Suvning ion ko‘paytmasi, suvli eritmalarning pH qiymati
Suv o‘ta kuchsiz elektrolit H2O = H+ + OH–
MTQ ni qo‘llassak:
(I)
(I) tenglama suvning dissotsiatsiyalanish darajasi. [H2O] - suv molekulasining dissotsiatsiyalanmagan molyar konsentratsiyasi bo‘lib, 1 litr suvdagi mollar sonidir.
Distilangan suvdagi [H+] va [OH–] ionlari konsentratsiyalarini ko‘paytmasi IKH2O = [H+] * [OH–] suvning ion ko‘paytmasi deb ataladi, uning qiytmati Kdis (H2O) dan albatta farq etadi
[H+] * [OH–] = KH2O * [H2O] =1,810-16 * 55,56 = 1*10-14
Demak suvning ion ko‘paytmasi doimiy son bo‘lib 1*10-14 ga teng. Bu tenglikdan analitik reaksiyalar uchun o‘ta muxim bo‘lgan eritmaning pH qiymatini xisoblashda foydalaniladi.
Distillangan suvda [H+] = [OH–] bo‘lgani uchun [H+]2 = 1*10-14
[H+] = √1*10-14 = 1*10-7 muxit neytral
Suvning ion ko‘paytmasini logariflab, barcha xadlarni (–1)ga ko‘paytirib:
(–1) · lg[H+] + lg[OH–] = –14 · (–1); –lg[H+] + (–lg[OH–]) = 14
Vodorod ioni konsentratsiyasini manfiy logarifmi rN deb ataladi
–lg[Н+] = рН
Demak suvning ion ko‘paytmasining logarifmik ko‘rinishi
pOH + pOH = 14
Suvli eritmalar pH qiymatlari quyidagi shkalada tavsiflanadi (3-rasm).
[H+]= 10-1 10-3 10-5 10-7 10-8 10-10 10-12 10-14
| | | | | | | | | | | | | | |
pH= | 3 | | 5 | 7 | 8 10 | 12 14
kuchli kislotali kuchsiz kuchsiz ishqor
kislotali| |
kuchli ishqor
Do'stlaringiz bilan baham: |