Kompleksometrik titrlash usullariga oid masalalar


Download 271.4 Kb.
Pdf ko'rish
Sana05.12.2020
Hajmi271.4 Kb.
#160532
Bog'liq
8-mavzuga amaliy mashgulot


KOMPLEKSOMETRIK TITRLASH USULLARIGA OID MASALALAR 

YECHISH 

 

 

Titrimetrik analizda barqaror va eruvchan kompleks birikmalar hosil bo’lish 



reaksiyalaridan foydalaniladi. Titrantlar sifatida kompleksonlar keng ko’lamda ish-

latiladi.  Bu  holda  kompleksning  tarkibi  ML



z–y

  (L

y

  –  aminopolikarbon  kislotaning 

anioni) formulaga mos keladi. Umumiy holda kompleks hosil bo’lish reaksiyalari 

(3.160)  tenglama  bilan  ifodalanadi.  Uning  muvozanat  konstantasi  kompleksning 

barqarorlik  konstantasi  β

n

  ga  teng.  Titrimetrik  metodda  qo’llaniladigan  reaksiya-

larda  n  odatda  2  dan  yuqori  bo’lmaydi.  Kompleks  hosil  bo’lish  metodi  bo’yicha 

titrlash egri chizig’i pM ning reagent konsentratsiyasiga bog’liqligini ifodalaydi. 

 

Turli hollarda pM ni hisoblashni ko’rib chiqamiz. 



 

Kompleks  hosil  qiluvchi  reagent  bilan  metall  tuzini  ekvivalent  nuqtagacha 

titrlashda [M

z+

] ionlari konsentratsiyasi eritma suyultirilishini hisobga olgan holda, 

titrlanmagan tuz konsentratsiyasiga teng bo’ladi. Ekvivalent nuqtada [M

z+

] quyida-

gi tenglama bo’yicha hisoblanishi mumkin: 

                                                

1

0

]



[







n



n

n

M

z

V

n

V

C

M

                                      (7.32) 

bunda C

M

 – metall tuzining boshlang’ich konsentratsiyasi;  V

0

V – eritmaning titr-



lash boshidagi va oxiridagi hajmlari. 

 

Ekvivalent nuqtadan so’ng ortiqcha ligand (L) qo’shilganda, M



z+

  ning  kon-

sentratsiyasi quyidagicha aniqlanadi: 

                                                    

.

]

[



]

[

0



n

n

M

z

L

V

V

C

M



                                        

 

(7.33) 


 

40-masala. Quyudagi sharoitlarda Hg(NO

3

)



2

 ni NaCl eritmasi bilan titrlash jarayo-

nida  pHg  va  simob  (II)  ionlarining  konsentratsiyasini  hisoblang.  50,0  ml  0,05  M 

Hg(NO


3

)

2



 eritmasiga: 1) 49,8 ml; 2) 50,0 ml; 3) 50,02 ml 0,10 M NaCl eritmasi qo’shildi. 

Reaksiya Hg

2+

 + 2Cl


 ↔ HgCl


2

 tenglama bo’yicha kechadi. HgCl

2

 kompleksining barqa-



rorlik konstantasi β

2

 = 1,66·10



–13

 ga teng. 

 

Yechish. Eritma suyultirilgandan so’ng har bir hol uchun Hg(NO



3

)

2



 (

0

Hg



C

) ning va 

NaCl (

0

Cl



C

) ning konsentratsiyalarini hisoblaymiz: 

 

1)

.



8

,

99



98

,

4



8

,

99



1

,

0



8

,

49



;

8

,



99

5

,



2

8

,



49

50

05



,

0

50



0

Cl

0



Hg







C



С

 

1) 



.

100


1

,

0



50

;

100



5

,

2



50

50

05



,

0

50



0

Cl

0



Hg







C

C

 

3) 



.

2

,



100

02

,



5

2

,



100

1

,



0

2

,



50

;

2



,

100


5

,

2



2

,

50



50

05

,



0

50

0



Cl

0

Hg









C

C

 

  

Reaksiya  tenglamasini  hisobga  olgan  holda  bu  qiymatlarni  taqqoslasak,  birinchi 



holda eritmada ortiqcha Hg(NO

3

)



2

 bo’ladi va simob (II) ionlarining konsentratsiyasi  



M

C

C

4

0



Cl

0

Hg



2

10

02



,

1

8



,

99

49



,

2

5



,

2

2



]

Hg

[







 ga teng bo’ladi, 



pHg = 3,99. 

 

Ikkinchi  hol  ekvivalent  nuqtaga  mos  keladi.  [Hg

2+

]  ni  hisoblash  (7.32)  tenglama 



bo’yicha  o’tkaziladi.  Kompleksning  konsentratsiyasi  Hg(NO

3

)



2

  ning  boshlang’ich  kon-

sentratsiyasi (0,05 mol/l) ga teng deb olinadi: 

;

M



10

94

,



1

100


4

10

66



,

1

50



05

,

0



]

Hg

[



8

13

2









 

pHg = 7,71.  



 

Uchinchi holda esa ortiqcha miqdorda NaCl qo’shilgan: 

.

M

10



996

,

1



2

,

100



00

,

5



02

,

5



2

]

Cl



[

4

0



Hg

0

Cl









C



C

 

(7.33) tenglama bo’yicha [Hg



2+

] ni hisoblaymiz: 

;

M

10



8

,

3



)

10

996



,

1

(



2

,

100



10

66

,



1

50

05



,

0

]



Hg

[

8



2

4

13



2









 

pHg = 7,42. 



 

Agar  titrant  kuchsiz  kislota  H



m

L  yoki  uning  anioni  bo’lsa,  titrlash  egri  chi-

zig’ini  hisoblashda  eritmaning  pH  ini  e’tiborga  olish  zarur.  Kompleks  hosil 

qiluvchi  anion  (L

m

)  ning  muvozanat  konsentratsiyasini  hisoblash  uchun  (3.146) 

tenglamadan foydalanish mumkin. 

 

Bir  asosli  kislota  anioni  (L



)  bilan  ML



n

z–n

  kompleksi  hosil  bo’lishida 

ekvivalent nuqtada M

z+

 ning muvozanat konsentratsiyasi quyidagiga teng bo’ladi: 

                                    

.

)



]

H

([



]

[

1



H

H

0











n

n

L

n

n

n

L

M

z

K

V

n

K

V

C

M

                           

 

(7.34) 


 

Ligand  (

'

L

C

)  ortiqcha  bo’lganda  anionlarning  muvozanat  konsentratsiyasi 

quyidagi tenglama bo’yicha hisoblanadi: 

                                                  

.

]

H



[

]

[



H

H

'







L

L

L

K

K

C

L

                                        

 

(7.35) 


Unda [M

z+

] ni (7.33) tenglama bo’yicha hisoblash mumkin. 

 

41-masala. Agar 25,00 ml 0,10 M AgNO

3

 eritmasiga pH = 9 da 12,25 ml 0,10 M 



KCN  eritmasi  qo’shilgan  bo’lsa,  pAg  va  Ag

+

  konsentratsiyasini  hisoblang.  Kompleks 



hosil bo’lish reaksiyasi quyidagi tenglama bo’yicha boradi: 

Ag

+



 + 2CN

 ↔ Ag(CN)



2



 Ag(CN)

2



  ning  barqarorlik  konstantasi  1,26∙10

21

  ga,  HCN  ning  ionlanish  konstantasi 



(K

HCN


) esa 7,9∙10

–10


 ga teng. 

 

Yechish. Qaralayotgan holda KCN ortiqcha  miqdorda olingan. Eritmaning suyul-

tirilganligini  va  kompleks  hosil  bo’lish  reaksiyasini  hisobga  olgan  holda  kompleksga 

bog’lanmagan CN

 ning konsentratsiyasi (



'

СN



С

) ni aniqlaymiz: 

3

'

CN



10

34

,



1

25

,



37

1

,



0

25

,



12

2

1



,

0

5



2









C

 mol/l. 


 

Eritmaning  pH  ini  hisobga  olgan  holda  (7.35)  tenglama  bo’yicha  CN

  ning 


muvozanat konsentratsiyasini topamiz: 

.

