Laboratoriya


Tajriba natijasini hisoblash


Download 472.63 Kb.
Pdf ko'rish
bet10/42
Sana03.12.2023
Hajmi472.63 Kb.
#1797136
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   42
Bog'liq
Kimyo. Labaratoriya mashg\'ulotlari. Bekmirzayev J, Ziyayev M, Mamajonov G\'

Tajriba natijasini hisoblash
Tajriba natijalari asosida hisoblang:
a) bug’latish uchun olingan eritm aning massasini;
b) eritm adagi tuzning massasini;
v) eritm adagi suvning m assasini;
g) aniqlangan haroratdagi kaliy nitratni eruvchanligini.
Tajriba haroratidagi eruvchanlikni aniqlab, uni tajribadagi qiym at bilan 
solishtiring.
Tuzlarni eruvchanligini haroratga bog’liqligi
P robirkaga suv solib, unga oz m iqdorda kukun xolidagi natriy n itra tn i; q o ’shing 
va to ’la eriguncha aralashtiring.
Probirka tagida erimay qolgan tuz kuzatilguncha tuzdan qo’shib aralashtirishni 
davom ettiring. Probirkadagi tuzni eriguncha qizdiring v a issiq eritm aga to ’yingan 
eritm a hosil b o ’lguncha natriy nitratdan qo’shing. T o ’yingan eritm a hosil b o ’lganini 
qanday bilish m um kin? Eritm ani qaynaguncha qizdiring, keyin xona haroratigacha 
sovuting. Q ancha m iqdorda kislorod ajralishini kuzating. NaNOs ni sovuq va issiq 
suvda eruvchanligi haqida xulosa chiqaring.
32


Tuzlarni erish issiqligini aniqlash
K olorim etr stakaniga 400-500 ml distillangan suv quyiladi v a berilgan tuzni 4-5 
gram m am pulaga solib, suvli stakanga tushiriladi. K olorim etm i tashqi m uhit bilan 
issiqlik alm ashinuvini hisobga olishda va tajriba davom ida harorat o ’zgarishini 
haqiqiy qiym atini topishda butun kolorimetrik jarayon 3 davrga b o ’linadi.
A) Dastlabki davr. Kolorimetrdagi suvni aralashtirib turib, tashqi m uhit bilan 
issiqlik alm ashinish natijasida haroratning o’zgarishi kuzatiladi. H aroratning 
o ’zgarishi to ’xtagandan keyin, 5 m inut har 30 sekund davom ida hisobga olib boriladi.
B ) Engil ta ’sir bilan tuzli am pula stakan tubiga urib sindiriladi. H am m a tuz 
suvga tushishi kerak. H am m a tuz erib ketguncha, stakandagi suyuqlik aralashtirib 
turiladi v a tem peratura har 30 sekundda o ’zgarishini kuzatiladi. 5-10 m inut tajribani 
tugashini tem peratura o ’zgarmay qolishidan aniqlash mumkin.
B) Yakunlovchi davr. Shundan so’ng yana 5 minut har 30 sekund davom ida 
tem peratura o ’zgarishi kuzatiladi. Tuzning erish issiqligini aniq hisoblash uchun vaqt 
birligida tem peraturani o ’zgarishi grafik ko’rinishda m illimetrli qog’ozga chiziladi va 
undan topiladi.
Tuz erish issiqligini effektini quyidagi formula bilan hisoblanadi:

Kk -AT M
Q=
----------
m
Kk - kolorim etr doimiysi
ДТ - tuzning erish natijasida temperaturaning o ’zgarishi
M - tuzning m olekulyar massasi
m - erigan tuzning og’irligi
K k = 2 Ci Mi
Ci - solishtirm a issiqlik sig’imi
M i - m assa
Shishaning solishtirm a issiqlik sig’imi 0,189 kkal/g - graf.
T erm om etm i issiqlik sig’imi: 0,46 kkal/g-ml
33



Download 472.63 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   42




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling