Кириш преамбула

2 ЛОЙИҲА ТАВСИФИ ВА ЖОРИЙ ФАОЛИЯТ
2.1 Лойиҳа тавсифи
4. Таклиф этилаётган лойиҳа Ўзбекистонга ишончсиз энергия таъминоти ва энергия тежамкорлиги муаммоларини ҳал қилишда ёрдам беради. Энг самарали ва экологик тоза комбинацияланган циклли газ турбинали агрегатларини ўрнатиш орқали лойиҳа Ўзбекистонда янада арзон ва ишончли электр таъминотига, энергия самарадорлигини оширишга хизмат қилади. Лойиҳа секторнинг молиявий фаолияти ва самарадолигини ошириш ва сектор фаолиятини яхшилаш учун тармоқ ва институтционал ривожланиш компонентларини ўз ичига олади.
5. 2010 йил апрел ойида Осиё тараққиёт банки (ОТБ) 900 МВт қувватга эга КЦГТ электр стансиясини ўрнатиш бўйича Толимаржон энергетика лойиҳасини Ўзбекистондаги биринчи энергетика лойиҳаси сифатида тасдиқлади. 2017-йил август ойида ҳар йили тахминан 6,5 тераватт соат электр энергияси ишлаб чиқаришга мўлжалланган КБГҚ блоклари муваффақиятли ишга туширилди ва мавжуд электр қуввати тақчиллигининг бир қисмини бартараф этди. Ушбу лойиҳа доирасидаги ислоҳот элементлари “Ўзбекенерго”нинг дастлабки ижрочи ташкилотида Халқаро молиявий ҳисобот стандарти (ХМҲС) бўйича молиявий ҳисоботни жорий этишни ўз ичига олган. Бу “Ўзбекенерго”га 2015- йил (молиявий йил) учун биринчи ХМҲС консолидацияланган молиявий ҳисоботини ишлаб чиқишга ёрдам берди ва 2011-молия йилидан бошлаб Халқаро аудит стандартлари (ХАС) асосида ташқи аудитни ўтказишга ёрдам берди, бу эса ҳисобдорлик, шаффофлик ва самарали бошқарувни яхшилашга ҳисса қўшди.

6. Талимаржон электр станцияси лойиҳаси доирасида гендер тенглиги бўйича қуйидаги асосий тадбирлар амалга оширилди: (i) маҳалла мажмуаси қурилиш ишларининг 90 фоизи бажарилди, (ii) Талимаржон иссиқлик электр стансиясида (ИЭС) гендер марказлари тармоғи яратилди ва ишга туширилди. , (iii) ИЭС ходимларининг турмуш ўртоқлари уюшмаси яратилган ва фаолият кўрсатмоқда, (iv) тўпланган ва мавжуд бўлган жинс бўйича ажратилган маълумотлар ва (v) гендер салоҳиятини ошириш бўйича тадбирлар

7. Ҳукумат стратегиясига мос келадиган лойиҳа натижасида Ўзбекистон учун янада ишончли энергия таъминоти юзага келади. Натижада электр таъминотида энергия самарадорлиги яхшиланади ва иссиқхона газлари чиқиндилари камаяди.
8. Лойиҳа 2017 йил 12 декабрда тасдиқланган. Кредит ва лойиҳа шартномалари 2018-йил 20-июнда имзоланган ва 2019-йил 12-апрелда кучга кирган. Кредит суммаси ЛБНМларни молиялаштириш учун ОТБнинг оддий капитал ресурсларининг 450 миллион АҚШ долларини (солиқларни ҳисобга олмаганда 100% харажатлар) ва EPC- шартномасини (солиқларни ҳисобга олмаганда ҳаражатларнинг 44,1%) ташкил этади. 2020-йил феврал ойида “Ўзбекенерго” АЖдан “ТИЭС” АЖга ижрочи агентлик ўзгаришини акс эттирувчи молиялаштириш шартномаларига ўзгартиришлар киритилди.
9. 2021-йил май ойида кредитни ёпиш муддати харидлар кечикишидан кейин EPC-шартномаси муддатини қоплаш учун 2023-йил 30-июндан 2025-йил 31-декабргача узайтирилди.
10. Ўзбекистон тикланиш ва тараққиёт жамғармаси (ЎТТЖ) ва Европа тикланиш ва тараққиёт банки (ЕТТБ) тегишли равишда 162 миллион доллар ва 238 миллион АҚШ долларгача бўлган EPC- шартномасини биргаликда молиялаштирмоқда. "ТИЭС" АЖ ЛАОГ харажатлари ва қурилиш вақтидаги молиялаштириш тўловлари учун 48,6 миллион АҚШ долларгача маблағ ажратади. Ҳукумат 149,4 миллион АҚШ долларгача бўлган солиқ ва йиғимларни қоплайди.
11. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019-йил 27-мартдаги “Ўзбекистон Республикасининг электр энергетика тармоғини янада ривожлантириш ва ислоҳ қилиш стратегияси тўғрисида”ги ПҚ-4249 -сонли қарорига мувофиқ “Ўзбекенерго” учта компанияга бўлинган: (i) “Иссиқлик электр стансиялари” Аксиядорлик жамияти ( АЖ) холдинг компанияси сифатида Ўзбекистондаги иссиқлик электр стансияларини бошқаради; (ii) “Ўзбекистон Миллий электр тармоқлари” Аксиядорлик жамияти электр узатиш тизимларига эгалик қилади ва улардан фойдаланади ҳамда ишлаб чиқарувчилардан электр энергиясининг ягона харидори сифатида ишлайди; ва (iii) “Минтақавий электр тармоқлари” АЖ якуний истеъмолчиларга электр энергиясини тарқатувчи ва сотувчи 14 та ҳудудий тармоқ корхоналарини бошқаради.
12. 2019-йилнинг 4-июлида Молия вазирлиги “Талимаржон иссиқлик электр стансияси” (ИЭС) АЖни “Ўзбекенерго”нинг Толимаржон энергетика лойиҳаси ва энергия ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш лойиҳаси бўйича ҳуқуқий вориси этиб белгилаган ижрочи ташкилот ўзгаргани ҳақида хабар берди.

13. Лойиҳани бошқариш ва назорат бўйича маслаҳатчи. ЛБНМ AF-Consult Switzerland Ltd. (Switzerland) – BC Business Consulting GmbH (Germany) Ltd (AFRY) компанияси 2019-йил 12-сентябрда “Талимаржон ИЭС” АЖ лойиҳани амалга ошириш жараёнида 612 киши/ой миқдорида асосий мутахассисларни жалб қилган ҳолда қўллаб-қувватлаш учун жалб қилинган. Лойиҳада қабул қилинган технологиянинг мураккаблиги туфайли 90:10 стандарт нарх /сифат нисбати билан сифат ва харажатларни танлаш усули қўлланилди.

14. EPC- шартномаси. “Талимаржон ИЭС” АЖ станциядаги БГҚ блокларини “тўлиқ” қуриш учун битта бош пудратчига топширади. Харидлар ОТБнинг икки босқичли тендер усулидан фойдаланган ҳолда, олдиндан саралашсиз очиқ танлов савдолари орқали амалга оширилади. Шунингдек, ОТБнинг стандарт тендер ҳужжати: лойиҳалаш, етказиб бериш, ўрнатиш қўлланилади.
15. Лойиҳа Ўзбекистоннинг Қашқадарё вилоятида қуввати 450 МВт бўлган иккита янги БГҚ блокини (4 ва 5 блоклари) қуришдан иборат. ИЭС2 Толимаржон энергетика мажмуасининг (ТЭМ) бир қисмини ташкил қилади ва ҳозирги кунга қадар қуйидаги иккита компонентни ўз ичига олади:
А. ИЭС0 – 2004 йилда қуриб битказилган 800 МВт қувватга эга газ билан ишлайдиган мавжуд буғ электр стансияси (1-блок).
Б. ИЭС1 – 900 МВт қувватга эга “1-босқич” Комбинацияланган циклли газ турбинаси (КЦГТ) (2 ва 3 -блоклар).
16. ТЭМ Қашқадарёнинг Нишон туманидаги Қарши магистрал каналининг (ҚМК) ўнг қирғоғида Толимаржон сув омборидан етти километр шимолда жойлашган. Энг яқин турар-жой посёлкаси Нуристон, ТЭМдан тахминан бир километр шимоли-шарқда жойлашган.
17. ИЭС2 учун 7 га га яқин ер керак, уларнинг барчаси ТЭМнинг мавжуд чегараларида жойлашган. ИЭС2 ИЭС1 нинг шарқий чегараси яқинида, у ўз навбатида ИЭС0 нинг шарқий чегарасида жойлашган бўлади.
18. Лойиҳанинг жойлашуви қуйидаги 1-чизмада курсатилган.
19. Мажбурий кўчириш. Мажбурий кўчириш оқибатлари учун лойиҳага C тоифаси берилди. Лойиҳанинг дастлабки лойиҳаси асосида кўчириш бўйича тегишли экспертиза, қурилиш ишлари Толимаржон ИЭС чегарасида жойлашганлиги сабабли, ер олиш ва кўчиришга таъсир кўрсатмаслигини назарда тутади.
20. Агар лойиҳалаштириш ёки амалга ошириш жараёнида ҳар қандай ўзгаришлар ёки қўшимча ер талаблари ёки мажбурий кўчириш таъсири аниқланса, ер олиш ва кўчириш режаси ер олиш ва кўчириш тизими ва ҲСБ 2009 га мувофиқ тузилади. Режа EPC- шартномасини тузишдан олдин ОТБ томонидан тасдиқланиши ва иш бошланишидан олдин амалга оширилиши керак.
21. ШКЧМ ижтимоий ҳимоя масалаларини ҳал қилади. Лойиҳани тайёрлаш ва кўчириш бўйича тегишли экспертиза давомида маслаҳатлар ўтказилди. “Талимаржон ИЭС” АЖ ЛАОГ орқали лойиҳани амалга ошириш жараёнида манфаатдор томонлар билан узлуксиз мазмунли келишувларни таъминлайди.
22. Маҳаллий халқлар. Лойиҳа ҲСБ 2009 да белгиланганидек ҳеч қандай маҳаллий аҳолига таъсир қилмайди ва шунинг учун лойиҳа маҳаллий аҳолининг таъсири жиҳатидан C тоифасига киради.
23. Атроф-муҳитга таъсирнинг миллий баҳоси Ўзбекистон Республикаси “Ўзбекенерго” АЖ томонидан ёлланган маслаҳатчилар томонидан тайёрланган. “Ўзбекенерго” АЖ Атроф-муҳитга таъсирнинг миллий баҳоси 2017-йилнинг март ойида Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасига тақдим этган. Давлат экологик экспертизаси (ДЭЭ) хулосаси 2017-йил 10-октабрда олинган.