6.2. Ko‘piklar
Havo yoki biror boshqa gaz bilan to‘ldirilgan va bir –biridan suyuqlik pardasi bilan ajralgan kattaliklardan tashkil topgan dispers sistema ko‘pik deb ataladi.
Ko‘piklarning hosil bo‘lish mexanizmi asosan bir xil bo‘lib, u ko‘pik qaysi usulda olinganiga bog‘liq emas. Havo pufakchalari suyuqlik ichida dastavval gaz - suyuqlik emulsiyasi hosil qiladi, so‘ngra ular yuqoriga ko‘tarilib, o‘z sirtida parda hosil qiladi va nihoyat qavat - qavat bo‘lib yig‘iladi; natijada ko‘pik vujudga keladi. Ko‘piklarning asosiy xususiyatlari ularning “yashash vaqti “, barqarorligi va dariyligi bilan ifodalanadi.
Ko‘pik vujudga kelgan paytdan to batamom yo‘q bo‘lib ketguncha o‘tgan vaqt shu ko‘pikning “yashash vaqti “deb ataladi.
Ko‘pikning “yashash vaqti “ga proporsional qiymat – uning barqarorligi deb ataladi. Davriylik koeffitsienti- K yoki ko‘pikning karraligi , deb ko‘pik hajmi – Vning shu ko‘pikdagi suyuqlik hajmi - V1ga nisbatiga aytiladi: K = V/V1
Toza suyuqliklar ham ko‘pirishi mumkin, lekin toza suyuqlik ko‘pigi tez buzilib qolgani uchun ularning “yashash vaqti “ni o‘lchash qiyin. Agar toza suyuqlikning qovushqoqligi kattaroq bo‘lsa, shundagina undan foydalanib, “yashash vaqti “ o‘lchab bo‘ladigan darajada barqaror ko‘piklar hosil qilish mumkin. Odatda ko‘piklar sirt – faol moddalarning eritmalaridan hosil bo‘ladi. Sirt tarangligining kamayishi bunday eritmalar uchun faqat ko‘pik pardasi hosil bo‘lishini engillashtiradigan omillargina emas, balki ko‘pikni buzilishidan ham saqlovchi – stabilizator hamdir.
Ko‘pik pardalari yorildi deguncha u emiriladi, lekin ko‘pikdan suyuqlik ajralib chiqqanda pardalar yupqalashadi va ko‘pikning hajmi o‘zgarmagan holda bo‘m – bo‘sh fazoviy struktura hosil bo‘ladi.
Ko‘piklar hosil qilish va ularning asosiy xususiyatlarini o‘rganish
Ishning maqsadi: Ko‘piklar hosil qilish va ularning asosiy xususiyatlarini o‘rganish
Do'stlaringiz bilan baham: |