Kreativ fikrlash

Nazorat va muhokama uchun savollar 
1. Tasvirlash va ta’riflash tushunchalari mazmuni nimalardan iborat? 
2.
Tushunchalar ustida bo’ladigan qanday mantiqiy amallarni bilasiz? 
3.
Ta’rifni shakllantirishning qanday usullari mavjud? 
4. Xotirani mustahkamlashda qanday usullardan foydalanish 
maqsadga muvofiq hisoblanadi? 

---

125 
VIII BOB. QARORLARNI BOSHQALAR BILAN BO’LISHISH 
VA ULARNI ERGASHTIRISH 
8.1. Ratsional qarorlar qabul qilish usullari 
8.2. Yaxshi qarorlar qabul qilish jarayoni 
8.3. Qarorlarni baholash usullari 
8.4. Qaror qabul qilishdagi tipik muammolar 
Mavzuni o’zlashtirish jarayonida talaba: 
• 
qarorlar qabul qilish usullari, ularni baholash va qaror qabul 
qilishdagi tipik muammolar haqida tasavvur va bilimga ega bo’lishi; 
• 
kreativ 
fikrlash 
vositalaridan 
foydalanish, 
qarashlar 
va 
yondashuvlarni shakllantirish, taqlid qilish va tana tafakkurini tavsiflash, 
kreativ fikrlashda o’ynash, o’zgartirish va sintez qilish jarayonlarining 
xususiyatlarini bilish va ulardan foydalanish ko’nikmalariga ega bo’lishi; 
• 
kreativ fikrlashda kuzatish, tasavvur qilish va mavhumlikni tasvirlay 
olish, hissiy munosabat, o’lchovli fikrlash va modellashtirish, kreativlikni 
o’lchash, turli vaziyatlar va muammolar bo’yicha qarorlar qabul qilish 
malakasiga ega bo’lishi kerak. 
8.1. Ratsional qarorlar qabul qilish usullari 
Yaxshi qarorlar muvaffaqiyatli va to’liq hayot uchun hal qiluvchi 
ahamiyatga ega. To’g’ri, ko’p qarorlarni tezda o’ylab o’tirmasdan qabul 
qilish mumkin. Ammo ehtiyot bo’lmasak, martaba, munosabatlar yoki 
sarmoyalar to’g’risida shoshilinch qarorlar hayotimizni buzishi mumkin. 
Ko’p odamlar ichki hissiyotlari asosida qaror qabul qilishadi. Bazida "Biz 
tanishganimizdanoq unga uylanmoqchi ekanimni bildiramiz." Intuitiv 

---

126 
qarorlarning afzalligi shundaki, ular tezkor bo’ladi va biz o’zimizga 
ko’proq ishonishimiz mumkin, chunki qaror bizning hissiyotlarimiz bilan 
mos keladi. Ammo ba’zida bizning his-tuyg’ularimiz aralash va bir-biriga 
mos kelmaydi, ularga noaniqliklar va ahamiyatsiz omillar ta’sir qiladi. 
Muhim qarorlar uchun biz yaxshiroq tizimga muhtojmiz. Bu bizning his-
tuyg’ularimizni e’tiborsiz qoldirishimiz kerak degani emas. Tuyg’ularga 
e’tibor bermasdan birovga uylanish aqlsiz (va qayg’uli) bo’ladi. Ammo 
hissiyotlar va ichki tuyg’ulari muhim qarorlarni qabul qilish uchun yagona 
asos bo’lmasligi kerak.