Liboslar dizayni
Download 109.57 Kb. Pdf ko'rish
|
|
1
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI
“LIBOSLAR DIZAYNI” TO‘GARAGI O‘QUV DASTURI
2
Muallif: M.Asomova -“Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi
to‘garak rahbari Taqrizchilar: N.Shomansurova - “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi
direktor o‘rinbosari K.Ismoilova - “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi
to‘garak rahbari E.Sosedova - Respublika rassomchilik kolleji o‘qituvchisi
Ushbu o‘quv dasturi Respublika Ta’lim markazi huzuridagi Ma’naviy-ma’rifiy yo‘nalishdagi Ilmiy metodik kengashining 2016 yil 15 iyuldagi 6-sonli navbatdan tashqari yig‘ilish qarori bilan foydalanishga tavsiya etilgan hamda Xalq ta’limi vazirining 2016 yil 1 avgustdagi 194-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan.
3
KIRISH
“Liboslar dizayni” to‘garagida o‘quvchilar tasviriy san’at sirlarini, liboslarni modellashtirishni, ularga dekorativ bezaklar berishni, liboslar tikishni o‘rganadi. “Liboslar dizayni” to‘garagiga 8 yoshdan 16 yoshgacha bo‘lgan o‘quvchilar qabul qilinadi. “Liboslar dizayni” to‘garak o‘quv dasturi ikki o‘quv yiliga mo‘ljallangan. Mazkur o‘quv dasturi Xalq ta’limi vazirligining 2015 yil 31 martdagi 7-mh-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan maktabdan tashqari ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari asosida ishlab chiqilgan. Ushbu o‘quv dasturida berilgan mavzular va mavzuga oid soatlar miqdori (216 soatdan chiqmagan holda) hududning va to‘garaklarga jalb qilingan bolalarning yosh xususiyatlaridan kelib chiqqan holda to‘garak rahbari tomonidan 25 foizgacha o‘zgartirilishi mumkin.
MO‘LJALLANGAN O‘QUV DASTURI
Mashg‘ulot mavzulari Nazariy soat Amaliy soat Jami soat 1.
Kirish 1
1 2.
Ranglar va ularning uyg‘unligi 1 5 6 3.
Liboslar dizaynini yaratishda bo‘yoq, yorug‘lik, gul, naqsh
va bezaklar uyg‘unligi 1 11 12 4.
Kompozitsion eskizlar chizish, detallarni ajratish 1 11
12 5.
Qomat tuzilishi asosida uning
o‘lchovlarini chizish 1 5 6 6.
Qomat tuzilishiga qarab oddiy
va murakkab liboslar dizaynini yaratish 1 14
15 7.
XIV-XX asrlarga xos bo‘lgan qadimiy va zamonaviy liboslar dizaynini chizish 1 5
8. Turli matolarga gullar ko‘chirish va ishlov berish bosqichlari 1 11 12 9.
Qomatni bo‘laklarga ajratish va tasvirlash: (qo‘l, oyoq, yuz, ko‘z, lab). 1 8
10. Liboslarga rang
berish, ranglarni jilolantirish va soyalar berish 1 17 18 11. Oraliq nazorat ishi
12. Liboslarga bezak berish 1 8
13. Libos elementlari bilan ishlash 1 8 9 14. Mavsumiy liboslar dizaynini ishlash 1 2
4
15. Yoz va bahor mavsumlarida kiyiladigan liboslar dizaynini yaratish 1 5 6 16. Kuz va qish mavsumlarida kiyiladigan liboslar dizaynini yaratish 1 5 6 17. Libosni konstruktiv tuzilishini chizish 1 5
18. Batik-matoda libos dizaynini yaratish 1 8 9 19. Liboslarga rang berish 1 8
20. Kompozitsiya va uning elementlari 1 8 9 21. “Kechki liboslar” dizaynini yaratish 1 10
12 22. To‘y liboslari dizaynini yaratish
12
12 23. Yog‘li bo‘yoqlarda tugma gullar bosish 1 5
24. Libosni modellashtirish
12 12 25. Applikatsiya 1 5
26. Yakuniy nazorat ishi
3 Jami: 22 194 216
Libos va uning yaratilishi. Liboslar yaratish texnologiyasi. Liboslar yaratish bosqichlari. Liboslar yaratishga oid materiallar suratlar va eskizlardan foydalanish usullari. Ish jarayonida texnika xavfsizligi qoidalariga amal qilish.
