Костюм – юбка лойихалаш учун керакли ўлчамлар

Бу кўрсаткичлар орқали ишлаб чиқариш таълими мазмуни, ташкил этилиши ва 
усулларининг барча масалаларини кўриб чиқиш зарур. 
Ишлаб чиқариш таълими усуллари олдинги параграфда кўриб ўтилган 
назарий ўқитиш усулларига ўхшашдир. Айниқса ишлаб чиқариш таълими 
жараѐнида назарий ўқитишнинг кўплаб усуллари иштирок этади. Шу билан 
боғлиқ равишда фақат ишлаб чиқариш таълими учун хос бўлган методларни 
кўриб чиқамиз. Буларга тўрт поғонали, харакат усулини намойиш қилиш, 
машқлар, талабаларнинг мустақил кузатиши, ѐзма кўрсатмалар, меҳнатга 

---

ижодий ѐндашувнинг шакллантириш, шунингдек ишлаб чиқариш таълимининг 
баъзи «фаол» усуллари киради. 
Касб ҳунар коллежларида талабалар ўз танлаган касб кўникмаларини 
шакллантириш имкониятига эга бўлишларида «тўрт поғонали усули» энг 
самарали усул ҳисобланади. Бу усул Ўзбекистон Республикаси АҚШ ва 
Европанинг бир қанча давлатлари касб ҳунар таълимида кенг қўлланилади. Бу 
усулда амалий кўникмаларни ўзлаштириш жараѐни қуйидаги тўрт босқичда 
амалга оширилади. 
Амалий ўқитувчиси талабаларга аввал бажариладиган кичикроқ бир ишни 
тушунтириб беради, сўнгра қандай тартибда бажарилишини қилиб кўрсатади. 
Кейин талаба шу ишни кўрсатилган тарзда қайтариши (иммитация) керак. 
Талаба қайтариб қилаѐтган пайтда амалиѐт ўқитувчиси унинг хатоларини 
тўғрилаб туради. Талаба ушбу машқни бир неча маротаба қайтариши керак. 
Мисол тариқасида тўрт поғонали усули доираси касб-ҳунар коллежларининг 
енгил саноат йўналишлари учун ўтиладиган «Тикувчилик корхоналари 
жиҳозлари» бўйича ўқув амалиѐти машғулотларини ўтказишини кўриб чиқамиз. 
1-поғона – тушунтириш - қизиқтириш – маълумот бериш. Машғулот 
талабаларни тикувчилик соҳаси ва унга қарашли замонавий тикув машиналарига 
қизиқишини уйғотишдан бошланади. Сўнгра ўқитувчи талабаларга амалий 
машғулотни бажариш учун тикув машинаси тўғрисидаги маълумотларни, унда 
бажариладиган тикув жараѐнини тушунтиради. Бунда ўқитувчи барча ўқув 
дидактик материаллардан, масалан, тикув машинасининг кинематик схемалари, 
машинада ишлаш бўйича кўрсатмалар, созлаш асбоблари ва газламалардан 
кўргазмали материаллар сифатида фойдаланиши мумкин. 
Амалиѐт ўқитувчиси тикув машинасини ишлатишдан олдин қилинадиган 
тайѐргарлик ишлари кетма-кетлигини тушунтиради. Тикиш сифатини намойиш 
этиш мақсадида машинанинг тўғри созланганлиги ѐки унинг ишида содир 
бўладиган нуқсонларни кўрсатиб ўтиши мумкин.