Konstruktsiyalari va

1.4. Olovdan himoya qiluvchi tarkiblar va ularni
qo‘llash texnologiyasi
Qo‘llanish maqsadi va qo‘llanilish doirasiga qarab, yog‘och va 
undan yasalgan buyumlarni olovdan himoya qilish uchun ishlatiladi-
gan tarkiblar quyidagi turlarga bo‘linadi [70; 60-141 b]:
laklar, bo‘yoqlar, emallar - himoyalangan sirtda yong‘in, olov 
tarqalishining oldini oladigan va namlikdan saqlaydigan turli xil 
ranglar va yuzalarning yupqa xira qatlamini hosil qiladi (dekorativ 
ko‘rinish beradi); birlashtiruvchi, to‘ldiruvchi va pigment aralash-
masidir;
pastalar, suvoqlar - yong‘inga qarshi himoya qilish uchun sirt-
ga qo‘llaniladigan macunga o‘xshash (pasta shaklidagi) kompozit-
siyalar. Ular bo‘yoqlardan kattaroq qoplama qalinligidan, noorganik 
moddalarining dispersiyasidan farq qiladi va yetarli dekorativ xus-
usiyatlarga ega emas;
singdiruvchi aralashmalar - yog‘och yuzasiga qo‘llaniladigan 
tuzlarning (antipirenlarning) suvli eritmalari, bosim ostida yoki 
chuqur singdirish orqali - sovuq hammom va uning yong‘in xavfini 
kamaytirganda kiritiladi. Bundan tashqari, olovdan himoya qiluvchi 
tarkiblar ob-havo ta’siriga bardoshli va ob-havo ta’siriga chidamsiz 
bo‘lishi mumkin (ob-havoga ta’siriga chidamsiz, nisbiy namligi 70 
% dan oshmaydigan yopiq isitiladigan xonalarda ishlatiladi), shun-
ingdek agressiv muhitga (agressiv bug‘lar va gazlar ta’sirida) chid-
amli bo‘lishi mumkin [62; 142 b].
Shuni ta’kidlash kerakki, ish paytida havo tarkibidagi karbonat 
angidrid va agressiv gazlar bilan kimyoviy o‘zaro ta’sirlanish nati-
jasida suyuq shisha va silikofosfat bog‘lovchisiga asoslangan olo-
vdan himoya qiluvchi qoplamalar dog‘lar bilan qoplangan (oqarti-
rish, tuzlanish) va yoriqlar bilan qoplangan, bu ishlov beriladigan 
sirtlarning dekorativ va ishlash xususiyatlariga ta’sir qiladi [63; 302 
b].
Yog‘och konstruksiyalar va yog‘och buyumlarni olovdan himoya 
qilish uchun sertifikatlangan tarkiblardan foydalanish tavsiya etiladi 
[65; 14-15 b]. 

---

27