Libos yaratishda rang tanlashning ahamiyati. Rangni to‘g‘ri tanlab ishlatish. Ranglarni ajrata bilish. Amaliy mashg‘ulot: YAratilgan liboslar eskiziga mos ranglarni tanlash.
uyg‘unligi. Oddiy liboslar eskizini chizish. Liboslarga turli ranglar yordamida gul nusxalarini tushirish. Liboslarga turli bezaklar berish.
Oddiy va murakkab liboslar eskizlarini chizish tartibi. Liboslarni yaratish ketma- ketligi. Amaliy mashg‘ulot: Kompozitsion eskizlar chizish. Oddiy va murakkab eskizlarini chizish.
Qomatning tuzilishi, Uning tarkibiy qismlari: qo‘l, bo‘yin, yuz o‘lchamlari. Amaliy mashg‘ulot: Qomatning tarkibiy qismlari o‘lchovlarini chizish.
5
Qomat tuzilishi. Qomat tuzilishi asosida liboslar eskizlarini chizish, ishlov berish. Qalamtasvirdan foydalanish qoidalari. Qomatni bo‘laklarga bo‘lish va o‘lchovlar olish. Murakkab va oddiy liboslar yaratish qoidalari. Amaliy mashg‘ulot: Qomat tuzilishiga qarab oddiy va murakkab liboslar dizaynini yaratish. Qomatni bo‘laklarga bo‘lish va o‘lchovlar olish.
XIV-XX asrlarga xos bo‘lgan qadimiy va zamonaviy liboslar suratlarini chizish. Ularni zamonaviy liboslar bilan uyg‘unlashtirish hamda liboslar dizaynini yaratish qoidalari. Amaliy mashg‘ulot: XIV-XX asrlarga xos bo‘lgan qadimiy va zamonaviy liboslar dizaynini chizish. XIV-XX asrlarga xos bo‘lgan qadimiy va zamonaviy liboslar suratlarini chizish. Ularni zamonaviy liboslar bilan uyg‘unlashtirish hamda liboslar dizaynini yaratish.
Turli matolarga gullar bosish tartibi. Liboslar eskizini chizish qoidalari. Eskizlarga bo‘yoqlar yordamida rang berish usuli. Turli matolarga ishlov berish hamda gullar yordamida matolarni bezash tartibi. Amaliy mashg‘ulot: Turli matolarga gullar bosish. Liboslar eskizini chizish. Eskizlarga bo‘yoqlar yordamida rang berish. Turli matolarga ishlov berish hamda gullar yordamida matolarni bezash.
Qomatning tuzilishi va uni bo‘laklarga bo‘lish. Qomat eskiziga ishlov berish qoidalari. Qalam yordamida qomatlarning bo‘laklarini chizish usuli. Qomatning konstruktiv tuzilishi va eskizlar ishlashda qismlarga bo‘lib ishlash qoidalari.
Qomat eskiziga ishlov berish. Qalam yordamida chizish hamda qomatlarning bo‘laklariga mos holatda turli liboslar yaratish. Qomatning konstruktiv tuzilishi va eskizlar ishlashda qismlarga bo‘lib ishlash.
Rang turlari. Rang turlari va ularni qorishmasidan hosil bo‘lgan ranglar. Liboslarga rang berish usullari. Liboslar eskizini yaratishda ranglar tanlash ahamiyati. Ranglar (kompozitsiya)si. Liboslarda soyalar ajratish qoidalari. Amaliy mashg‘ulot: Liboslarga rang berish. Liboslar eskizini yaratishda ranglar tanlash. Ranglarni jilolantirish. Liboslarda soyalar ajratish.
mavzular bo‘yicha oraliq nazorat ishi. 6
Liboslarni bezash tushunchasi. Liboslarni bezashda mato turiga qarash. Bezaklar turlari sun’iy va tabiiy bezaklar turlari. Amaliy mashg‘ulot: Liboslarni bezash. Mato turiga qarab liboslarni bezash.
ishlash. Libos elementlari tushunchasi. Libosga to‘g‘nog‘ichlar, toshlar, bezaklar, burmalar bilan turli bezaklar berish. Ularning dizaynini yaratish.
turli bezaklar berish. Ularning dizaynini yaratish.
Mavsumiy liboslar tushunchasi. Turli mavsumlarda kiyiladigan liboslar yaratish tartibi.
yaratish.
YOz va bahor mavsumlarida foydalaniladigan liboslar dizaynini yaratish tartibi Amaliy mashg‘ulot: YOz va bahor mavsumlarida kiyiladigan liboslar dizaynini yaratish.
Kuz va qish mavsumlarida kiyiladigan liboslar dizaynini yaratish tartibi. Amaliy mashg‘ulot: Kuz va qish mavsumlarida kiyiladigan liboslar dizaynini yaratish.
Liboslarni qismlarga bo‘lib dizaynini yaratish old qism, orqa qism, elka qismlar, etak qismlari yaratish qoidalari.
orqa qism, elka qismlar, etak qismlari yaratish.
Batik mato. Batik-matoda libos dizaynini yaratish tartibi. Amaliy mashg‘ulot: Batik-matoda libos dizaynini yaratish.
Libos eskizi chizilganda qalam yordamida skladkalar berish va rang berilgandan keyin to‘q-och ranglar soyalar yordamida skladka yoki boshqa detallar ajratilishi rang turlari va ularni qorishmasidan hosil bo‘lgan ranglar haqida, libos uchun asosiy ishlov rang berish ekanligi, libos chizmasini yaratayotganda ranglar tanlovi (kompozitsiya)si ko‘p narsani belgilashi libosda soyalar ajratish tushuntiriladi.
7
20. Kompozitsiya va uning elementlari. Kompozitsiya. Uning elementlari. Amaliy mashg‘ulot: Kompozitsiya elementlari to‘g‘risida chizmalar to‘plamini tayyorlash.
Kechki liboslar tushunchasi. Turli kechki oqshom liboslari yaratish asoslari. Kechki oqshom libosi yaratish uchun liboslar eskizini chizish usullari. Bezaklar berish usullari. Applikatsiya tushunchasi. Amaliy mashg‘ulot: “Kechki liboslar” dizaynini yaratish.
To‘y liboslari dizaynini chizish, undan eskizlar olish hamda tayyorlash texnologiyalari. Amaliy mashg‘ulot: To‘y liboslari dizaynini turli xil shakllarda yaratish. Qadimiy va zamonaviy uslublar uyg‘unligida libos dizaynini yaratish.
Tugma gullar tushunchasi. Uning libos dizaynini yaratishdagi ahamiyati. Amaliy mashg‘ulot: YOg‘li bo‘yoqlar bilan ishlash. Turlarga yog‘li bo‘yoqlarda libos eskiziga tugma gullar bosish.
Turli xil liboslarni modellashtirish va ulardan namunalar tayyorlash. Amaliy mashg‘ulot: Libos model eskizini yaratish, liboslarni modellashtirish. Libosni turli usullarda modellashtirish.
Aplikatsiya. Turli rangli qog‘oz qirqimlaridan har xil eskizlarini yasash hamda eskizlar asosida liboslar dizaynini yaratish asoslari.
hamda eskizlar asosida liboslar dizaynini yaratish. SHifon, baxmal matolarini marjonlar bilan bezash.
Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yili davomida o‘tkazilgan mavzular bo‘yicha yakuniy nazorat ishi.
8
MO‘LJALLANGAN O‘QUV DASTURI
Mashg‘ulot mavzulari Nazariy soat Amaliy soat Jami soat 1.
Kirish 1
1 2.
Tananing turli xil harakat qoidalari, tana harakatlarini o‘rganish 1 2
3. Libos yaratish yo‘llari, qonun qoidalari. (Libos slaydi, liniyasi, bezagi)
9 9 4.
Ranglar doirasini liboslarda aks ettirish 1 8 9 5.
