Laboratoriya

Amfoterlik
Laboratoriyada mavjud bo’lgan reaktivlardan rux gidroksidi cho’kmasini 
tayyorlang. Oiingan cho’kmani aralashtiring va ikkita probirkaga oz miqdorda soling.
76

---

liir probirkaga HC1 eritmasini, ikkinchisiga NaOH eritmasini (ortiqcha) soling. Nima 
kuzatiladi?
Neytrallashda issiqlik chiqishi
a) 50 ml dan 2 n NaOH va HC1 eritmalarini o’lchab oling va ikkita stakanga 
soling. Eritmalami haroratini o’lchang va bir stakanda eritmalami aralashtiring. 
Termometr bilan ehtiyotkorlik bilan eritmani aralashtiring. Nima kuzatiladi? 
Reaksiyaning ionli va molekulyar tenglamalarini yozing.
b) Yuqoridagi tajribani 2 n li boshqa kislota (H2S 0 4) va ishqor (KOH) bilan 
qaytaring. Reaksiyalami ionli va molekulyar tenlamalarini yozing. Bu tajribalarda 
haroratni bir xil ko’tarilishini qanday tushintirish mumkin?
Kuchsiz kislota tuziga kuchli kislotani ta’siri
Ikkita probirkaga 5 ml dan 2 n xlorid kislotasi eritmasidan soling va har biriga 
bir xildagi mx bo’lakchasini tashlang. Ikkala probirkaga bir xil maromda vodorod 
ajralib chiqishi sodir bo’lganda, birinchi probirkaga 5 ml 2 n li natriy atsetat 
CH3COONa eritmasidan, ikkinchisiga 5 ml suv qo’shing. Nima kuzatiladi?
Reaksiyalami ionli va molekulyar tenglamalarini yozing.
Massalar ta’siri qonunini qo’llab, kuchsiz kislota tuzi eritmasiga kuchli kislotani 
qo’shganda nima uchun kuchli kislotali muhitda reaksion faollikni kamayishini 
tushintiring.
Qiyin eriydigan tuzlarni hosil bo’lishi
Uchta probirkaga 2-3 ml dan bariy, stronsiy va kalsiy xlorid eritmalaridan 
soling. Birinchi probirkaga natriy sulfat eritmasini, ikkinchisiga kaliy sulfatni 
to’yingan eritmasini va uchinchisiga esa, stronsiy sulfatni to’yingan eritmasini 
qo’shing.
Eruvchanlik ko’paytmasi 
qoidasidan 
foydalanib kuzatilgan xodisalami 
tushintiring. Reaksiyalami ionli va molekulyar tenglamalrini yozing.