M

10



95

,

5



10

1

10



9

,

7



10

9

,



7

10

34



,

1

]



H

[

]



CN

[

4



9

10

10



3

HCN


HCN

'

CN

















K



K

C

  

Ag



+

 ning muvozanat konsentratsiyasini (7.33) tenglama bo’yicha hisoblash mumkin: 

;

M

10



37

,

7



)

10

95



,

5

(



25

,

37



10

26

,



1

25

,



12

1

,



0

]

CN



[

]

Ag



[

17

2



4

21

2



2

0

Ag















V



V

C

 

pAg = 16,13. 



 

Kuchsiz  ko’p  asosli  kislotalardan  hosil  bo’lgan  komplekslarning  eritma-

larida  metall  ionlarining  muvozanat  konsentratsiyasini  hisoblash  uchun,  shartli 

barqarorlik  konstanta  (β')  laridan  (3.177)  foydalanish  maqsadga  muvofiq.  Bu 

hisoblashlar turli metallar kompleksonlarining titrlash egri chizig’ini tuzishda katta 

ahamiyatga  ega  bo’ladi.  Bu  holda  komplekslar  tarkibi  ML



z–y

  formulaga  to’g’ri 

kelganligi  uchun,  ekvivalent  nuqtadagi  M

z+

  ning  muvozanat  konrsentratsiyasi 

quyidagiga teng bo’ladi: 

                                                  

 

.

]



[

'

0



V

V

C

M

ML

M

z





                                         

(7.36) 


 

Komplekson  (C

L

) ortiqcha bo’lganda [M



z+

] quyidagi tenglama bo’yicha hi-

soblanadi: 

                                                 

.

]

[



'

'

0



L

ML

M

z

C

V

V

C

M





                                      (7.37) 

 

42-masala.  Agar  50  ml  0,01  M  ZnCl

2

  eritmasiga  pH  =  5  da  atsetatli  bufer  erit-



madagi 25,1 ml 0,02M komplekson III (etilendiamintetrasirka kislotaning natriyli nordon 

tuzi Na


2

H

2



Y) qo’shilsa, Zn ionlarining muvozanat konsentratsiyasini hisoblang. Reaksiya 

Zn

2+



 + H

2

Y

2–

 ↔ ZnY



2–

 + 2H


+

 tenglama bo’yicha boradi. ZnY

2–

 ning barqarorlik konstan-



tasi 2,51∙10

16

  ga  teng.  H



4

Y  ning  dissotsilanish  konstantalari:  K

1

  =  1∙10



–2

;  K

2

  =  2,1∙10



–3

;  


K

3

 = 6,9∙10



–7

K

4

 = 5,5∙10



–11



 

Yechish.  Ko’rsatilgan  sharoitda  ortiqcha  komplekson  (III)  bo’ladi.  Eritma  suyul-

tirilganligini  va  kompleks  hosil  bo’lish  reaksiyasini  hisobga  olgan  holda  uning  konsen-

tratsiyasi (

'

Y



С ) ni hisoblaymiz: 

5

'



Y

10

67



,

2

1



,

75

01



,

0

50



02

,

0



1

,

25









C

 mol/l. 


 

Quyidagi tenglamalardan foydalanib, pH = 5 da Y

4–

 uchun α


4

 ni va kompleksning 

shartli barqarorlik konstantasi (β’) ni hisoblaymiz: 

;

....



.....

]

H



[

]

H



[

]

H



[

....


2

1

2



2

1

1



1

2

1



m

m

m

m

m

m

K

K

K

K

K

K

K

K

K









  

.

'



n

m

n

n





 

.

10

9



,

8

10



55

,

3



10

51

,



2

;

10



55

,

3



10

97

,



7

10

45



,

1

10



1

,

2



10

10

10



5

,

5



10

9

,



6

10

1



,

2

10



1

]

H



[

]

H



[

]

H



[

]

H



[

9

7



16

'

7



22

16

15



17

20

11



7

3

2



4

3

2



1

3

2



1

2

2



1

3

1



4

4

3



2

1

4





































K

K

K

K

K

K

K

K

K

K

K

K

K

K

 

 



'

'

0



2

]

Zn



[

L

ML

M

C

V

V

C





  tenglama  bo’yicha  Zn

2+

  ning  muvozanat  kontsentratsiya-



sini hisoblaymiz: 

.

M



10

8

,



2

10

67



,

2

1



,

75

10



9

,

8



50

01

,



0

]

Zn



[

8

5



9

'

'



0

Zn

2















Y

C

V

V

C

 

 



Masala  yechishda  7-jadvalda  keltirilgan  barqarorlik  konstantalaridan  foydalanish 

kerak (ilovaga qarang). 



