Ko’prik konstruksiyalarida ishlatiladigan materiallar va ularning xossalari

Armaturaning me’yoriy va hisobiy tavsiflari. Armaturaning me’yoriy qarshiligi R_s,_ser sterjenli armaturalar uchun oquvchanlik chegarasining (fizik _u yoki shartli _0.2), simli armaturalar uchun – uzilishdagi vaqtinchalik qarshiligi _u ning eng kichik nazorat qilinadigan qiymatiga (ta’minlanganligi 0,95 dan kichik bo’lmasligi kerak) teng qilib qabul qilinadi.
Armaturaning hisobiy qarshiligi chegaraviy holatning ikkinchi guruhi uchun _s= 1da o’rnatilgan. Sinfi A–IV va undan yuqori bo’lgan armaturalar bilan jihozlangan temirbeton elementlarni hisoblashda   _R shart bajarilganda, quyidagi ish sharoiti koeffitsiyenti kiritiladi:
_s6 =  – ( – 1)[(2/_R) – 1]  , (1.4)

bunda  – A–IV sinfli armatura uchun _s6 koeffitsiyentning maksimal qiymati  = 1,2;

A–V, B–II, Br–II, K–7 va K–19 sinflar uchun –  =1,5;
A–VI sinf uchun –  = 1,1.
Armaturalash usullari. Тemirbeton elementlari payvandlangan sim-to’r yoki karkaslar, alohida sterjenlardan to’qilgan armaturalar, bikir prokat profillar va boshqalar bilan armaturalanadi (1.5-rasm).
Payvandlangan sim to’rlar asosan plitali konstruksiyalarda ishlatiladi. Ishchi armaturalarni joylashishiga qarab, ular uch xil bo’ladi: 1) bo’ylama ishchi armaturali; 2) ko’ndalang ishchi armaturali; 3) ikki yo’nalishda ham ishchi armaturali.
Standart sim to’rlar diametri 4...5 mm bo’lgan Vr–I sinfli va diametri 6...8 mm bo’lgan A–III sinfli, hamda diametri 40 mm gacha bo’lgan A–I, A–II, A–III sinfli armaturalardan tayyorlanadi. Sim to’rlar yassi va o’ramli (rulonli) bo’ladi. O’ramli sim to’rlarning maksimal diametri 5 mm gacha bo’ladi, yassi sim to’rlarning uzunligi 9 m gacha bo’ladi.

1.5-rasm. Payvandlangan sim to’rlar

Payvandlangan karkaslar chiziqli elementlarni (to’sin, ustun va sh. o’.) armaturalash uchun ishlatiladi. Ular yassi va fazoviy bo’ladi (1.6-rasm).

Agar oldindan zo’riqtirilmagan ishchi armatura sifatida A–IV, A–V sinfli va termik puxtalangan armaturalar (payvandlanmaydigani) ishlatilsa, to’qilgan karkaslar qo’llaniladi.