Кўп қаватли саноат биносининг темир-бетон конструкцияларини лойиҳалаш

«Ўзбекистон темир йўллари» АЖ
Тошкент темир йўллар муҳандислари институти


Кўп қаватли саноат биносининг темир-бетон
конструкцияларини лойиҳалаш

«Қурилиш констукциялари» фани бўйича 3-курс

бакалавриат талабаларининг курс лойиҳасини
бажаришга доир услубий кўрсатма
Тошкент – 2009
УДК 691
Услубий кўрсатма 5580400 – “Бино ва иншоотлар қурилиши” бакалавриат йўналиши бўйича таълим олаётган талабаларга “Қурилиш констукциялари” фани бўйича “Кўп қаватли саноат биносининг темир-бетон конструкцияларини лойиҳалаш” мавзусидаги курс лойиҳасини бажаришга кўмаклашиш учун мўлжалланган.
Унда кўп қаватли саноат биноси темир-бетон каркасининг юк кўтарувчи элементлари: ораёпма плитаси, ригели ва устунини ҳисоблаш ва конструкциялаш масалалари ўз аксини топган. Услубий кўрсатма Ўзбекистон Республикасида амал қилувчи меъёрий ҳужжатлар асосида ва қурилишда қўлланилувчи кўп қаватли саноат биноларининг типик конструкцияларига татбиқан тузилган.
Жадваллар – 10, расмлар – 21, 8 – библиогр. ном.
Тошкент темир йўл муҳандислари институти Ўқув-услубий комиссияси қарорига асосан чоп этишга тавсия этилган.

Тузувчилар: И.М. Махаматалиев – т.ф.н., доцент;

С.С. Шаумаров – ассистент.
Тақризчилар: Ш.Р. Низомов – (ТАҚИ) т.ф.н., профессор;
Ч.С. Раупов – т.ф.н., доцент.
© Тошкент темир йўл муҳандислари институти, 2009.


1. Кўп қаватли саноат бинолари ҳақида умумий маълумотлар

Кўп қаватли саноат биноларида асосан вертикал технологик жараёнли ёки ўлчамлари ва оғирлиги нисбатан катта бўлмаган асбоб-ускунали ишлаб чиқариш корхоналари – кимё, озиқ-овқат саноати, асбобсозлик корхоналари ва шу кабилар жойлаштирилади. Бундай бинолар қаторига саноатнинг турли тармоқларининг маъмурий-маиший ва лаборатория корпуслари ҳам киради. Кўп қаватли саноат бинолари саноат бинолари умумий ҳажмининг тахминан 25%ини ташкил қилади. Охирги йилларда бундай кўрсаткичнинг ўсиш тенденцияси кузатилмоқда.

Бу биноларнинг баландлиги технологик жараён талабларидан келиб чиқиб, одатда 3...7 қаватли қилиб лойиҳаланади. Унификациялаш талабларидан келиб чиқиб бино қаватининг баландлиги 1,2 м га каррали қилиб қабул қилинади. Бинонинг эни одатда 12...60 м ни ташкил қилади.
Бундай бинолар кўпинча темир-бетон каркасли бўлиб, унда барча юклар каркасга узатилади. Каркас бинонинг мустаҳкамлиги ва устуворлиги таъминланади. Каркаснинг таркибига қуйидаги асосий элементлар: темир-бетон устуналар, ригеллар, диафрагма ва боғловчилар кўринишидаги вертикал бикрлик элементлари, ораёпма ва ёпма плиталар киради.