Kompyuter tizimining tuzilish turlari, kompyuter arxitekturasida va tashkil qilishda qo’llaniladigan standartlar va vositalar, kompyuterlarning tashkiliy qismlari

Oddiy kompyuter uchun interpretator

Markaziy protsessor ishini bajaruvchi dasturning mavjud bo’lishi shuni bildiradiki, dastur real protsessorda ishlanishi shart emas. Bu ishlarni (xotiradan o’qish-komanda tipini aniqlash-bajarish) ishini boshqa dastur ham bajarishi mumkin. Bunday dasturlar interpretatorlar deyiladi.

• Markaziy protsessor ishini bajaruvchi dasturning mavjud bo’lishi shuni bildiradiki, dastur real protsessorda ishlanishi shart emas. Bu ishlarni (xotiradan o’qish-komanda tipini aniqlash-bajarish) ishini boshqa dastur ham bajarishi mumkin. Bunday dasturlar interpretatorlar deyiladi.

Interpretatorlarni ishlab chiqish kompyuter tizimlarini qurishda keng qo’llaniladi. Hisoblash mashinasini ishlab chiqaruvchilar yangi kompyuter uchun mashina tilini tanlashda quyidagi hal qiladilar: interpretator tiida ishlaydigan protsessor qurish kerakmi yoki mashina tilida ishlovchi interpretator qurish kerakmi? Agar interpretator yozishga kelishsa, shu interpretatorni ishatuvchi qurilmani ham ishlab chiqishlari lozim. Shuningdek, ba’zi ishlar qurilmada, ba’zilar interpretatorda bajariladigan gibrid konstruksiyalar ham mavjud.

• Interpretatorlarni ishlab chiqish kompyuter tizimlarini qurishda keng qo’llaniladi. Hisoblash mashinasini ishlab chiqaruvchilar yangi kompyuter uchun mashina tilini tanlashda quyidagi hal qiladilar: interpretator tiida ishlaydigan protsessor qurish kerakmi yoki mashina tilida ishlovchi interpretator qurish kerakmi? Agar interpretator yozishga kelishsa, shu interpretatorni ishatuvchi qurilmani ham ishlab chiqishlari lozim. Shuningdek, ba’zi ishlar qurilmada, ba’zilar interpretatorda bajariladigan gibrid konstruksiyalar ham mavjud.

Interpretator komandalarni kichik bo’laklarga bo’ladi. Shunday qilib interpretatorli mashinaning narxi interpretatsiyasiz protsessorli mashinaning narxidan arzon va qurilishi sodda bo’ladi. Agar kompyuter ko’p tarmoqli ko’plab murakkab komandalarni bajarishiga to’g’ri kelsa bunday tejamkorlik yaqqol ko’zga tashlanadi.

• Interpretator komandalarni kichik bo’laklarga bo’ladi. Shunday qilib interpretatorli mashinaning narxi interpretatsiyasiz protsessorli mashinaning narxidan arzon va qurilishi sodda bo’ladi. Agar kompyuter ko’p tarmoqli ko’plab murakkab komandalarni bajarishiga to’g’ri kelsa bunday tejamkorlik yaqqol ko’zga tashlanadi.