 

43-masala. pH ning: a) 6,0; b) 8,0; c) 10,0 qiymatlarida Mn

2+

 bilan EDTA kom-



plekslarining shartli barqarorlik konstantalarini hisoblang. 

 

Yechish.  Kompleksning  shartli  barqarorlik  konstantasini 



'

Y

MnH



2

K

  =  α


4

Y

MnH



2

K

 

formula bo’yicha hisoblash mumkin.  



Bunda 

Y

MnH



2

K

  –  Mn


2+

  bilan  EDTA  kompleksining  barqarorlik  konstantasi 

(6,2·10

13

 ga teng); α



4

 – Y


4–

 ko’rinishidagi komplekslanmagan reagentning ulushi.  

 

pH  ning  berilgan  qiymatlarida  α



4

  ning  qiymatini  ma’lumotnomadan  topish 

mumkin. Formulaga son qiymatlarni qo’yib hisoblaymiz (pH 6 uchun  α

4

  2,2·10



–5

,  pH  8 

uchun – 5,4·10

–3

, pH 10 uchun – 3,5·10



–1

 ga teng): 

'

Y

MnH



2

K

 = 6,2·10

13

·2,2·10


–5

 = 1,36·10

9



'



Y

MnH


2

K

 = 6,2·10

13

·5,4·10


–3

 = 3,35·10

11



'



Y

MnH


2

K

 = 6,2·10

13

·3,5·10


–1

 = 2,17·10

13



 



44-masala.  Kadmiyning  ammiakli  komplekslarining  bosqichli  barqarorlik  kon-

stantalari tegishlicha 320; 91; 20 va 6,2 ga teng. Agar NH

3

 ning umumiy konsentratsiyasi 



0,050 M va pH = 9,0 bo’lsa, Cd

2+

 bilan Y



4–

 reaksiyasi uchun shartli konstantasini hisob-

lang (pH 9,0 uchun α

4

 = 5,2·10



–2

K

CdY

 = 2,9·10



16

). 


 

Yechish.  Barqarorlik  konstantasining  yig’indisini  quyidagi  formula  bo’yicha  hi-

soblash mumkin: 

M

C

]

Cd



[

2



   (1) 



bunda  C

M

  –  titrlanuvchi  metall  ionini  saqlagan  hamma  shakllarning  umumiy  konrsen-

tratsiyasi (EDTA bilan bog’langanidan tashqari). 

Cd

2+



 ionlari va ammiak saqlagan eritma uchun: 

C

M

 = Cd


2+

 + Cd(NH


3

)

2+



 + Cd(NH

3

)



2

2+

 + Cd(NH



3

)

3



2+

 + Cd(NH


3

)

4



2+

           β ning son qiymati ammiakning konsentratsiyasi va hosil bo’ladigan komplekslar-



ning barqarorlik konstantalaridan oson topiladi, masalan: 

]

][NH



Cd

[

]



)

Cd(NH


[

;

]



][NH

[Cd


]

)

[Cd(NH



3

2

1



2

3

3



2

2

3



1







K

K

 va hokazo. 



Bundan 

C

M

 = [Cd


2+

](1 + K

1

[NH


3

] + K

1

K

2

[NH



3

]

2



 + K

1

K

2

K

3

[NH



3

]

3



 + K

1

K

2

K

3

K

4

[NH


3

]

4



). 

 

(1)  tenglamaga  C



M

  ning  qiymatini  qo'yamiz,  surat  va  maxrajni  [Cd

2+

]  birligiga 



qisqartiramiz va quyidagini olamiz: 

.

]



NH

[

]



NH

[

]



NH

[

]



NH

[

1



1

4

3



4

3

2



1

3

3



3

2

1



2

3

2



1

3

1



K

K

K

K

K

K

K

K

K

K





 

C(NH

3

) = [NH


3

] bo'lganda 

.

