Лекциялар курси тошкент-2018

Стандартлаштириш ва унификациялаш кўрсаткичлари - бу
маҳсулотнинг стандартли, унификациялашган ва оригинал, яъни ажойиб,
ажралмас қисмлар билан қондирилганлиги, тўйдирилганлиги, шунингдек,
бошқа буюмларга нисбатан унификациялашганлик даражаси. Улар
тракторни бошқариш учун керак бўлган кучлар, музлатгичда ручканинг
жойлашиши, ҳарорат, намлик, ёруғлик, шовқин, вибрация, нурланиш,
ёнувчи маҳсулотларда учар гази ва сув буғининг йиғилиши бўлиши
мумкин.
Эргономик кўрсаткичлар инсоннинг буюм билан муносабатини ва
бу буюмдан фойдаланишда руй берадиган гигиеник, физиологик ва руҳий
хусусиятлар мажмуини акс эттиради.
Эстетик кўрсаткичлар буюмларнинг бадиий-конструкторлик
хусусиятларини ифодалайди. Улар буюмнинг товар қиёфаси жонлилигини,
шаклининг маъқуллигини, композициянинг бутунлигини, мукаммал
бажарилганлигини ва барқарорлигини тавсифлайдилар.
Транспортабеллик кўрсаткичлари маҳсулотнинг ташиш учун
мослашганлигини ифодалайди.
Патент-ҳуқуқий кўрсаткичлар маҳсулотнинг патентли ҳимоясини
ва 
патентли 
сархиллигини (асиллигини) тавсифлайди 
ва
рақобатбордошлигини аниқлашда муҳим омил ҳисобланади. Патент-
ҳуқуқий кўрсаткичларни аниқлашда буюмларда янги техник омиллар
борлигини, шунингдек, мамлакатда патентлар билан ҳимояланган
ечимларни ҳисобга олиш керак бўлади.
Экологик кўрсаткичлар - бу атроф-муҳитга ҳавфли таъсир
кўрсатиш даражаси, қайсики маҳсулотни эксплуатация қилиш ёки
истеъмол қилишда юзага келади. Масалан, зарарли қотишмаларнинг

---

52
бўлиши, маҳсулотни сақлаш, ташиш ва истеъмол қилишда зарарли
қисмлар, газлар ва нурларни чиқариш мумкинлиги.
Муҳокама учун назорат саволлари:
1. Давлатнинг кадрлар сиёсати: моҳияти, аҳамияти ва мазмуни.
2. Саноат ишлаб чиқариши ва кадрлар. Уларни гуруҳларга бўлиш.
3. Кадрларни танлаш, жой-жойига қўйиш ва уларни тарбиялаш.
4. Кадрларни тайёрлаш ва қайта тайёрлаш.
5. Кадрлар сонини башорат қилиш ва улардан оқилона фойдаланиш
муаммолари.
6. Меҳнат атамасининг тушунчаси, моҳияти, аҳамияти.
7. Меҳнатга ҳақ тўлаш тамойиллари ва шакллари.
8. Тариф тизими ва унинг унсурлари.
9. Иш ҳақининг бозор иқтисодиётига мос турлари.
10. Меҳнатга ҳақ тўлашни эркинлаштириш масалалари.
11. Замонавий бозор иқтисодиёти ва сифат сиёсати.
12. Сифат категориясининг моҳияти ва аҳамияти.
13. Маҳсулот сифати кўрсаткичлари.