Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti telekommunikatsiya

Tarmoq xavfsizligida tahdidlar deganda nimani tushunasiz? 
Tarmoq xavfsizligida "tahdidlar" deyilganda, tarmoqdagi xavfsizlikni 
ogohlantiruvchi, zararli va xavfli holatlar, ob'ektlar yoki potentsial muammo va atakalarni 
anglatamiz. Tahdidlar, tarmoqdagi ma'lumotlarni va tizimlarni zararli hamyonlar, hakerlar, 
vayronlar yoki boshqalar tomonidan hujjatlardan foydalanish, ma'lumotlarni olib tashlash, 
tizimlarga zarar yetkazish va tarmoqdagi xavfsizlikni buzishga olib kelishi mumkin. 
Quyidagi misollar tarmoq xavfsizligidagi tahdidlarga misoldir: 
1. Malware va viruslar: Zararli dasturlar, viruslar, kriptoviruslar va boshqa malware turlari, 
tarmoqdagi tizimlarga yashirin uchuvchi, ma'lumotlarni olib tashlash va tarmoq resurslarini 
xavfli tarzda ishlatish uchun ishlatiladi. 
2. DoS/DDoS atakalari: Tarmoqni qondirish va so'zlash salohiyatini buzish maqsadida DoS 
(DoS - Denial of Service) va DDoS (Distributed Denial of Service) atakalari amalga 
oshiriladi. Bu atakalar tarmoqdagi resurslarni to'liq belgilangan miqdorda ishlatish orqali 
xavfli qo'limlarni bo'shatish va tarmoqdagi xizmatlarga kirishni to'xtatishga yo'l qo'yishni 
maqsad qiladi. 
3. Kimlik solish va autentifikatsiya muammo va zaifliklar: Tarmoqdagi kimlik solish 
protokollarida (masalan, parollar, SSH kalitlari) xatoliklar, to'g'ri autentifikatsiya usullari 
yo'qligi yoki autentifikatsiyani buzish mumkin bo'lgan holatlar tahdid sifatida hisoblanadi. 
Bu holatlar zararli shaxslar uchun foydalanuvchining identifikatorini, parolini va shaxsiy 
ma'lumotlarini olishga imkon beradi. 
4. Xavfsizlik nusxalashlari va tarqatishlar: Tarmoqda ma'lumotlar tarqatilishi va nusxalash 
holatlari tahdid sifatida hisoblanadi. Ma'lumotlar o'chirilishi, o'zgartirilishi, tarqatilishi yoki 
nusxalanishi yolg'on yoki xavfli bo'lishi mumkin, bu esa konfidensiallik va integritetni 
buzishga olib kelishi mumkin. 
5. Insayder atakalari: Insayderlar, tarmoqda ishlovchi shaxslar, tashqi tashkilotlarda 
ishlaydigan sh 

---

axslar yoki tarmoqning ichki tashkilotlarida ishlovchi hujjatlardan foydalanib, ma'lumotlarni 
olib tashlash, tarmoq resurslariga kirish va xavfsizlikni buzishga harakat qilish uchun 
foydalanishlari mumkin. 
Tahdidlar, tarmoqdagi xavfsizlikni buzish uchun potentsial imkoniyatlarni anglatadi. 
Xavfsizlik mutaxassislarining tahdidlar haqida tushunish, ularni tanish va ularga qarshi 
qarorlar qabul qilish, tarmoqdagi xavfsizlikni oshirish va xavfsizlikni ta'minlashda 
muvaffaqiyatli bo'lish uchun muhimdir.