Konfutsiy va lao szi talimoti

Lao Szi Talimoti

Lao Szi Talimoti

Qadimgi Xitoyning ko’zga ko’ringan faylasuflaridan bir Lao Szidir (VI-V asrlar). Uning ta’limotiga ko’ra olam, jamiyat va inson hayoti Dao qonuniga bo’ysunmog’i lozim. Daosizm ta’limoti ana shu tariqa shakllangan. Dao qonuni-tabiatning yashash qonunidir, undagi rang-baranglik kurashi va uyg’unligi abadiyligining e’tirof etilishidir. Bu qonunga ko’ra, «Si», ya’ni beshta unsur-olv, suv, havo, yer va yog’och yoki metall olamdagi barcha jismlar asosini tashkil etadi hamda ularning yuzaga kelishini ta’minlaydi. Lao-Szining ta’kidlashicha, olamda hyech bir narsa doimiy va o’zgarmas, harkatsiz holda bo’lishi mumkin emas. Daosizmga binoan, dunyodagi hamma narsa bir holatdan ikkinchi holatga o’tib turadi.

Lao-szi (xitoycha, aynan — keksa ustoz) (miloddan avvalgi 604, Chu podshoxligi, Xenan viloyati — Xitoydan tashqarida juda keksayib vafot etgan) — xitoy faylasufi Li Erning faxriy nomi. U daosizmga asos solgan. Konfutsiy bilan bir qatorda turadigan buyuk xitoy mutafakkiri hisoblanib, uni yoʻl va yaxshi fazilatlar haqidagi qad. xitoy risolasi — "Lao-szi" ("Dao de szin") muallifi deb biladilar. Bu kitob qad. xitoy asarlariga Karaganda eng koʻp chet tillarga tarjima qilingan. Unda L.-S. Eaoni inson his-tuygʻulari bilan bilib boʻlmaydigan hamma narsaning asosi deb hisoblaydi. L.-S. taʼlimotida tabiatdagi barcha narsalar oʻzgarib turadi, lekin muayyan bosqichga erishgach, oʻzining aksiga qaytadi. Binobarin, kishilar xatti-harakat, intilish, kurashlardan voz kechishlari, ortiqcha sarf-harajat, hashamatga yoʻl qoʻymasliklari, yashash tarzini esa oddiylik, soflik belgilashi lozim.

Lao-szi (xitoycha, aynan — keksa ustoz) (miloddan avvalgi 604, Chu podshoxligi, Xenan viloyati — Xitoydan tashqarida juda keksayib vafot etgan) — xitoy faylasufi Li Erning faxriy nomi. U daosizmga asos solgan. Konfutsiy bilan bir qatorda turadigan buyuk xitoy mutafakkiri hisoblanib, uni yoʻl va yaxshi fazilatlar haqidagi qad. xitoy risolasi — "Lao-szi" ("Dao de szin") muallifi deb biladilar. Bu kitob qad. xitoy asarlariga Karaganda eng koʻp chet tillarga tarjima qilingan. Unda L.-S. Eaoni inson his-tuygʻulari bilan bilib boʻlmaydigan hamma narsaning asosi deb hisoblaydi. L.-S. taʼlimotida tabiatdagi barcha narsalar oʻzgarib turadi, lekin muayyan bosqichga erishgach, oʻzining aksiga qaytadi. Binobarin, kishilar xatti-harakat, intilish, kurashlardan voz kechishlari, ortiqcha sarf-harajat, hashamatga yoʻl qoʻymasliklari, yashash tarzini esa oddiylik, soflik belgilashi lozim.