Konsultativ yordam tamoyillari va bosqichlari

Konsultativ yordam tamoyillari va bosqichlari

Konsultativ yordam tamoyillari vabosqichlari

• Konsultativ yordam tamoyillari

• Konsultativ yordam bosqichlari

Inson jamiyatningturli guruhlarida odamlarning о‘z zimmasiga olgan vazifalari va rollari qanchalik rang- barang bо‘lmasin, tur-mushdagi mavqei kо‘p ma’no, kо‘p qirrali xususiyatga ega bо‘lishidan qat’i nazar, inson shaxsiga tо‘la mos keladigan haqiqiy tavsif be-rish imkoniyati saklanib qoladi. Unga beriladigan tavsif faqat uning о‘ynaydigan asosiy rollarini, egallagan mavqeining indivi-dualligini namoyon qiluvchi motivlarini aniqlash bilan emas, bal-ki uning ishlab chiqarishga, moddiy boyliklarni о‘zlashtirishga nis-batan munosabatini о‘rganish orqali beriladi.
О‘zbekistonda inson shaxsiga beriladigan asosiy tavsif uning asosida gumanistik, mustaqil, huquqiy jamiyat qurish jarayoniga nisbatan va bu ijtimoiy jarayonda faol qatnashishi kabi muhim mezonlarga asoslanadi.
Jahon psixologiya fanining ilg‘or taraqqiyparvar, gumanistik tadqiqotchilarining tajribasida kо‘rsatilishicha, shaxsning psixo-logik tuzilishi, psixologik xususiyatlari, xarakter xislati, tempe-rament xususiyatlari, irodaviy sifatlari, akliy qobiliyatlari, is-te’doddarajalari, barqaror qiziqishlari, hukmron motivlari, his- siyoti va shu kabilarning birikmasi (majmuasi) har bir yaqqol, alo-hida odamda betakror, barqaror, turg‘un birlikni tashkil etadi.
Bu esa, о‘z navbatida shaxsni psixologik tuzilishining nisbiyligi, qat’iyligi, stereotipligi tо‘g‘risidagi fikrni qat’iy tasdiqlashga imkon yaratadi.
Konsultativ yordam tamoyillari, terapiya va danikmanlik so'raladigan muammolarga yondashuv uchun ishlatiladigan ko'rsatkichlar, usullar va maslahatlar to'plami bo'ladi.
Konsultativ yordam, psixolog, terapist, konsultant, o'qituvchi yoki boshqa mutaxassislar tomonidan o'tkazilishi mumkin.
Quyidagi konsultativ yordam tamoyillari kuchli va samaradorlik bilan ishlatiladi:

• Konsultant va murojaat qilgan shaxs o'rtasida maqsadlar va kelajakdagi natijalar aniq va tushunishga olib kelishish kerak.

1. Aniq maqsadlar va doimiy maqsadlar belgilash:

• Konsultantning murojaat qilgan shaxsni e'tibor bilan tinglashi, uning fikrlariga e'tiroz qilmasligi va uzoq muddatli munozaralarga erishish uchun vaqtni ajratishi muhim.

2. E'tibor berish va tinglash:

• Konsultant, murojaat qiluvchi shaxsga yordam berish uchun uning shaxsiy tarixi, huquqiy holati, o'z-iqtidorlari va muammolari haqida umumiy ko'rgazmalar olishi kerak. Bu, shaxsga maqsadga yo'naltirilgan yordam ko'rsatishga imkon yaratadi.

3. Uning zaxiraigarchiliklari bilan ishlash:
4. Ko'rib chiqish va tahlil qilish: Konsultant, ko'rib chiqish yoki muammo haqida to'liq ma'lumot olish, uning oqituvchi va ko'rsatkichi ko'rsatilagan usullarini, o'zgartirishlarini va muammolarga yondashish uchun ilojileri tahlil qilishga alohida e'tibor beradi.
5. Ko'rsatkichlarni o'rgatish va o'quvchilarga yordam berish: Konsultant, murojaat qiluvchiga o'z fikrlarini, tajribalarini, organishlarini yoki ko'rsatkichlarni o'rgatib, yangi tushunchalar va usullar o'rganishda unga yordam beradi.
Konsultativ yordam, shaxsning o'z-o'zini o'rganish, muammolarni hal qilish, o'z bilim va qiyinchiliklari bilan ishlashda yordam beradi. Uning asosi, murojaat qiluvchining narxlari, maqsadlari va istaklariga mos holda maslahatlar berish va yo'nalish berishdir.
1. Boshlang'ich baholash va tahlil qilish: Konsultant, murojaat qilgan shaxs yoki tashkilot bilan birgalikda muammolarni aniqlash uchun boshlang'ich baholash yoki tahlilni amalga oshiradi. Muammo to'g'risida ma'lumotlar to'plami yig'iladi va uni tahlil qilishdan iborat bo'ladi.
2. Maqsadlar va doimiy maqsadlarni belgilash: Konsultant va murojaat qiluvchi, konsultativ yordam doirasida erishmoqchi bo'lgan maqsadlar va istaklarni aniq va belgilashadi. Maqsadlar va doimiy maqsadlar kelajakdagi yo'l harakatlarni belgilashda muhim rol o'ynayadi.
Konsultativ yordamning amaliy bosqichlari odamga yo'l ochish, muammolarni tahlil qilish, yechish va natijalarni baholash jarayonlarini o'z ichiga oladi. Quyidagi bosqichlarda tufayli konsultativ yordam amalga oshiriladi:

• 3. Strategiyani rejalashtirish: Konsultant, muammolarni hal qilishda kerak bo'lgan strategiya va ish rejalarini belgilab o'tkazadi. Bu, maslahatlar, yo'l-yo'naltirish usullari va yordamning boshqarilishi ko'rsatiladi.
• 4. Amaliy harakatlarni amalga oshirish: Konsultant va murojaat qiluvchi, maqsadlar va belgilangan strategiyalar asosida amaliy harakatlar ketma-ketligini belgilaydi. Bunda muammo yechilishi va o'zgartirishlarni amalga oshirish uchun ko'rsatkichlar, usullar va amaliy meroslar amalga oshiriladi.
• 5. Natijalarni baholash va takroriy baholash: Konsultativ yordamning bir necha bosqichida, o'tkazilgan harakatlarning natijalari baholash va baholash muhim ahamiyatga ega. Shu bilan birga o'tkazilgan harakatlar izchillikka asoslangan holda takrorlanishi va qiymatlashi mumkin.
• 6. Yordamni yakunlash va qaror qabul qilish: Konsultativ yordamning oxirgi bosqichi, yordamning yakunlanishi, natijalar va o'zgarishlarni baholash, muammo yechish va keyingi bosqichlarga yordam berish uchun qaror qabul qilishni o'z ichiga oladi.

E’tiboringiz uchun rahmat