Kurs ishi mavzu: “Psixolog” kasbining rivojlanishi Bajardi: Usenova Gulzira Nag’imbet qizi Tekshirdi: Turemuratova Aziza Begibayevna Berdaq Nomidagi Qoraqalpoq Davlat Universiteti

Norvegiya

Norvegiyada „psixolog“ unvoni qonun bilan cheklangan va uni faqat psixologiya fanlari nomzodi darajasiga olib keladigan 6 yillik integratsiyalashgan dasturni tamomlash orqali olish mumkin. Psixologlar sogʻliqni saqlash xodimlari hisoblanadi va ularning ishi „sogʻliqni saqlash xodimlari akti“ orqali tartibga solinadi.^[24]

Janubiy Afrika

Janubiy Afrikada psixologlar klinik, maslahat, taʼlim, tashkiliy yoki tadqiqot psixologiyasi boʻyicha malakaga ega.Malaka kamida besh yillik oʻqishni va kamida bitta amaliyotni talab qiladi.
Malakali boʻlish uchun Psixologiya boʻyicha tan olingan magistr darajasini, taniqli oʻquv muassasasida tegishli amaliyotni tamomlab, Psixologiya boʻyicha Professional Kengash tomonidan belgilangan imtihondan oʻtish kerak. Janubiy Afrikaning Sogʻliqni saqlash Kasblari Kengashida (HPCSA) roʻyxatdan oʻtish talab qilinadi va Uzluksiz Kasbiy Rivojlanish komponentini oʻz ichiga oladi.
Amaliyot odatda toʻliq yillik amaliyotni oʻz ichiga oladi va baʼzi mutaxassisliklar boʻyicha HPCSA qoʻshimcha bir yillik jamoat xizmatini tugatishni talab qiladi. Magistratura dasturi seminarlar, kurs ishlariga asoslangan nazariy va amaliy mashgʻulotlar va cheklangan hajmdagi dissertatsiyadan iborat boʻlib, (koʻp hollarda) ikki yil davom etadi. Magistratura dasturiga yozilishdan oldin talaba uch yil davomida psixologiyani bakalavriat bosqichida oʻqitiladi, soʻngra psixologiya boʻyicha qoʻshimcha aspiranturada imtiyozli diplom olishi talab etiladi.

Birlashgan Qirollik[

Buyuk Britaniyada „roʻyxatdan oʻtgan psixolog“ va „amaliyotchi psixolog“ unvonlari himoyalangan. Bundan tashqari, quyidagi mutaxassis unvonlari ham qonun bilan himoyalangan: „klinik psixolog“, „maslahatchi psixolog“, „pedagog psixolog“, „sud-psixolog“, „sogʻliqni saqlash psixologi“, „mehnat psixologi“ va „sport va jismoniy mashqlar psixologi“. Sogʻliqni saqlash va parvarishlash boʻyicha kasblar kengashi (HCPC) Buyuk Britaniyadagi amaliyotchi psixologlar uchun qonuniy tartibga soluvchi organdir. Buyuk Britaniyada „charterli psixolog“ unvonidan foydalanish qonun hujjatlari bilan ham himoyalangan, ammo bu unvon shunchaki psixologning Britaniya Psixologik Jamiyatining aʼzosi ekanligini anglatadi. Biroq, HCPC reestrining tegishli boʻlimida boʻlmagan shaxsning psixologik xizmat koʻrsatishi noqonuniy hisoblanadi. Klinik, maslahatchi yoki oʻquv psixologi sifatida roʻyxatdan oʻtish talabi professional doktorlik darajasini talab qiladi.

Bandlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yil dekabr holatiga koʻra, Buyuk Britaniyada yetti toifa boʻyicha 19 000 nafar amaliyotchi-psixolog roʻyxatga olingan: klinik psixolog, maslahatchi psixolog, pedagog psixolog, sud-psixolog, sogʻliqni saqlash psixologi, kasbiy psixolog, sport va jismoniy mashqlar psixologi. Ulardan kamida 9500 nafari klinik psixologlardir, bu NHS kabi klinik sharoitlarda psixologlarning eng katta guruhidir. Taxminan 2000 nafari pedagog psixologlardir.