Laboratoriya ishi – 9

(gipsning markasini aniqlash)
Gips bog‘lovchi moddalarga texnikaviy talablar (jadvalni to‘ldiring).

Gips mark asi	40x40x160 mm li tayanch-namunalarini 2 soatdan keyingi mustahkamlik chegarasi, kam emas
	siqilishga, MPa (kgs/sm^2)		egilishga, MPa (kgs/sm^2)
G – 2	2	20	1,2	12
G – 3	3	30	1,8	18
G - 4	4	40	2	20
G - 5	5	50	2,5	25
G - 6	6	60	3	30
G - 7	7	70	3,5	35
G - 10	10	100	4,5	45
G - 13	13	130	5,5	55
G - 16	16	160	6	60
G - 19	19	190	6,5	65
G - 22	22	220	7	70
G - 25	25	250	8	80

Asbob va uskunalar. Gidravlik press, 4x4x16 sm li qolip, moy, MII- 100, qorishtirgich.
Ishlash tartibi. Gipsning mustahkamlik chegarasini aniqlash uchun tomonlari 4x4x16 sm o‘lchamli namunalar tayyorlanadi, va ularni ikki soatdan so‘ng markasini bilish mumkin. Gipsni egilishga bo‘lgan mustahkamlik chegarasini MII-100 asbobi bilan aniqlanadi. MII-100 asbobida 3 ta qo‘zg‘aluvchan tayanch mavjud 2 ta tayanch balkachaning pastki tomonida 1 ta tayanch balkachaning tepa qismining qoq o‘rtasiga joylashgan bo‘ladi. Balkachalar tayyorlash uchun 1200 gram gips, gips massasida nisbatan 50-70% suv olinadi. Va aralashtirib qolipga quyiladi.
Olingan gips massasi - …..g; Suv mikdori -……sm³ yoki -…….% (gips massasiga nisbatan);
qorishtirish vaqti - ………soat min.; namunalar o‘lchami -
……….; saqlash sharti - ………
a) Egilishga mustahkamlik chegarasini aniqlash. 1200 g gips olinadi suvga solinadi, 60 sekund davomida aralashtirilib moylangan qolipga solinadi. 2 soatdan so‘ng 4x4x16 sm o‘lchamli namuna MII-100 qurilmasiga qo‘yilib egilishga bo‘lgan mustahkamligi topiladi. 2ta pastki tayanch orasidagi masofa 100 mm.
Hisoblash formulasi:

Ko‘rsatkichlar nomi	Namunalar				O‘rtacha qiymat
	1	2	3
Egilishga mustahkamlik chegarasi, kgs/sm^2 MPa

3-rasm. Egilish va siqilishga sinash sxemasi.

b) Siqilishga bo‘lgan mustahkamlik chegarasini aniqlash. Siqilishga bo‘lgan mustahkamlik chegarasini aniqlash uchun 6 ta yarimta balkachalardan foydalanamiz. Yarim balkachalarning tepa va pastki qismiga o‘lchamlari 40x62,5 mm keladigan yani yuzasi 25 sm² bo‘lgan po‘lat listlar qo‘yiladi va gidravlik press yordamida siqilishga bo‘lgan mustahkamlik chegarasi aniqlanadi

Ko‘rsatkichlar nomi	Namunalar (yarimta)						O‘rtacha qiymat
	1	2	3	4	5	6
Manometr ko‘rsatishi, kgs
Kesim yuzasi, sm^2
Siqilishga mustahkamlik chegarasi, kgs/sm^2 MPa