Ku sh ak ova., Abduvaxqbqv a. Stratigrafiya asoslari 0 ‘quv qo‘llanma Toshkent 2020
Download 3.12 Mb. Pdf ko'rish
|
Universiteti geologiy a-geografiy a fakulteti
|
© «Tafakkur avlodi», 2020
К I R I S H «Stratigrafiya» fanining amaliy m ashg‘ulotlari uchun m o‘ljal- langan ushbu qo‘llanma eng avvalo universitet va institutlarning yer haqidagi fanlardan bilim beruvchi fakultetlari talabalari uchun tayyorlangan Geologiyaning fundamental qismi sifatidagi «Stratigrafiya» fani cho‘kindi tog‘ jinslarining hosil bo ‘lishi ketma-ketligi va shu bilan bog‘liq bo ‘lgan qatlamlanishning o ‘ziga xos jihatlari, qatlamlarning moddiy tarkibi, y a ’ni yerning cho‘kindi qavati va uning alohida geostrukturalari geologik tuzilishining umumiy qonuniyatlarini o ‘rganadi. Ushbu qo ‘llanma ikki qismdan iborat. Birinchi qism fatsial tahlil va paleogeografik sharoitlarni tiklash masalalariga bag‘ishlangan. Bunda stratigrafik ustun tuzish va tavsiflashning amaliy ko‘nik- malariga ega bo‘lish, yer p o‘stining vertikal harakatlari kesishini tiklash maqsadida stratigrafik ustunni tahlil qilish, tadqiqot hududining litologik-fatsial kesmalarini va litologik-paleogeografik xaritasini tuzish amallari bajariladi. Bundan tashqari q o‘llanmaning m azkur bo‘limida fatsial tahlil qilishning asosiy qoidalari bayon qilingan, cho‘kindi to g‘ jinslarining hosil bo‘lishi bilan bog‘liq holda ularda yuzaga keluvchi strukturaviy va teksturaviy belgilar, qatlam yuzasida saqlanib qolgan belgilar va izlar, hozirda yashayotgan va geologik o ‘tmishda qirilib ketgan turlicha jonivorlar va o ‘simliklar organizmlarining hayot tarzi va yashagan muhiti haqidagi m a’lumot lar keltirilgan. Dengiz havzalarining litoral, sublitoral, psevdoa bissal, batial va abissal deb ataluvchi bionomik zonalari belgilari k o ‘rsatilgan. Ikkinchi bo‘limda fatsial tahlil qilish va paleogeografik sharoitlarni tiklash b o ‘yicha to ‘rtta amaliy topshiriqlarni bajarish uchun uslubiy ko ‘rsatmalar keltirilgan. Tog‘ jinslarining moddiy tarkibi, qatlamlanishning o ‘ziga xos jihatlari, mineral q o ‘shilmalar, to g ‘ jinslari v^ qatlamlar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar, ularning yoshi, qatlamlarda tosh qotgan holda saqlanib qolgan organizmlar kompleksi va qatlamlar qalinliklari kabi yuqorida aytib o ‘tilgan amaliy topshiriqlarni bajarishga asos bo‘luvchi daliliy materiallar keltirilgan. з |
