Kordinata to'g'ri chizig’i. Musbat va manfiy sonlar s о n lar
Download 15.67 Kb.
|
Kordinata to\'g\'ri chizig’i. Musbat va manfiy sonlar-fayllar.org
Rim raqamlari - I - bir, V - besh, X - o’n, L - ellik, C - yuz, D - 500, M - 1000, V - 5000, X -10000, L - 50000,
C -100.000, D - 500.000, M -1000.000 Katta sondan oldin kichik son turgan bo’lsa ular ayriladi; katta sondan keyin kichik son turgan bo’lsa ular qo’shiladi. Ayriladigan son 10 ning darajalari bo’lishi kerak, ya’ni I, X, C, M, . M: XL-40, XC-90, CXL-140, CM-900, MCM-1900, MV - 4000, MX - 9000, CDMV - 404000. M: IV-4, IX-9, XL-40, XCIX- 99, CD-400, XIV-14, XLI-41, VII-7, LXXXIV-84, CLX-160, CCXCVIII-298, MMCCCXCI-2391, 14821 - XMVDCCCXXI, 601050 - DCML , CCXXI+MCCCVIII=MDXXIX (221+1308=1529) Bular xato: CCCC-400, IC-99, XXC-80, IIL-48, VC-95, IXL-39, IMM-1999, IV-4000, LXII-62000, ID - 499 Bular to’g’risi: CD-400, XCIX-99, LXXX-80, XLVIII-48, XCV-95, XXXIX-39, MCMXCIX-1999, MV - 4000, LxMM -62000 Kordinata boshidan bir xil uzoqlikda joylashgan ikkita sonlar qarama-qarshi sonlar deyiladi. -2 va 2; -15 va 15. Qarama-qarshi sonlar faqat ishorasi bilan farq qiladi. Qarama-qarshi sonlar yig’indisi nolga teng. -2+2=0, 15+(-15)=0 a sonining moduli deb (absolyut qiymati deb) - shu sondan kordinata boshigacha bo’lgan masofaga aytiladi va |a| kabi belgilanadi. |2|=2; |-7|=7 Moduldan tashqariga har doim musbat son chiqadi. Kordinata to'g'ri chizig’ida o’ng tomonda joylashgan son katta bo’ladi. 5<6, -13<-3, 1>-100 A A Kordinata to'g'ri chizig’ida nuqtaga mos keluvchi son shu nuqtaning kordinatasideyiladi. -3 0 2 M: A(-3) nuqtani 5 birlik o’ngga sursak qanday nuqta hosil bo’ladi. J: A (2) F.O’re Ikkita bir xil ishorali sonlarni qo’shishda - ularning modullarini qo’shib, natijaning oldiga shu sonlarning ishorasini qo’yamiz. M: 2+7= 9, -8+(-20)= -28, -2-7= -2+(-7)= -9, -7-6= -13, -8-7-6= -15-6= -21. Ikkita har xil ishorali sonlarni qo’shishda - ularning kattasidan kichigini ayirib, natijaning oldiga shu sonlardan kattasining ishorasini qo’yamiz. -8+6= -2, -6+8=2, -6+10=4, 6-10=6+(-10)= -4, 17+(-4)=13, 6-21= 6+(-21)= -15, -9+2= -7 Download 15.67 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling