Kompyuterli ma'lumotlar tizimi Audit o’tkazish xususiyatlari Ma'lumotlarning ta'rifi

1970-yillar, relyatsion DBMS

Edgar F. Kodd yilda IBM da ishlagan San-Xose, Kaliforniya, birinchi navbatda rivojlanish bilan shug'ullangan ularning offshoot ofislaridan birida qattiq disk tizimlar. U CODASYL yondashuvining navigatsion modelidan, xususan, "qidiruv" vositasining etishmasligidan norozi edi. 1970 yilda u ma'lumotlar bazasini qurishda yangi yondashuvni bayon etgan bir qator hujjatlarni yozdi va oxir-oqibat poydevor qo'yish bilan yakunlandi Katta umumiy ma'lumot banklari uchun ma'lumotlarning relyatsion modeli.^[12]
Ushbu maqolada u katta ma'lumotlar bazalarini saqlash va ular bilan ishlashning yangi tizimini tavsifladi. Yozuvlar biron bir joyda saqlanish o'rniga bog'langan ro'yxat CODASYL-dagi kabi erkin shakldagi yozuvlardan, Codd g'oyasi ma'lumotlarni bir qator sifatida tartibga solish edi "jadvallar ", har bir jadval boshqa turdagi ob'ektlar uchun ishlatiladi. Har bir jadvalda sub'ektning atributlarini o'z ichiga olgan aniq sonli ustunlar bo'lishi kerak. Har bir jadvalning bir yoki bir nechta ustunlari asosiy kalit bu orqali jadval satrlarini noyob tarzda aniqlash mumkin edi; jadvallar orasidagi o'zaro bog'lanishlar disk manzillari o'rniga har doim ushbu asosiy kalitlardan foydalanilgan va so'rovlar ushbu asosiy munosabatlar asosida jadvallarni birlashtirgan, bu esa matematik tizimga asoslangan operatsiyalar to'plamidan foydalangan. munosabat hisobi (undan model o'z nomini oladi). Ma'lumotlarni normalizatsiya qilingan jadvallar to'plamiga ajratish (yoki munosabatlar) har bir "fakt" faqat bir marta saqlanishini ta'minlashga qaratilgan bo'lib, yangilanish operatsiyalarini soddalashtiradi. Virtual jadvallar chaqirildi qarashlar ma'lumotlarni turli xil foydalanuvchilar uchun turli xil yo'llar bilan taqdim etishi mumkin edi, ammo ko'rinishlar to'g'ridan-to'g'ri yangilanib bo'lmadi.
Codd modelni aniqlash uchun matematik atamalardan foydalangan: jadvallar, satrlar va ustunlar o'rniga munosabatlar, aloqalar va domenlar. Hozir tanish bo'lgan atamalar dastlabki tatbiq etishlardan kelib chiqqan. Keyinchalik Codd amaliy asoslarning modelga asoslangan matematik asoslardan chiqib ketish tendentsiyasini tanqid qiladi.
Disk manzillarini emas, balki jadvallararo munosabatlarni aks ettirish uchun asosiy kalitlardan (foydalanuvchiga yo'naltirilgan identifikatorlardan) foydalanish ikkita asosiy motivga ega edi. Muhandislik nuqtai nazaridan bu jadvallarni qimmatbaho ma'lumotlar bazasini qayta tashkil qilmasdan ko'chirish va o'lchamlarini o'zgartirish imkonini berdi. Ammo Coddni semantikadagi farq ko'proq qiziqtirar edi: aniq identifikatorlardan foydalanish toza matematik ta'riflar bilan yangilash operatsiyalarini aniqlashni osonlashtirdi va bu shuningdek so'rov operatsiyalarini birinchi darajali predikat hisobining belgilangan intizomi nuqtai nazaridan aniqlashga imkon berdi; chunki bu operatsiyalar toza matematik xususiyatlarga ega bo'lib, so'rovlarni tasdiqlanadigan to'g'ri usullar bilan qayta yozish mumkin bo'ladi, bu esa so'rovlarni optimallashtirishning asosi hisoblanadi. Ierarxik yoki tarmoq modellari bilan taqqoslaganda yo'qotish yo'q, jadvallar orasidagi bog'lanish endi aniq emas.
Ierarxik va tarmoq modellarida yozuvlarga murakkab ichki tuzilishga ruxsat berildi. Masalan, xodimning ish haqi tarixi ishchilar ro'yxatida "takrorlanadigan guruh" sifatida ifodalanishi mumkin. Relyatsion modelda normallashtirish jarayoni bunday ichki tuzilmalarning o'rnini faqat mantiqiy kalitlar bilan bog'langan bir nechta jadvallarda joylashgan ma'lumotlar bilan almashtirishga olib keldi.
Masalan, ma'lumotlar bazasi tizimining keng tarqalgan usuli bu foydalanuvchilar haqidagi ma'lumotlarni, ularning ismlarini, kirish ma'lumotlarini, turli manzillar va telefon raqamlarini kuzatib borishdir.