Lektsiya tayanish háreket aparatiniń mexanikaliq jaraqatlaniwlari. İMmoblizatsiya reje

BİRİNSHİ MEDİTSİNALIQ JÁRDEM HÁM DAWASI. 
Nawqas ıssı bólmege jatqarıladı, oǵan ıssı chay, alkogolli ishimlikler, júrek háreketini jaqsılawshı dáriler 
hám awırıw qaldırıwshı qurallar beriledi, nawqastı hámnnaga tósiirib, solw temperaturaini 18-20 gr.dan 
baslap áste-aqırın 37 asırıladı. Nawqastı hámnnnada qan táminoti jaqsılanǵansha itibarlılıq penen massaj 
qılıw kerek. ayaq yamasa qol terisi spirt penen artiladi hám qalın paxta qabatli aseptic baylam qoyıladı. 
Teriniń suwıq urǵan jerin qar menen uqalaw usınılmaydi, mayday muzi bólekleri zıyanlanıw jetkeriwi 
hám infektsiya túsiwine sebep bolıwı múmkin. 
Suwıq urıwınıń 1– darejesine 1 járdem ilajlarınıń ozi jeterli boladı. 2-darejesinde bolsa kóbikler alınadı 
hám aseptic yamasa muzlı baylam qolyıladı, 5-7 kún ótkennen keyin fizioterapevtik emlewler qollanıladı. 
3-4 darejesinde ısıw hám záhárleniwdi kemeyttiriw ushın ayırım waqıtları nekrotomiy hám nekroektomiy 
otkeriledi: nekrozlanǵan toqımalar ulıwma alıp taslanadı, qol – ayaqlar amputatsiya qılınadı. 
MOZILASh organizmge tómen temperatura ulıwma tásir qılıwi nátiyjesinde payda boladı. Bunda ómir 
ushın zarur aǵzalarda tereń, qaytmas ózgerisler payda boladı, bular ólimge alıp keliwi múmkin. 
Jaraqatlanǵan adam bosasadi, sharshaydi uyqıdan basın kótere almaydi. Puls ástenlesedi, dem júzeki bolıp 
qaldi. 
QALTIRAW ortahsa tómen temperaturada uzaq waqıtqa shekem bir neshe marte tásir qılıwi nátiyjesinde 
payda boladı. Kóbinese ayaq hám qol alaqanı qaltıraydi. urıw dáwirinde bunday hádiyseler askerlerde 
gúzetilgende bul-“transheya ayaq tabanı”dep at alǵan. Bunda teride toq qızıl túske kiretuǵın yamasa 
kókshil qızıl daǵlar payda boladı. teri sal qıshıydı ashıydı hám az-maz bezillab awrıydı.’ 

---

Suwıq urıwın ulıwma emlewde joqarı kalloriyali, beloklar hám vitaminlerge bay awqatlar buyiriw zarúr. 
Infektsiyaga qarsı gúresiw ushın antibiotiklar qollanıladı. toksilozni kemeyttırıw ushın qan, qan ornın 
basatuǵın suyıqlıqlar quyıw, kóp suyıqlıq ishiriw usınıladı.