Ranglar doirasini liboslarda gullar va naqshlar orqali aks ettirish. 1 5
6. Libos usullari 1 5
7. Klassika va romantika usullarida kompozitsion eskizlar chizish
12
12 8.
Evropa dizaynerlarining klassika va
romantik usulidagi yaratgan liboslarini o‘rganish va namunalar olib chizish 1 8
9. Gul va naqshlardan foydalanib romantik liboslar eskizini yaratish 1 8 9 10. Grafik yo‘nalishda klassik liboslar chizish 1 11
12 11. Avangard va sport usullari 1 11
12 12. Yil fasllari mavzusida avangard liboslar kompazitsiyasini yaratish
9 9 13. Oraliq nazorat ishi
14. O‘zbek dizaynerlarining avangard va sport usulidagi liboslarni o‘rganib kompozitsion eskiz namunalarini yaratish 1 8
15. Avangard usulida sport kompozitsion libos eskizlarini yaratish 1 8
16. XXI asr dizaynerlarining eskizlaridan namunalar ko‘chirish 1 8
17. Mustaqil ravishda internet ma’lumotlaridan foydalanib liboslar eskizidan namunalar chizish
9
9 18. Folklor uslubi
6
19. Folklor uslubida kompozitsion liboslar yaratish
6
20. Milliy matolardan foydalanib zamonaviy liboslar yaratish 1 8
21. O‘zbek milliy Folklor uslubini klassika, sport, romantika, avangard usullari bilan aralashtirib liboslar eskizini yaratish.
9 9 9
22. Teatr va Evropa tarixiy kostyumlari. 1 8 9 23. Ertaklardan foydalanib teatr liboslar eskizini yaratish. 1 8
24. Fransiya, Angiliya, Misr, Italiya tarixiy liboslarini o‘rganish va
namunalar ko‘chirish 1 8
25. Liboslar to‘plamini yaratish
8 8 26. Batik kraskasi orqali matoga faktura va rasmlar chizib, bo‘yash 1 8 9 27. Yakuniy nazorat ishi
Libos va uning yaratilishi. Liboslar yaratish texnologiyasi. Liboslar yaratish bosqichlari. Liboslar yaratishga oid materiallar suratlar va eskizlardan foydalanish usullari. Ish jarayonida texnika xavfsizligi qoidalariga amal qilish. 2. Tananing turli xil harakat qoidalari, tana harakatlarini o‘rganish. Tananing turli xil holatdagi harakat qoidalarini o‘rganish. Masalan: elka va bo‘ksa harakati, elka harakatlanganda bo‘ksaga parallel holatda bo‘lishi, qo‘l va oyoq, bosh harakatlarini qoidalar bilan tushuntirib berish. Amaliy mashg‘ulot: Tananing turli xil holatdagi harakat qoidalarini o‘rganish.
Tanaga libos kiydirayotganda birinchi libos slaydi chizilishi, slayd turlari to‘rtga bo‘linadi. YA’ni dumaloq, to‘rtburchak, trapetsiya, uchburchak. Keyingi pog‘ona libos chiziqlari, ya’ni fasoni libosning qaeridan vitochka o‘tishi eng, yoqa, cho‘ntak va hokazo chiziqlarini chizish va yakunlovchi bezak berilishini tushuntirib berish. Amaliy mashg‘ulot: Libos fasonini chizish va yakunlovchi bezak berish.
Ranglar doirasida to‘rta asosiy rang bor va ular orasidagi ranglarning bir-biriga o‘tishini turli xil chiziq va shakllar orqali liboslarda aks ettirishni tushintirish. Amaliy mashg‘ulot: Ranglar doirasidagi ranglarni chiziq va shakllar orqali liboslarda aks ettirish.
Turli gullar va naqshlar tanlab liboslarga tushirish va rangdan rangga o‘tish, ketma-ketligini bo‘yani ko‘rsatib berish.
rangdan rangga o‘tish, ketma-ketligini bo‘yash.
10
Libos asosan 4ta uslubga bo‘linadi: klassika, sport, romantika va avangard. Quydagi usullar teatr, retro, neoklassika, folklor, safro va juda ko‘plab uslublar mavjud.
