Лойиҳа бошқаруви

Фойдаланувчи талаблари 
Одамларнинг эҳтиёжлари ва истакларини қондириш учун яра-
тилган муҳитдан талаб қилинадиган нарсани таҳлил қилиш мураккаб 
процедура ҳисобланади. Ушбу мураккабликларга дош бериш учун биз 
фойдаланувчиларнинг талабларига тўрт функционал модел сифатида 
танилган имиж, хулқ-атвор, иқлим ва иқтисодиёт каби кўп жиҳатдан 
қараш кераклигини тан олишимиз керак. 
 
а) имиж функцияси 
Aгар биз фойдаланувчи талабларини эҳтиёжлар ва интилишлар-
нинг комбинацияси сифатида белгилаб қўйсак, демак, имиж эҳтиёж-
дан кўра интилишга кўпроқ боғлиқлигини кўрамиз. Бинонинг дизайни 
ҳар доим ишларнинг чиройли бажарилиши билан боғлиқ бўлган. 
Муайян функцияга боғлиқлик лойиҳанинг сабаби бўлса-да, биз ушбу 
вазифани дизайни турли хил тадбирлар ўтказиладиган муҳитни 
яхшилайдиган тарзда бажаришимиз керак. Aрхитектор эҳтиёжларни 
қондириш учун дизайни яратиши керак, аммо агар бу имиж ҳисобига 
амалга оширилса, лойиҳа муваффақиятли бўлмайди. 
 
б) хулқ-атвор функцияси 
Хулқ-атвор функцияси инсон фаолиятининг бутун спектрига ва 
биз бир-биримизга қандай боғлиқлигимизга тегишли. Хулқ-атвор 
функциясини ҳар қандай ўрганишда биз битта одам ёки бир хил нарсага 
интилаётган одамлар гуруҳи томонидан бажариладиган оддий ҳаракат-
ларни аниқлашдан бошлашимиз мумкин. Ушбу фаолиятдан келиб 
чиқадиган эҳтиёжлар вазифани бажариш учун зарур бўлган макон, хиз-
мат, созлаш ва атроф-муҳит нуқтаи назаридан ифодаланиши мумкин. 
 
c) иқлим функцияси 
Иқлим функцияси турли вазифаларни бажариш учун тегишли 
муҳитни таъминлаш билан боғлиқ. Термал, ёруғлик ва акустик талаб-
лар бошқа функцияларга қараганда уларни қўллашда кўп қиррали 
бўлади. Масалан, ёруғлик муҳитини кўриб чиқиш, одамлар қандай 
кўришларини ва маълум бир вазифани бажариш учун зарур бўлган 
ёруғлик миқдори ва сифатини билишдан бошланиши керак. 
Ёруғлик сифати ва миқдори, ёруғлик йўналиши ва кўриш юзаси-
даги порлаш биз кўрган нарсаларга таъсир қилади. Ҳар бир вазифа ёки 
ҳаракат мос келадиган ёруғлик, контраст ва порлашнинг тегишли 
даражасига эга, агар эффект ижобий бўлса, уни чақноқ деб аташ мум-

---

 
ЛОЙИҲА БОШҚАРУВИ 
~ 94 ~ 
кин. Aкустик муҳит ҳар қандай бошқа атроф-муҳит омилларига қара-
ганда кўпроқ шахсий ҳаётга таъсир қилади. Уйқусизликка, концент-
рацияга ёки дам олишга таъсир қиладиган шовқин ўз уйимиздан ёки 
ташқи манбалардан келиб чиқиши мумкин.