Laboratoriya ishi Kimyoni chuqur o’qitishda qiziqarli tajribalardan o’rinli foydalanish yo’llari

3.3. Kimyoviy tajribalar ko‘rsatish.Tajriba o‘tkazishga yaxshi tayyorlanib, xavfsizligiga alohida e’tibor berishlozim. Agar o‘qituvchi o‘z ishiga e’tibor bilan qarasa, kimyo dasturidako‘rsatilgan tajribalarning barchasi muvaffaqiyatli chiqadi, bu tajribalarni o‘tkazishuchun zarur bo‘lgan sharoitini bilmagan o‘quvchilarda ular muvaffaqiyatlichiqmaydi. Probirkada o‘tkazilgan tajriba o‘quvchilarni idrok qilishidaqiyinchilikga olib keladi. Shu sababli kattaroq probirkada, kolba, menzurkalardako‘rsatish kerak, yirik obyektlarni ko‘rsatish va taqsimlab beriladigan ma’ruza materiallaridan foydalanish katta ahamiyatga ega. O‘qituvchi tajriba qilibko‘rsatish jarayonida uzoqdan yaxshi ko‘rinmaydigan obyektlarni butun sinfniaylanib ko‘rsatib chiqishi, ayrim holda tajriba obyekti orqasiga oq qog‘oz yokiqora qog‘oz qo‘yib ko‘rsatishi kerak.Yangi dasturlarga kiritilgan, asosiy maqsadi o‘quvchilar olgan bilimlarniamalda qo‘llash, zaruriy ma’lumotlarni mustaqil topish, tajriba vositasida sifat vamikdoriy masalalar yechish o‘quvini rivojlantirish bo‘lgan amaliyot (praktikum)alohida o‘rin tutadi.O‘quvchilarning tayyorgarlik darajasi va ularning amaliy vazifalarnimustaqil bajarishga tayyorgarligi turlicha bo‘ladi. O‘quvchilar tajriba aniqturlarining didaktik vazifasi ham bir xil bo‘lmaydi.O‘quvchilar laboratoriya tajribalarini bajarishda ayniqsa kimyo kursiningo‘rganishning boshlanishida ularga o‘qituvchining bevosita ishtiroki va rahbarligitalab qilinadi.Yuqori sinfda o‘quvchilar tegishli malakalarga ega bo‘lganlaridan keyino‘qituvchining vazifasi umumiy rahbarlikning o‘zi bilangina cheklanadi.Amaliy mashg‘ulotlar bajarishda o‘quvchilarning mustaqilligi yanada ortadi.Tajribaviy masalalarni yechishda o‘quvchilar batamom mustaqil bo‘lishlari talab
qilinadi.O‘qitish jarayoni nuqtai-nazaridan o‘quv tajribaning bajarilishi quyidagibosqichlarni o‘tish zarur:-tajribaning maqsadini anglash;-moddani o‘rganish;-asbob yig‘ish yoki tayyor asbobdan foydalanish;-tajribani bajarish;-tajribani tahlil qilish va xulosa chiqarish;-olingan natijalarni tushuntirish va reaksiya tenglamalarini yozish;-hisobot yozish.O‘quvchilar tajribaning har bir shakli, texnikasi, uslubiyoti, uning uchunajratilgan vaqt va tegishli uskunalarni tanlash kabi ishlarni mustaqil bajarishlarikerak.