Klassik maktab vakillarining iqtisodiy qarashlari

Klassik maktab vakillarining iqtisodiy qarashlari

Reja:

1.Adam Smit asarlarida klassik maktab g`oyalarining yanada rivojlantirilishi

2.Adam Smitning xalqlar boyligining tabiati va sabablari to`g`risidagi tadqiqot asari uning feodalizmga munosabati.

3.Adam Smitning “Siyosiy iqtisod va soliq solishning boshlanishi” asaridagi asosiy iqtisodiy g`oyalar.

4.A.Smit va Rikardo g‟oyalarining boshqa olimlar tomonidan rivojlantirilishi.

Adam Smit asarlarida klassik maktab g’oyalarining yanada rivojlantirilishi

• 8-chi asrning ikkinchi yarmida klassik iqtisodiy maktab britaniyalik olimlar A.Smit va D.Rikardo asarlarida eng yuksak cho’qqiga ko’tarildi. Bu hol tasodifiy emas edi, chunki bu olimlar yashab ijod etgan davrda Angliyada chuqur iqtisodiy, sotsial va siyosiy o’zgarishlar ro’y berayotgan edi. Mamlakatda yuksak rivojlangan qishloq xo’jaligi va tez o’sayotgan sanoat mavjud edi, faol tashqi savdo olib borilardi. Yangi jamiyatga xos sinfiy ajralish yaqqol bo’lib, ishchilar, sohibkorlar, yer egalari – lendlordlar va fermerlar bor edi. Kapitalning dastlabki jamg’arilishi natijasida hosil bo’lgan pul kapitali (manbalari: past ish haqi, mustamlaka siyosati, noekvivalent savdo, qul savdosi, yerlarning dehqonlardan tortib olinishi va h.) tobora ko’p miqdorda sanoat va qishloq xo’jaligiga qo’yila boshladi.

Angliya industrial agrar davlatga aylandi. Manufakturalar soni oshdi, ulardagi ishchilar soni ko’paydi, ishchilarning ahvoli nihoyatda og’ir bo’lib, qattiq ekspluatatsiyaga duchor qilindi. Angliya sanoat inqilobi arafasida edi. Mamlkatning sanoat mahsulotlari jahon bozorida yuqori baholangan va talab tobora ortgan, ammo davlat tomonidan kiritilgan savdo-sotiqdagi proteksionizm siyosati, qonunlar davr talabiga javob bermay qo’ydi, ularning borligi kapitalizm rivojiga to’sqinlik kilar edi.

• Angliya industrial agrar davlatga aylandi. Manufakturalar soni oshdi, ulardagi ishchilar soni ko’paydi, ishchilarning ahvoli nihoyatda og’ir bo’lib, qattiq ekspluatatsiyaga duchor qilindi. Angliya sanoat inqilobi arafasida edi. Mamlkatning sanoat mahsulotlari jahon bozorida yuqori baholangan va talab tobora ortgan, ammo davlat tomonidan kiritilgan savdo-sotiqdagi proteksionizm siyosati, qonunlar davr talabiga javob bermay qo’ydi, ularning borligi kapitalizm rivojiga to’sqinlik kilar edi.