Laboratoriya

Reaksiya tezligining reaksiyaga kirishuvchi moddalar konsentratsiyasiga
bog’liqligi
a) 1 n natriy tiosulfat N a
2
S
2
0
3
eritmasiga 2n H
2
S 0
4
eritmasidan quying. 
Eritmaning loyqalanishini kuzating. Bunda loyqalanish natriy tiosulfatni sulfat 
kislotasi bilan reaksiyasi natijasida erkin oltingugurt ajralib chiqishi bilan b og’liqdir:
N a
2
S
2
0
3
+ H
2
S 0
4
» N a
2
S 0
4
+ S 0
2
+ H20 + S
Reaksiya boshlanishidan to sezilarli darajada eritmaning loyqalanishigacha 
bo’lgan vaqt reaksiyaning tezligini tavsiflaydi.
b) U chta raqamlangan probirkalarga natriy tiosulfatning suyultirilgan (1:200) 
eritmasidan birinchisiga - 5 ml, ikkinchisiga - 10 ml, uchinchisiga - 15 ml quying. 
So’ngra birinchi probirkaga 10 ml, ikkinchisiga - 5ml suv quying.
Boshqa uchta probirkaga 5 m l dan suyultirilgan (1:200) sulfat kislota 
eritmasidan quying. Har bir natriy tiosulfat eritmasi solingan probirkalarga 
aralashtirib turgan holda 5 ml dan tayyorlangan sulfat kislota eritmasini quying va har 
bir probirkaga kislota quyilgandan loyqa hosil bo ’lgunga qadar bo’lgan vaqtni 
aniqlang.
Tajriba natijalarini quyidagi shaklda to ’ldiring:
Probirka
laming
nomeri
Na
2
S
2
0
3
eritmasi­
ning hajmi. 
ml
Suvning 
hajmi, ml
h
2
s o
4
eritm asi­
ning 
hajmi, ml
Eritm a­
ning 
umumiy 
hajmi, ml
Na
2
S
2
0
3
ning
shartli
konsent-
Loyqa 
hosil 
bo ’lgun- 
cha o ’tgan
Reaksiya­
ning
tezligi
(shartli
1
5
1 0
5
2 0
1 S
•7
1 0
5
5
2 0
2S
1
15
5
2 0
3S
Shu qiymatlami grafik usulda ham tasvirlang. Bunda absissa o ’qiga Na
2
S
2
0
3 
и
1
иц nliiiiili konsentratsiyasini, ordinata o ’qiga, reaksiya tezligini v = l/x qo’ying.
Iti iiksiyii tc/.ligining konsentratsiyaga bo g ’liqligi haqida xulosa chiqaring.
39

---

Sizning kuzatganingiz m assalar ta ’siri qonuniga m os keladim i?