Kompyuter tarmoqlarining turlari: mahalliy, mintaqaviy, global

Lokal tarmoqlar axborotni marshrutlash va selektsiyalash usuli buyicha ikki 

sinfga ajratiladi

. 
Lokal tarmoqlar selektsiyalash orqali axborotni bir abonent tizimidan boshka 
tizimga uzatishni ta'minlaydi. 
Ishchi tizimlar katta miqdordagi ma'lumotni saqlash, izlash, murakkab 
hisoblashlar, modellashtirish, dasturiy ta'minotni rivojlantirishga xizmat kiladi
. 

Ma'muriyat tizimlari
—
tarmoqni boshqaradi. Kommunikatsion tizimlar abonent tizimlar orasidagi axborotlarni uzatish uchun marshrutlash va bog'lanishlarni
kommutatsiya kilish vazifasini bajaradi.
Global, mintaqaviy va lokal tarmoqlarning birlashmasi ko'p tarmoqli iyerarxiyani
tashkil etish imkonini beradi. Misol: INTERNET kompyuter tarmoqlari keng 
tarqalgan ommaviylashgan kompyuter tarmog'idir. Uning tarkibiga erkin ravishda
birlashgan tarmoq kiradi. Uning nomini o'zi "tarmoqlar orasida" ma'nosini
bildiradi. Shuning uchun u katta imkoniyatlarga ega. Internet alohida
tarmoqlarni birlashtirgan. Internetning asosiy yacheykasini maxalliy kompyuter tarmoqlari
tashkil etadi.
Kompyuterning mahalliy tarmoqqa ulashning 3 turi mavjud.


 

1. Xalqasimon. 

 2. Shinali. 

 3. Yulduzsimon.

 

Xalqasimon
bog'lanishda kompyuterlar yopiq chiziq bo'yicha bog'langan bo'ladi. 

Tarmoqning kirish qismi chiqish qismi bilan ulangan bo'ladi. Axborot xalqa 

bo'yicha kompyuterdan kompyuterga o'tadi. 

Shinali
bog'lanishda esa ma'lumotlar uzatuvchi kompyuterdan shina bo'yicha har 

ikki tomonga uzatiladi

. 


 

 

Aim.uz 

Yulduzsimon
bog'lanishda markaziy kompyuter mavjud bo'lib, unga qolgan 

barcha kompyuterlar bog'langan bo'ladi.

Axborot texnologiyasi shu jumladan kompyuterlar keng qo'llanilib kelayotgan 
ayrim sohalarni ko'rib chiqamiz. 
1. Biznes sohasi - biznes reja tuzishda va kutilayotgan daromad va chiqimlarni 
hisoblashda; 
• mijoz haqida ma'lumotlar ro'yhatini saqlash va u bilanishlashda va hok. 
2. Bank sohasi-yil davomida sutkasiga 24 soat mijozlarga aloqa uchun va tegishli 
ma'lumotlarni olish, balansni tekshirish, hisobni to'lash imkoniyatini yaratish. 
• mijozlarga xizmat ko'rsatish madaniyatini oshirish; 
• kredit kartochkalari yordamida telefon yoki Internet orqali xizmatni yo'lga 
qo'yish va h.k. 
3. Robototexnika sohasida. Kompyuter asri boshlanishi bilan inson og'ir va zararli 
mehnatdan ozod etadigan robotlar paydo bo'ldi. Ular odam qiyofasida bo'lmasa 
ham ko'plab funktsiyalarni bajara oladilar. Misol: UZDAEWOO avto O'zbekiston-
Koreya qo'shma avtomobil korxonasida turli ishlarni bajaradigan robotlar keng 
qo'llanilmoqda. 
4. Marketing sohasi. Marketingda eng asosiy bozorni haridorlar talab ehtiyojlarini 
chuqur va har taraflama o'rganish va ishlab chiqarishni shuning asosida qurish, 
ikkinchi tomondan esa mavjud talab va ehtiyojga faol ta'sir ko'rsatish haridorlarni 
muayyan omillarga bo'lgan talablarni shakllantirishdan iborat. 
5. Ishlab chiqarish sohasida. Ishlab chiqarishning deyarli barcha sohalarida 
kompyuterlar qo'llanilib kelinmoqda. Kompyuterlar ko'pgina texnologik 
jarayonlarni boshqarmoqda. Maxsulotni ishlab chiqarishda axborot asosiy 
kompyuterdan ishlab chiqarish liniyalariga yetkaziladi. U yerda axborotni qabul 
qilishga tayyor turgan robotlar kompyuter uzatgan dastur asosida mahsulotni