Lecturer: Sherzod Mustafakulov

LMC 
LAC 
D 
P
0
 
Q 

---

 
 
7.20-rasm. Xarajatlari o’suvchi tarmoqning uzoq muddatli oraliqdagi taklifi chizig’i. 
 
Nima uchun deganda, ishlab chiqarish omillariga bo’lgan narxning oshishi 
firmaning uzoq muddatli va qisqa muddatli xarjatlarini o’sishiga olib keladi. Ushbu 
vaziyat (7.20-rasm, a)da o’z ifodasini topgan. Bu erda uzoq muddatli o’rtacha 
xarajatlar yuqoriga ya’ni 
1
LAC
dan 
2
LAC
ga siljiydi, chekli qisqa muddatli xarajatlar 
chapga, 
1
SMC
holatdan 
2
SMC
holatga siljiydi. Yangi uzoq muddatli o’rtacha 
xarajatlar minimumi yangi muvozanat narx R
3
ga teng bo’ladi. Bu erda ham 
o’zgarmas xarajatli tarmoq kabi boshlang’ich talab oshish hisobidan olingan qisqa 
muddatli yuqori foyda uzoq muddatli oraliqda firma ishlab chiqarish hajmini oshirib 
borgan sari yo’qolib boradi, ishlab chiqarish omillariga bo’lgan xarajat esa ortib 
boradi. 
Demak, tarmoqning uzoq muddatli oraliqdagi taklif chizig’i uzoq muddatli 
muvozanat nuqtadan, ya’ni E
2
nuqtadan o’tadi (7.20-rasm b, S
L
chizig’i). 
Xarajatlari o’sayotgan tarmoqning uzoq muddatli taklif chizig’i unga 
yuqoriga tomon yotiq bo’ladi, nima uchun deganda, tarmoqdagi firmalar sonini 
oshishi bilan bir qatorda barcha firmalar uchun resurslar narxi ham o’sib boradi. 
LAC
2
SMC
1
SMC
2
P
2
P
LAC
1
P
3
P
1
0 
Q
q
2
q
1
Q
3
Q
2
Q
1
P
2
P
S
1
S
L
E
2
D
2
E
1
D
1
P
1
0 
Q
б) 
а) 
Q
2
Q
1
P
S
1
S
2
S
L
E
2
D
2
E
1
D
1
P
1
0 
Q

---