L-§. Milliy xavfsizlik taraqqiyot garovi


 -§.  Mudofaa  va  xavfsizlikni  ta’ minlashda  Qurolli


Download 0.88 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/8
Sana05.01.2022
Hajmi0.88 Mb.
#221393
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
milliy xafsizlikni ta'minlash borasidagi ishlar.

2 -§.  Mudofaa  va  xavfsizlikni  ta’ minlashda  Qurolli

 

Kuchlarning  o'rni

Sobiq  Ittifoq  davlati  —  SSSR  o'zining  ko'plab  salbiy  jihatlari 

bilan  birga,  eng  kuchli  qurolli  kuchlarga  ega  davlat  edi.  Uning

1  Qarang:  Karimov  l.A.  Vatanimizning  tinchligi  va  xavfsizligi  o‘z  kuch-qudratimizga, 

xalqimizning  hamjihatligi  va  bukilmas  irodasiga  bog'liq.  —  Т.:  O'zbekiston,  2004.

2  О zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisining  Axborotnomasi,  2005-yil,  5—6-son, 

151-modda.

536

www.ziyouz.com kutubxonasi




qismlari  butun  ittifoq  hududida,  jumladan,  0 ‘ zbekiston  hududida 

ham  joylashtirilgan  bo'lib,  SSSR  tugatilganidan  s o n g   Qurolli 

Kuchlarda  ham  boshqaruv,  intizom  barbod  bo'lib,  turli  tahdid- 

lar  kuchayib  borayotgan  vaqtda  0 ‘zbekistonning  o'z  mudofaa 

vazirligini  va  joylarda  qo'mondonlik  tuzilmalarini  shakllantirish 

o'z  vaqtida  qabul  qilingan  va  to'g'ri  bo'lgan  qaror  edi.

Chunki,  mustaqillikni  saqlash  xavfsizlikni  saqlash  bilan  bog'­

liq  bo'lib,  ularni  saqlashda  Qurolli  Kuchlar  asosiy  va  hal  qiluvchi 

rol  o'ynaydi.

Undan  keyingi  muhim  qadam  Qurolli  kuchlarning  mavjudli- 

gi,  vazifasining  Konstitutsiyada  mustahkamlanishi  bo'ldi.  Natijada 

Qurolli  kuchlar  Konstitutsiyaviy  institut  hisoblandi.  Bu  ham  ular­

ning  ahamiyatini  ko'rsatadi.

Konstitutsiyaning  125-moddasida:  “ O'zbekiston  Respublikasi 

Qurolli  Kuchlari  O'zbekiston  Respublikasining  davlat  suvereni- 

tetini  va  hududiy  yaxlitligini,  aholining  tinch  hayoti  va  xavfsiz- 

Iigini  himoya  qilish  uchun  tuziladi” ,  -   deb  qayd  qilingan.  Bu  bilan 

nima  uchun  qurolli  kuchlarni  tashkil  qilish  kerakligi  va  ularning 

vazifasi  aniq  belgilangan.  Demak,  Qurolli  Kuchlarning  Konstitu­

tsiyaviy  vazifasi:

-  davlat  suverenitetini  va  hududiy  yaxlitligini;

-  aholining  tinch  hayoti  va  xavfsizligini  himoya  qilishdir.  U 

shu  maqsadda  tuziladi.

Bundan  tashqari,  Konstitutsiyaga  asosan  qabul  qilingan  “M u­

dofaa  to'g'risida” gi  Qonunda  Qurolli  Kuchlarga  urushlar va  qurolli 

mojarolarni  qaytarish  hamda  oldini  olish  vazifasi  ham  yuklatilgan. 

(Qonunning  6-moddasi).

Qurolli  Kuchlar  davlat  tomonidan  tashkil  qilinadigan  harbiy 

birlashmalar,  qo'shilmalar,  qismlar  va  boshqa  harbiy  tuzilmalar-

dan  iborat  bo'ladi.

Qurolli  Kuchlar  va  uning  tarkibiy  qismlari  o'z  faoliyatini  qo­

nuniylik,  markazlashgan  rahbarlik  va  yakkaboshchilik,  jangovar 

safarbarlikka  doimo  tayyor  hamda  harbiy  intizomga  rioya  etish

asosida  tashkil  etiladi. 

. . . .

Ularning  faoliyatidagi  bu  prinsiplar  mamlakat  xavfsizligini

ta’ minlash  imkoniyatini  beradi.

537


www.ziyouz.com kutubxonasi


Qurolli  Kuchlar  uiarning  tarkibiy  qismlari  o 'z   vazifalarini 

muvaffaqiyatli  amalga  oshirish  imkoniyatiga  ega  bo'lish  uchun, 

uiarning  ixtiyoriga  harbiy  obyektlar,  binolar  va  inshootlar,  qurol- 

yarogiar,  harbiy texnikaning barcha  zarur turlari  va  boshqa  harbiy 

ashyo,  mol-mulk  berib  qo'yiladi  va  ular  davlat  mulki  hisoblanadi.

Konstitutsiyaning  126-moddasida:  “ 0 ‘ zbekiston  Respublikasi 

o ‘z xavfsizligini  ta’ minlash  uchun  yetarli  darajada  Qurolli  Kuchlari- 

ga  ega” ,  -   deb  ko'rsatilgan.  Bu  Qurolli  Kuchlarning  tarkibiy 

qismlari,  ularga  zarur  qurol-yarog',  texnika  ashyolar  hamda  eng 

muhimi,  Qurolli  Kuchlarda  xizmat  qiluvchi  tarkib  O'zbekiston 

mudofaa  ehtiyojidan  kelib  chiqib  belgilanishini  anglatadi.

Qurolli  Kuchlarda  muddatli  va  muddatsiz  xizmat  o'tovchi 

shaxslar  faoliyat  ko'rsatadi.  Fuqarolar  Konstitutsiyada  belgilan­

gan  burchini  o'tash  uchun  Qurolli  Kuchlar  safiga  muddatli  xiz- 

matga  chaqiriladi.  Bundan  tashqari,  Qurolli  Kuchlarda  doimiy 

maosh  olib  ishlovchilar  ham  mavjud.  Ular  asosan  zobitlar  va 

boshqa  xodimlardir.

Mamlakatimiz  mustaqilligining  dastlabki  davrlarida  iqtisodiy 

qiyinchiliklarga  qaramay,  Qurolli  Kuchlar  uchun  eng  zarur  va 

yuksak  malakali  zobitlar  tayyorlashga  mo'ljallangan  bir  qancha 

harbiy  o'quv  yurtlari  tashkil  qilindi,  armiyani  texnik  jihatdan  ji- 

hozlashning  samarali  choralari  ko'rildi,  harbiy  salohiyatni  yetarli 

darajada  ta’ minlash  uchun  zarur  mablag'  ajratildi.  Mamlakatimiz 

harbiy  doktrinasi  mudofaani  ta’ minlash  va  xavfning  oldini  olish 

xarakterida  tuzildi1.

O'zbekiston XXI asrga Qurolli Kuchlarni, chegara qo'shinlarini 

va  ichki  qo'shinlarni  yagona  davlat  siyosati  asosida  bosqichma- 

bosqich  isloh  qilish  maqsadi  bilan  kirdi.

Islohotlarning  maqsadi  -   mamlakat  tinchligi  va  osoyishtaligini 

saqlashga  va  ishonchli  himoya  qilishga  qodir,  tezkor,  har  jihatdan 

yaxshi  ta’ minlangan  Qurolli  Kuchlarni  shakllantirish  hisoblanadi.

Shu  maqsadda  mamlakat  hududida  harbiy-ma’ muriy  birlik- 

lar  —  harbiy  okruglar  tuzildi.  Soni  va  tuzilishi,  professional  tarkibi 

jihatidan  eng  maqbul  armiya  tuzish  vazifasi  belgilandi  va  u  amal-

1  Qarang:  Karimov  I.A.  O'zbekistonning  siyosiy-ijtimoiy  va  iqtisodiy  istiqbolining 

asosiy  tamoyillari.  -  T.:  O'zbekiston,  1995.  -  71-bet.

538

www.ziyouz.com kutubxonasi




ga  oshirildi.  Qurolli  Kuchlarning  qo'shilma  va  qismlari  qavtadan 

joylashtirildi.  Bular:




Download 0.88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling