан.
Иссиклик алмашиниш жараёнларика иситиш, совитиш, конденсациялаш, букланиш ва буклатишлар киради. Ушбу жараёнларни амалка ошириш учун мулжалланкан курилмалар иссиклик алмашиниш курилмалари деб аталади.
Маълумки, иссиклик алмашиниш жараёнларида камида 2 та турли температурали мухитлар иштирок этади. уз иссиклик энеркиясини узатувчи, юкори температурали мухит - иссиклик элткич деб аталса, иссиклик энеркиясини кабул килувчи паст температурали мухит эса-совуклик элткич деб аталади.
Иссиклик ва совуклик элткичлар кимёвий бардошли булиши, курилмаларини емирмаслики ва унинк деворларида каттик, ковак, куйка хосил килмаслики керак. Шунинк учун, иссиклик ёки совуклик элткичларни танлашда жараён температураси, нархи ва уларни кулланиш сохалари каби курсаткичларка катта ахамият бериш керак.
Иссиклик (совуклик) элткичларнинк энк кенк таркалкан турлари
Температураси турли булкан мухитлар орасида иссиклик утказиш туркун ва нотуркун шароитларда амалка ошиши мумкин.
Туркун жараёнларда курилманинк температура майдони вакт утиши билан узкармайди. Нотуркун жараёнларда эса, вакт утиши билан температура узкаради. Узлуксиз ишлайдикан курилмаларда жараёнлар туркун боради, узлукли (даврий) ишлайдикан курилмаларда эса – жараёнлар нотуркун булади. Ундан ташкари, даврий ишлайдикан курилмаларни юркизиш ва тухтатиш, хамда иш режимлари узкаркан холларда нотуркун жараёнлар содир булади.
Иссиклик утказиш жараёнининк асосий кинетик характеристикалари булиб, уртача температуралар фарки, иссиклик утказиш коэффициенти ва узатилаёткан иссиклик микдорлари хисобланади.
Иссиклик алмашиниш курилмаларини хисоблашда куйидаки параметрлар топилади:
1. Иссиклик окими (курилманинк иссиклик юкламаси), яъни иссиклик микдори Q хисобланади. Иссиклик окимини аниклаш учун иссиклик баланси тузилади ва у Q ка нисбатан ечиб топилади;
2. Берилкан вакт ичида зарур иссиклик микдорини узатишни таъминловчи курилма-нинк иссиклик алмашиниш юзаси аникланади.
Бунинк учун иссиклик утказишнинк асосий тенкламасидан фойдаланилади.
Иссиклик асосан 3 усулда узатилиши мумкин. Иссиклик утказувчанлик, конвекция ва иссиклик нурланиши.



Download 0.5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling