Korrupsiya va uning iqtisodiy xavfsizlikka ta’siri

Korruptsiya uyushgan jinoyatchilikning tarkibiy qismlaridan biri bo`lib hisoblanadi. 1979 yil 17 dekabrda bo`lib o`tgan BMT Bosh Assambleyasining 34-sessiyasida korruptsiya tushunchasiga quyidagicha ta`rif berildi: "Korruptsiya bu - mansabdor shaxsning har qanday shakldagi mukofot hisobiga mukofot beruvchi shaxs manfaatini ko`zlab o`zining mansab vakolatlari doirasida mansab yo`riqnomasini buzib yoki buzmasdan qandaydir harakat yoki harakatsizlikni bajarishidir”.

Korruptsiya uyushgan jinoyatchilikning tarkibiy qismlaridan biri bo`lib hisoblanadi. 1979 yil 17 dekabrda bo`lib o`tgan BMT Bosh Assambleyasining 34-sessiyasida korruptsiya tushunchasiga quyidagicha ta`rif berildi: "Korruptsiya bu - mansabdor shaxsning har qanday shakldagi mukofot hisobiga mukofot beruvchi shaxs manfaatini ko`zlab o`zining mansab vakolatlari doirasida mansab yo`riqnomasini buzib yoki buzmasdan qandaydir harakat yoki harakatsizlikni bajarishidir”.

Korruptsiya tushunchasi yana ham kengroq va chuqurroq AQSh olimlari tomonidan ishlab chiqilgan. Masalan, Djeym Bellentayning yuridik entsiklopedik lug`atida "korruptsiyalashgan" so`zi quyidagacha izohlanadi: "shaxsiy foyda olish maqsadida davlat organlarining tayinlanish maqsadini buzuvchi va odil sudlovni amalga oshirishga to`sqinlik qiluvchi jarayon".

Korruptsiya tushunchasi yana ham kengroq va chuqurroq AQSh olimlari tomonidan ishlab chiqilgan. Masalan, Djeym Bellentayning yuridik entsiklopedik lug`atida "korruptsiyalashgan" so`zi quyidagacha izohlanadi: "shaxsiy foyda olish maqsadida davlat organlarining tayinlanish maqsadini buzuvchi va odil sudlovni amalga oshirishga to`sqinlik qiluvchi jarayon".

Mansabdor shaxs yoki davlat xizmatchisining unga berilgan hokimiyat yoki mansab vakolatidan huquqqa xilof ravishda foydalanishi;
Xarakat yoki harakatsizlikni qandaydir manfaat ko`rish evaziga amalga oshirishi;
Huquqiy adabiyotlarda ushbu muammo bilan shug`ullanuvchi olimlar korruptsiyaga turlicha ta`rif berishadi. Lekin har qanday korruptsiyaga oid huquqbuzarliklarga quyidagi asosiy belgilar xosdir:
Korruptsiya jamiyatda jinoyatchilikning mavjud bo`lishini taqozo etadigan salbiy hodisa, voqea va jarayonlarning oqibatidir. Shu bilan birgalikda korruptsiyaga oid jinoyatlarning o`ziga xos maxsus sabablari ham mavjud. Bu sabablarni shartli ravishda uch guruhga ajratamiz:
davlat xizmatchisi faoliyat ko`rsatayotgan joydaga xizmat muhiti bilan bog`liq bo`lgan sabablar ( 1) beriladigan ish haqi o`zi va oila a`zolarining munosib hayot kechirishini ta`minlamasligi; 2) masalalarni hal qilishni davlat xizmatchisining ixtiyoriga hech bir nazoratsiz havola qilib qo`yish; 3) davlat xizmatchilar o`rtasida korruptsiyaga oid huquqbuzarliklarni oddiy holat deb qabul qiladigan ijtimoiy-ruhiy muhitning mavjudligi va h.k.)
davlat xizmatchisida moddiy manfaat olish uchun qonun va axloq normalarini, kasb or-nomusini qurbon qiladigan ochko`zlik, g`arazgo`ylik, hasadgo`ylik kabi g`ayriijtimoiy fazilatlarning mavjudligi;