Компьютерные системы и сети

Kompyuterlar
(hisoblash mashinalari)
Analog hisoblash mashinalari (AHM)
Raqamli hisoblash mashinalari (RHM)
Gibrid hisoblash mashinalari (GHM)

Raqamli hisoblash mashinasi (RHM) yoki kompyuter, diskret kо‘rinishda ifodalangan, aniqrog‘i raqamli shaklda ifodalangan axborot bilan ishlaydi.

Raqamli hisoblash mashinasi (RHM) yoki kompyuter, diskret kо‘rinishda ifodalangan, aniqrog‘i raqamli shaklda ifodalangan axborot bilan ishlaydi.

Analog hisoblash mashinalari uzluksiz shakldagi, yaʻni qandaydir fizik kattalikdagi uzuluksiz qatorga ega bо‘lgan qiymatlar kо‘rinishidagi (kо‘pincha elektr kuchlanishi) axborotlar bilan ishlaydi.

GHM (aralash (gibrid) hisoblash mashinasi), yoki kombinatsiyalashtirilgan hisoblash mashinasi, raqamli va uzluksiz shaklda ifodalangan axborotlar bilan ishlaydi.

Yaratilish bosqichi va element asosi bо‘yicha kompyuterlarni shartli ravishda avlodlarga bо‘linadi:

Yaratilish bosqichi va element asosi bо‘yicha kompyuterlarni shartli ravishda avlodlarga bо‘linadi:

• 1-avlod, 1950 yillar: elektron vakumli lampalardagi EHM;
• 2-avlod, 1960 yillar; diskret yarim о‘tkazgichli asboblardagi EHM (tranzistorlardagi);
• 3-avlod, 1970 yillar; yarimо‘tkazgichli kichik va о‘rta integral sxemalardagi kompyuterlar (bitta g‘ilof ichida yuzlab – minglab tranzistorlar joylashtirilgan).

4-avlod, 1980-90 yillar; katta va juda katta integral sxemalardagi kompyuterlar, ularning asosi – mikroprotsessorlardir (bitta kristalda о‘n mingtalab – millionlab aktiv elementlar mavjud).

4-avlod, 1980-90 yillar; katta va juda katta integral sxemalardagi kompyuterlar, ularning asosi – mikroprotsessorlardir (bitta kristalda о‘n mingtalab – millionlab aktiv elementlar mavjud).

5-avlod, hozirgi vaqt (2010...); bir necha о‘nlab parallel ishlovchi mikroprotsessorlardan tashkil topgan kompyuterlar, ular yordamida bilimlarga ishlov berishning samarali tizimlarini qurishga imkoniyat mavjud.