Amaliy mashg‘ulot: Klassika, sport, romantika va avangard libos usullarini yaratish. 7. Klassika va romantika usullarida kompozitsion eskizlar chizish. Klassika va romantika uslubi. Amaliy mashg‘ulot: Klassika va romantika usullarida kompozitsion eskizlar chizish.
Evropa dizaynerlarining klassika va romantik usulidagi yaratgan liboslarini o‘rganish va namunalar chizishni o‘rgatish.
Nozik gullar atirgul, xrizantema, guazzika, kala va boshqa gullar orqali romantik uslubni liboslarda naqshlar orqali ifodalab berish. Masalan atirgul ranglari yaproqlari tuzilishini libosga moslashtirish.
yaratish.
Grafik yo‘nalish faqatgina oq va qora ranglardan iborat bo‘lib, aniq chiziqlardan iborat bo‘ladi. Grafik uslubda klassik liboslar chizish. Klassik uslubda aniq slayd va soyalar talab qilinadi. Amaliy mashg‘ulot: Grafik yo‘nalishda klassik liboslar eskizini chizish.
Avangard va sport usullari.
Bahor, yoz, kuz, qish mavzulari obrazlarini eskizlar orqali avangard usulida ko‘rsatib berish. Amaliy mashg‘ulot: Yil fasllari mavzusida avangard liboslar kompozitsiyasini yaratish.
mavzular bo‘yicha oraliq nazorat ishi. 11
kompozitsion eskiz namunalarini yaratish. Bellaterra, jannatmakon o‘zbek jurnallari orqali o‘zbek dizaynerlarining ishlarini o‘rganib eskizlar yaratishni o‘rgatish.
liboslarni o‘rganib kompozitsion eskiz namunalarini yaratish.
Sport va avangard aralashmasini kompozitsion eskiz yordamida ko‘rsatib berish. Amaliy mashg‘ulot: Avangard usulida sport kompozitsion libos eskizlarini yaratish.
Tayyor eskizlardan namunalar ko‘chirishni ko‘rsatib berish. Amaliy mashg‘ulot: XXI asr dizaynerlarining eskizlaridan namunalar ko‘chirish.
namunalar chizish.
Folklor: O‘zbeklarning atlas, beqasamdan tikilgan atlas ko‘ylak va beqasam peshband, do‘ppilar, tillaqosh.
namunalar olib ishlash.
eskizlar chizish.
Milliy mato va aksasuarlarni zamonaviy liboslar, ulublar bilan aralashtirgan holda kompozitsion eskizlar chizish.
usullari bilan aralashtirib liboslar eskizini yaratish. Folklor usulidagi liboslarning qaysidir qismlarini, 4 ta uslublar bilan aralashtirib eskiz yaratish.
avangard usullari bilan aralashtirib liboslar eskizini yaratish.
Tarixiy liboslar kitobidan foydalanib tarixiy liboslarni o‘rganish. 12
Bitta ertak tanlab, uning bosh qahramonlari, ularning obrazlari asosida liboslar yaratish bilan tanishtirish.
namunalar ko‘chirish. Fransiya, Angiliya, Misr, Italiya tarixiy liboslari haqida ma’lumotlar berish. Amaliy mashg‘ulot: Tarixiy liboslar kitobidan foydalanib namunalar ko‘chirish.
Liboslar to‘plami.
yaratish.
Batik kraskasidan foydalanib fakturalar yaratishni tushintirish. Amaliy mashg‘ulot: Batik kraskasi orqali matoga faktura va rasmlar chizib, bo‘yash. 27. Yakuniy nazorat ishi. Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yili davomida o‘tkazilgan mavzular bo‘yicha yakuniy nazorat ishi.
13
1. I.Karimov. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – T.: Ma’naviyat, 2008. 2. Maktabdan tashqari ta’limga qo‘yiladigan Davlat talablari. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirining 2015 yil 31 martdagi 7-mh-sonli buyrug‘i. 3. “Sharqona milliy liboslar” ensiklopediyasi. – T.: 1997. 4. “Sanam” jurnali. 5. “Ledi” jurnali. 6. “Burda” jurnali.
1. Ziyonet.uz 2. Google.uz Download 109.57 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|