Kontakt usulida sulfat kislota ishlab chiqarish

MUVOZANAT SHAROITIDAGI OKSIDLANISH DARAJASI VA UNGA TEXNOLOGIK OMILLAR TA’SIRI.

Sulfat kislota ishlab chiqarish texnologiyasida muvozanat sharoitidagi oksidlanish darajasi Х_м.ш.о.д. tushunchasi ishlatiladi va u quyidagicha topiladi.

P_so3
Х_м.ш.о.д.=-----------------  1 (6)
P_so3 Q P_so2
Muvozanat sharoitidagi oksidlanish darajasi bir qator omillarga bog‘liqdir:


Км.д.
Х_м.ш.о.д.= ------------------------------ (7)
Км.д. Q ^{100-0,5Хм.ш.о.л.
Р(в-0,5Хм.ш.о.л.)}

Bu yerda: a - o‘choq gazi tarkibidagi SO₂ ning % miqdori;

v - o‘choq gazi tarkibidagi О₂ ning % miqdori;
Р - o‘choq gazining umumiy bosimi;
К_МД - muvozanat doimiysi;
Bu tenglamadan kurinadiki:
Хм_.Ш.О.Д.  К_М.Д.; Р; В; -; -; _{1 1 1} ------ (8)
^{Т а Хм.ш.о.д.}
Bu yerdan ko‘rinib turibdiki, muvozanat sharoitidagi oksidlanish darajasi bosim va o‘choq gazi tarkibidagi kislorod miqdoriga to‘g‘ri proporsional, SO2ning %miqdoriga, temperaturaga (chunki Kmd(1ғT edi), Х_мшод ga teskari proporsional. Ammo, bizga ma’lumki, sulfat kislota ishlab chiqarish uchun asosan SO₂ kerak. O‘choq gazi tarkibidagi О₂ mikdori SO₂ miqdori o‘zaro bog‘liqdir va ularni bir - birga bog‘lanmagan holda o‘zgartirib bo‘lmaydi:
Р_О2(у.г) = 21 - Рso₂ ёки В = 21 – а (9)
Shu munosabat bilan amaliyotda o‘choq gazining optimal tarkibi sifatida 7% SO₂ (birlamchi kontaklash apparatlari uchun) va 9-10% SO₂ (ikkilamchi kontaktlash apparatlari uchun) qabul qilingandir. Bosim oshgan bilan Х_м.ш.о.д.ning miqdori juda oz miqdorda oshadi. Shu tufayli sulfat kislota qurilmalarida yuqori bosim ishlatilmaydi.