Kurs ishi mavzu: Jahon moliya munosabatlarida tmk larni o’rni. Bajardi: Burxonov. B tekshirdi: Israilov. Z andijon 2023

Xalqaro moliya bozorini tartibga solishning bozor mexanizmi

Bozor iqtisodiyoti sharoitida moliya bozorini rivojlanishiga qarab, uning ishtirokchilari faoliyatini ikki xil tartibga solish amaliyoti taraqqiy topgan, ya’ni ular davlat va bozor munosabatlariga mos, yoki bozor orqali tartibga solish shakllari hisoblanadi. Moliya bozorini bozor orqali tartibga solish iqtisodiyotning qiymat va talab-taklif qonuniga asoslanadi. Moliya bozorida ushbu qonunlarning amal qilishi raqobat muhitida jahon iqtisodiyoti ehtiyojlariga mos ravishda xalqaro moliyaviy oqimlarni ta’minlab beradi. Iqtisodiy agentlar alohida moliyaviy vositalar narxining (kursi yoki foiz stavkasi) o’zgarishi, shakllanishi orqali ularni sotib oluvchilarning talablarini va ularga bo’lgan taklifni aniqlaydilar. Bunda, xalqaro moliya bozori o’zini-o’zi tartibga soluvchi tizim sifatida namoyon bo’ladi (4-rasmga qarang).

Iqtisodiyot sektorlaridagi turli bozorlarga o’xshab, moliya bozori ham o’z-o’zini tartibga solish imkoniyatiga qaramasdan mutlaq barqaror tizim sifatida namoyon bo’lmaydi, turli sharoitlarda tizimning turli kamchiliklari oshkor bo’ladi. Moliya bozori ko’plab sub’ektiv omillar, ya’ni siyosiy, ijtimoiy, informatsion, madaniy va boshqa omillar ta’sirida har doim ham o’z-o’zini tartibga solish qobiliyatiga ega emas. Bunday holatda davlat aralashuvi talab etiladi. Jahon tajribasi ko’rsatishicha, xalqaro moliya bozori rivojlanishining zamonaviy bosqichida ham monetarizm va keynschilik tamoyillaridan birgalikda foydalanib, jarayonlarni tartibga solish maqsadga muvofiqdir.


Xulosa

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati


1.O’zbekisto Respublikasi Prezidenti SH.M.Mirziyoevning 2021 yil 28 dekabrdagi Oliy Majlisga murojaatnomasi.- Yangi O’zbekiston // gazetasi №142 (4301) 29.12.2020 y.
2.O’zbekiston Respublikasi Milliy Hisoblarning zamonaviy tizimini joriy etish to’g’risida Vazirlar Mahkamasining 2019 yil 19-avgustdagi 691-son qarori.
3.Bulatov A. S. Jahon iqtisodiyoti: universitetlar uchun darslik / A. S. Bulatov. Moskva: Iqtisodchi, 2019.277-296 p.
4.Medvedev V. Iqtisodiyotning globallashuvi: tendentsiyalar va qarama-qarshiliklar / V. Medvedev // ME va MO. 2018. No 2. P.9.
5.Xasbulatov R. I. Jahon iqtisodiyoti: universitetlar uchun darslik. T.1. / R. I. Xasbulatov. M.: Iqtisodiyot, 2021.473-474 b.
6.Gubaydullina F. S. To'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalar, TMK faoliyati va globallashuv /F. S. Gabaidullina // ME va MO. 2020. No 7. B.42-43
7.Andrianov V. D. Rossiya jahon iqtisodiyotida: darslik / V. D. Andrianov. M.: Gumanit, 2019.79-81.
8.Статистический ежегодник регионов Узбекистана. 2021. – Т.: Госкомстат Узбекистана. 2021.