Koson kompyuter texnologiyalari kasb-hunar kolleji

2-rasm. CD ROM qurilmasi uchun drayverlar majmui.
Utilitlar – bu, ma’lumotlarni qayta ishlashda qo’shimcha opеratsiyalarni

bajarishga yoki kompyutеrga xizmat ko’rsatishga (tashxis, apparat va dasturiy vositalarni tеstlash, diskdan foydalanishni optimallashtirish va boshqalar) mo’ljallangan dasturlardir.

Utilitlar foydalanuvchiga qo’shimcha xizmatlarni (maxsus dasturlarni ishlab chiqishni ta’lab etmaydigan) asosan disklar va faylli tizimlar bo’yicha xizmat ko’rsatish ko’rinishida taqdim etadi.

Utilitlarning ba’zi ko’rinishlari:

• 
  kompyuter qurilmalarini boshqaruvchi va testdan o’tkazuvchi dasturlar (Arkonik disc direktor, Defrag);
  
• 
  kompyuter qurilmalari imkoniyatlarini o’zgartiruvchi drayver-dasturlar;
  
• 
  axborotni zichroq yozishni ta’minlaydigan arxivator-dasturlar (WinRAR, Zip);
  
• 
  kompyuterlar orasida ma’lumot almashishni ta’minlovchi kommunikatsiya dasturlari;
  
• 
  kompyuterning ishiga zarar keltiruvchi dasturlardan himoyalovchi antivirus dasturlar (Nod 32, Eset, Kasperskiy, Avast, Dr Web);
  
• 
  CD larga yozishni ta’minlovchi dasturlar (Nero, Clone CD) va hokazo.