Hayotimiz manbai bo’lgan suv molekulasi 2ta vodorod va 1ta kislorod atomidan tashkil topgan elementar zaryad e= 1,6∙10ˉ¹⁹ C . - elementar zaryad e= 1,6∙10ˉ¹⁹ C .
- Bitta electron zaryadi –e, bitta proton zaryadi +e deb olingan.
- Elektronning massasi m= 9,1∙10ˉ³¹kg, protonning massasi m= 1,671∙10ˉ²⁷ kg ga teng.
Shunday ilib, proton atom yadrosi tarkibidagi zarra bo’lib, uning zaryadi +1,6∙10ˉ¹⁹ C .ga, massasi esa - Shunday ilib, proton atom yadrosi tarkibidagi zarra bo’lib, uning zaryadi +1,6∙10ˉ¹⁹ C .ga, massasi esa
- m= 1,671∙10ˉ²⁷ kg ga teng , ya’ni electron massasidan 1836,3 marta katta
Kimyoviy elementlar davriy sistemasidagi element tartibraqami nechanchi bo’lsa, ya’ni yadrosi atrofida nechta electron aylanib yursa, uning atomi yadrosidagi protonlar soni ham shuncha bo’adi Masalan, Litiy atomi (₃⁶Li) 1932yilda ingliz fizigi D. Chedvik tajribalar asosida atom yadrosida protondan tashqari yana bir og’ir zarra-neytron zarrasini kashf etdi. - 1932yilda ingliz fizigi D. Chedvik tajribalar asosida atom yadrosida protondan tashqari yana bir og’ir zarra-neytron zarrasini kashf etdi.
- Neytron zaryadsiz zarra bo’lib, n harfi bilan belgilanadi.
- Uning massasi electron massasidan 1838,6 marta kata, ya’ni 1,673 ∙10ˉ²⁷ kg ga teng .
- Neytron so’zi neytral, ya’ni zaryadsiz degan ma’noni bildiradi.
Rus fizigi D. Ivanenko va nemis olimi V. Geyzenberg yadro tuzilishining proton-neytron modelini yaratdilar. - Proton-neytron modeliga ko’ra, atom yadrosi proton va neytronlardan tarkib topgan.
- Har bir element yadrosidagi protonlar soni shu elementning kimyoviy elementlar davriy sistmasidagi atom raqami Z ga teng. Atom yadrosidagi neytronlar soni N bilan belgilanadi.
Yadrodagi Z protonlar va N neytronlar soning
Do'stlaringiz bilan baham: |