10

40



,

5

005395



,

0

3485



,

185


1

7485


,

22

8



,

72

8



,

72

16



1

1

)



050

,

0



(

2

,



6

20

91



320

)

050



,

0

(



20

91

320



)

050


,

0

(



91

320


050

,

0



320

1

1



3

4

3



2





















 

Quyidagi formula bo'yicha shartli konstanta qiymatini topamiz: 

'

CdY


K

 = αK

CdY



Son qiymatlarni formulaga qo'yib, quyidagini olamiz:  



' = 5,2·10

–2

·5,40·10



–3

·2,9·10


16

 = 8,14·10

12



 



45-masala. Agar stronsiy trilonatning barqarorlik konstantasi 10

8,63


 ga teng bo’lsa, 

10

–2



 M SrCl

2

 eritmasini shunday konsentratsiyali trilon B bilan titrlashda pSr ning ekvi-



valent nuqtadagi qiymatini hisoblang. 

 

Yechish. Bir xil konsentratsiyali SrCl



2

 va Na


2

H

2



Y eritmalarining hajmlari ekviva-

lent  nuqtada  teng  bo’ladi.  Binobarin,  [SrY

2–

]  kompleks  ionning  konsentratsiyasi  C



1/2

ya’ni 0,5·10



–2

 yoki 5·10

–3

 mol/l ga teng bo'ladi; [Sr



2+

] ionlari kontaentratsiyasi kompleks-

lanmagan trilon B ning umumiy konsentratsiyasiga teng bo'ladi: 

[Sr


2+

] = C(Na

2

H

2



Y). 

Muvozanat konsentratsiya 

[SrY

2–

] = 5,0·10



–3

 – [Sr


2+



 5,0·10

–3

 mol/l. 



 

Barqarorlik konstantasi quyidagicha hisoblanadi: 

Y

H

Na



2

2

2



2

]

[Sr



]

[SrY


C





 yoki 

2

2



2

]

[Sr



]

[SrY




 

bundan  



.

β

]



[SrY

]

[Sr



2

2





 

[SrY

2–

] va β ning son qiymatlarini qo'yamiz: 



;

10

25



,

2

10



10

0

,



5

]

Sr



[

815


,

5

63



,

8

13



2





 



pSr = –lg[Sr

2+

] = –lg2,25·10



–5,815

 = 5,46. 



46-masala. CaY

2–

 kompleksining pH = 7  va pH = 10 da effektiv barqarorlik kon-



stantasini  hisoblang.  Kalsiyni  kompleksonometrik  aniqlash  imkoniyatlari  to’g’risida 

xulosa chiqaring. 

 

Yechish.  Jadvallardan  lgK



CaY

  ni  (u  10,7  ga  teng)  va  α

H

  koeffitsiyentning 



qiymatlarini topamiz: pH = 7 da lgα

H

 = 3,3;  pH = 10 da lgα



H

 = 0,45. 

 

Effektiv konstanta ko’rsatkichlarini hisoblaymiz: 



pH = 7 da lg

ef

CaY



K

 = 10,7 – 3,3 = 7,4; 



pH = 10 da lg

ef

CaY



K

 = 10,7 – 0,45 = 10,25. 

 

Demak, pH 7 va pH 10 da kalsiyni titrlash mumkin. 



 

47-masala. Qo’rg’oshinni 0,1 M atsetatli bufer eritmada (pH = 5) titrlashda PbY

2–

 



kompleksonatning effektiv barqaror konstantasini hisoblang. 

 

Yechish. lgK



PbY

 = 18, pH = 5 da lgα

H

 = 6,5; 


lg

ef

PbY



K

 = 18 – 6,5 = 11,5; 

ef

PbY


K

 = 10


11,5

 



48-masala.  50,0  sm

3

  0,01  M  CaCl



2

  ni  pH  =  10  bo’lgan  bufer  eritma  ishtirokida 

0,01 M EDTA eritmasi bilan titrlashda ekvivalent nuqtada titrlash egri chizig’idagi sakra-

mani hisoblang va pCa qiymatini toping. lgK

CaY 

= 10,7; lgα



H

 = 0,45. 

 

Yechish. Quyidagi hisoblash o’tkazamiz: 



ef

CaY


K

∙lg


ef

CaY


K

 = 10,7 – 0,45 = 10,25. 

 

Titrant eritmasi 99,9% qo’shilganda, ya’ni titrlash sakramasining boshlanishida 



V(Y) = 50∙0,999 = 49,95 sm

3



[Ca

2+



;

10

5



95

,

49



50

95

,



49

02

,



0

50

01



,

0

6







 pCa = 5,3. 



 

Ekvivalent nuqtada komplekson 100% qo’shildi: 

pCa = 1/2∙(2 + 10,25) = 6,12. 

 

Kompleksonning ortiqchasi 0,1% bo’lganda, ya’ni titrlash sakramasining oxirida 



V(Y) = 50,00∙1,001 = 50,05 sm

3



C(Y) 

;

10



5

05

,



50

0

,



50

0

,



50

01

,



0

05

,



50

01

,



0

6







 pY = 5,3; 

pCa = 2 + 10,25 – 5,3 = 6,95 ≈ 7,0. 

 

Demak, titrlash sakramasi pCa 5,3 dan pCa 7,0 gacha bo’lgan oraliqda yotadi. 



 

49-masala.  0,5000  g  alyuminiyli  qotishma  eritilib,  xalaqit  beruvchi  elementlar 

yo’qotoilgandan so’ng eritma hajmi 100 sm

3

 gacha yetkazildi va uning 20,00 sm



3

 alikvot 

qismi 12,06 sm

3

 0,01 M EDTA eritmasi bilan titrlandi. Qotishmadagi magniyning massa 



ulushini aniqlang. 

 

Yechish. 



;

0

,



20

1000


100

43

,



2

01

,



0

06

,



12

5000


,

0

0



,

20

1000



100

)

Y



(

)

Y



(

)

Mg



(

)

Mg



(









V

C

M

m

 

%.



93

,

2



5000

,

0



0

,

20



1000

100


100

43

,



2

01

,



0

06

,



12

)

Mg



(







 

 



50-masala.  Agar  25,00  sm

3

  eritmasi  qo’shilgandan  so’ng,  uning  ortiqchasi  10,50 



sm

3

 0,01 M MgSO



4

 bilan titrlangan bo’lsa, eritmadagi simobning massasini aniqlang. 

0291

,

0



1000

59

,



200

)

01



,

0

50



,

10

01



,

0

00



,

25

(



)

Hg

(







m

 g, 


bunda 200,59 g/mol – simobning molyar massasi. 

 

Masalalar 

 

120. 0,05 M KCN eritmаsini 0,02 M AgNO

3

 eritmаsi bilаn titrlаshdа 20,0 ml KCN          



eritmаsigа: а) 48,8 ml; b) 25,2 ml AgNO

3

 qo’shildi. Reаksiya pH = 9,2 dа o’tkа-



zildi. CN

 konsentrasiyasini vа pCN



 ni hisoblаng. 



121. Аgаr 50,0 ml 0,025 M KC1 eritmаsigа 20,0 ml 0,0325 M Hg(NO

3

)



2

 eritmаsi          

qo’shilgаn bo’lsa, Cl

 konsentrasiyasini hisoblаng. 



122.  0,05 CаCl

2

 eritmаsini 0,1 M komplekson III eritmаsi bilаn titrlаshdа 50,0 ml 



CаCl

2

 eritmаsigа: а) 24,98 ml; b) 25,0 ml vа c) 25,02 ml komplekson qo’shilgаn;      



pH = 12. Cа

2+

 konsentrasiyasini vа pCа ni hisoblаng. 



123.  0,1  M  komplekson  III  eritmаsi  bilаn  titrlаshdа,  аgаr  25,0  ml  0,08  M  MgCl

2

  



eritmаsigа:  а)  19,9  ml;  b)  20,1  ml  komplekson  eritmаsi  qo’shilgаn  bo’lsa,  Mg

2+

 



konsentrasiyasini vа pMg ni aniqlаng. Titrlаsh pH = 10 dа аmmiаkli bufer eritmа-

dа o’tkаzilgаn. 



124.  0,025  M  CuSO

4

  eritmаsini  0,05  M  komplekson  III  eritmаsi  bilаn  titrlаshdа,       



аgаr  100,0  ml  CuSO

4

  eritmаsigа:  а)  49,95  ml;  b)  50,05  ml  reаgent  eritmаsi        



qo’shilgаn bo’lsa, Cu

2+

  konsentrasiyasini  vа  pCu  ni  aniqlаng.  Titrlаsh  pH  =  4  dа 



formiаtli bufer аrаlаshmа ishtirokidа o’tkаzilgаn. 

125. Аgаr 50,0 ml 0,2 M CdSO

4

 eritmаsigа: а) 99,8 ml; b) 100,2 ml 0,1  M kom-



plekson III eritmаsi pH = 5 dа qo’shilgаn bo’lsa, Cd

2+

 konsentrasiyasini vа pCd ni        



hisoblаng. 

126. 0,1 M NiSO

4

 eritmаsini 0,1 M komplekson III eritmаsi bilаn titrlаshdа pH = 9 



dа  ekvivаlent  nuqta  yaqinidа  pNi  ning  o’zgarishini  hisoblаng.  Eritmаning  suyuli-

shini e’tiborgа olmаng. 



127.    0,01  M  CoC1

2

  eritmаsini  0,01  M  komplekson  III  eritmаsi  bilаn  titrlаshdа           



pH = 9 dа ekvivаlent nuqta yaqinidа pCo ning o’zgarishini hisoblаng. Eritmаning 

suyulishini  e’tiborgа olmаng. 



128. pH = 8,0 da 0,1 M ZnSO

4

 eritmаsini 0,1 M komplekson III eritmаsi bilаn titr-



lаshdа,  pZn  qiymatlarining  qaysi  intervаlidа  metаlloxrom  indikatorining  pT  si 

bo’lishi kerak? 



129.  0,1  M  NH

3

  vа  0,1  M  NH



4

Cl  ishtirokidа  0,015  M  MgCl

2

  eritmаsini  0,10  M 



komplekson III eritmаsi bilаn titrlаshdа pMg qiymatlarining qaysi intervаlidа me-

tаlloxrom indikatorining pT si bo’lishi kerak? 



130. Аsetаtli buferli аrаlаshmа (pH = 4,5 ) saqlagаn 75,0 ml 0,01 M CаC1

2

 eritmа-



sigа  25,0  ml  0,03  M  komplekson  III  eritmаsi  qo’shildi.  Cа

2+

  ning  bu  eritmаdаgi 



muvozanat konsentrasiyasini hisoblаng. 

131. 0,01 M HNO

3

 saqlagаn 100,0 ml 1∙10



–3

 M Pb(NO


3

)

2



 eritmаsigа 50,0 ml 2∙10

–3

 



M komplekson III eritmаsi qo’shildi. Pb

2+

 ning bu eritmаdаgi muvozanat konsen-



trasiyasini aniqlаng. 

132. Formiаtli buferli аrаlаshmа (pH = 3) saqlagаn 30,0 ml 0,01 M MnSO

4

 eritmа-



sigа  20,0  ml  0,015M  etilendiаmintetrаsirkа  kislota  qo’shildi.  Shu  sharoitdа  pMn         

hisoblаng. 



133.  50,0  ml  0,0125  M  FeC1

3

  eritmаsigа  25,0  ml  0,03  M  etilendiаmintetrаsirkа 



kislota qo’shildi; pH = 2,5. Shu sharoitdа pFe ni hisoblаng. 

134.  0,3100  g  bo’lgan  MgCl

2

  tortimi  250  sm



3

  hajmli  kolbada  eritildi.  Bu  eritma-

ning  25  sm

3

  ini  titrlash  uchun  10,35  sm



3

  0,0250  M  EDTA  eritmasi  sarflandi. 

Analiz qilinayotgan tuz namunasidagi MgCl

2

 ning massa ulushini % da aniqlang. 



135. Massasi 0,6865 g bo’lgan Hg(NO

3

)



2

 tortimi 250 sm

3

 suvda eritildi. Bu eritma-



ning  25,00  sm

3

  ini  erioxrom  qora  T  indikatori  ishtirokida  titrlash  uchun  8,50  sm



3

 


0,022  M  EDTA  eritmasi  sarflandi.  Analiz  qilinayotgan  tuz  namunasidagi 

Hg(NO


3

)

2



 ning massa ulushini % da aniqlang. 

136. Molibdat-ion CaMoO

4

 ko’rinishida cho’ktirildi. Cho’kmadagi kalsiy 0,045 M 



EDTA eritmasi bilan titrlandi (12,50 sm

3

 sarflandi). Eritmadagi MoO



4

2–

 ning mas-



sasini hisoblang. 

 

 



Download 271.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling