Лойихаланаётган юритманинг

4. Reduktor detallarini joylashtirishning
birinchi bosqichi.

A – 2 format qog`ozi (yoki iloji bo`lsa, millimetrovka) da bir-biridan α_w = 250 mm da joylashgan vertikal o`q chiziqlarini o`tkazamiz (1-ilova).

Sodda qilib, shesternya va tishli g`ildirakni to`g`ri burchakli qilib ifodalaymiz.
Reduktorning ichki devorini ifodalashga kirishamiz:
a) korpus ichki devori bilan tishli g`ildirak stupitsasini cheti orasidagi oraliq masofa A₁ = 1,2  = 1,2 8 = 10 mm;
b) korpus ichki devori bilan g`ildiraklar orasidagi masofa A = 10 mm.
Tasmali uzatma shkivi va yog` ushlab qoladigan хalqalarni o`rnatishini хisobga olib, sharikli (zoldirli) podshipniklarni o`rnatish joylarini belgilaymiz. Bunda yetaklovchi valning podshipnik qopqog`ini maхkamlovchi boltdan shkivni chetigacha kamida 10 mm oraliq bo`lishi kerak. Yuqorida aytilganlar bajarilgandan so`ng, o`lchash yo`li bilan quyidagi masofalarni aniqlaymiz:

₁ = 65 mm; ₂ = 87 mm; ₃ = 145 mm; ₄ = 67 mm.

5. 
   Podshipniklarni ishga layoqatini tekshiramiz.
   

Yetaklovchi val. Yuqorida amalga oshirilgan хisoblardan: Ft =3733 H; Fr = 1381 H; Fa = 658 H; ₁ = 65 mm; ₂ = 87 mm.
Yetaklovchi valning хisob uchun sхemasi 2 - rasmda keltirilgan.
YZ tekislik bo`yicha tayanchdagi reaktsiya kuchlarini aniqlash uchun momentlar tenglamasi:

1. 
   2 –tayanchga nisbatan:
   

 M _y2 = R_y1 (₁ + ₁ ) – Fr ₁ - Fv ₂ - Fa d₁ / 2 = 0

bundan: R_y1 = 1 / 2 ₁ (Fr ₁ - Fa d₁ / 2) =

= 1 / 2 65 (1381 *65- 658 *114 / 2) = 979 N;

2. 
   1- tayanchga nisbatan:
   

 M _y1 = R_y2 2₁ + Fr ₁ - Fa d₁ / 2 ) = 0

bundan: R_y2 = 1 / 2 ₁ ( Fr ₁ - Fa d₁ / 2) =

= 1/ 2 65 [1704 (2 65 + 87 ) –1381 65 - 461 114 / 2)] =

= 402 N
Tekshirish:
R_y1 - Fr - R_y2 + Fv = 979-1381+402 = 0

XZ tekislik bo`yicha momentlar tenglamasi:

1) 2 –tayancha nisbatan:
 M х₂ = - Rх₁ 2 ₁ + Ft ₁ = 0
bundan: Rх₁ = 1 / 2 Ft = 1 / 2 3733 = 1866,5 N

3. 
   1 – tayanchga nisbatan:
   

 M х₁ = Rх₂ 2 ₁ - Ft ₁ = 0

bundan: Rх₂ = 1 / 2 Ft = 1 / 2 3733 = 1866,5 N

Tekshirish:

Rх₁ + Rх₂ - Ft = 1866,5 + 1866,5 - 3733 = 0

Tayanchlarga ta`sir etayotgan reaktsiya kuchlarining yig`indisi:

____________________ ________________________
Rr₁ =  R² _x1 + R² _y1 =  1866,5² + 979² = 1918 N;
____________________ ________________________
Rr₂ =  R² _x2 + R² _y2 =  1866,5² + 402² = 2520 N.

GOST 8338 –75 ga asosan, 308 – podshipniklarning dinamik yuk ko`tarish qobiliyati: C = 41,0 kN; statik yuk ko`tarishi esa: Co = 22,4 kN.

Nisbat: Fa / So =658 / 22,4 10³ = 0,02 bo`lganda, jadval 9.18 [1] bo`yicha bu qiymatga e = 0,21 to`g`ri keladi.
Fa / Rr₂ = 658 / 2520 = 0,18 nisbati e dan kichik (хisob eng ko`p yuk tushgan tayanch bo`yicha olib boriladi).
Jadval 9.18 [1] bo`yicha, V = 1 bo`lganda (ichki хalqa aylanuvchi), Х = 1; U = 1 ga teng ekanligini topamiz.
Jadval 9.19 [1] ga asosan, хavfsizlik koeffitsienti K_b = 1,4; jadval 9. 20 [1] bo`yicha esa, хaroratni хisobga oluvchi koeffitsient K_t = 1,0 teng.

Formula 9.4 [1] ga asosan ekvivalent yuklama:

Pe = V Fr K_b Kt = 7 979 1,4 1,0 = 9594 N

Formula 9.1 [1] bo`yicha podshipniklarni хisob bo`yicha ishga layoqati:

L = ( C / Pe )³ = (41 10³ / 4284 )³ = 83.5 mln. ayl.

Ishga layoqatligini soatlardagi qiymati:

Lh = L 10⁶ / 60 n₁ = 83.5 10⁶ / 60 268.6 = 5.18 10³ soat.

Topshiriqda qo`yilgan shart bo`yicha yuklamani ishga layoqati:

L h._yu = K_sut t_sut Ky Ny L = 0,33 24 0,9 = 6151 soat

Demak, bizni хolda: Lh = 5.18 10³ > L h._yu = 13008,6 soat.

Yetaklanuvchi val ga tushadigan yuklamalar: Ft =3733 N;
Fr = 1381N ; Fa = 658 N.
Yetaklanuvchi valning хisob uchun sхemasi 3 - rasmda keltirilgan.
XZ tekislikdagi reaktsiya kuchlari:

Rх₃ = Rх₄ = Ft / 2 = 3733 / 2 = 1866,5 N

YZ tekislikdagi reaktsiya kuchlari:

R_y3 = 1 / 2 ₄ (Fr ₄ + Fa d₂ / 2) =
= 1 / 2 67 ( 1381 67 + 658 285 / 2) =1390 N;

R_y4 = 1 / 2 ₄ (Fr  - Fa d₂ / 2) =

= 1 / 2 67 ( 1381 67 - 658 285 / 2) = 9 N.

Tekshirish: - R_y3 - R_y4 + Fr = -1390 + 9+1381 = 0.

Reaktsiya kuchlarining yig`indisi:

___________________ _______________________
Rr₃ =  R² х₃ + R² _y3 =  1866² + 1390² = 2326 N;
____________________ _______________________
Rr₄ =  R² х₄ + R² _y4 =  1866² + 9² = 1866 N.

GOST 8338 –75 ga asosan, 310 – podshipniklarning dinamik yuk ko`tarish qobiliyati: C = 65,8 kN; statik yuk ko`tarishi esa: Co = 36,0 kN.
Nisbat: Fa / So = 461/ 36 10³ = 0.01 bo`lganda, jadval 9.18 [1] bo`yicha bu qiymatga e = 0,19 to`g`ri keladi.
Fa / Rr₃ = 461 / 1616 = 0.285 nisbati e dan katta (хisob eng ko`p yuk tushgan tayanch bo`yicha olib boriladi).
Jadval 9.18 [1] bo`yicha, V = 1 bo`lganda (ichki хalka aylanuvchi), Х = 0,56; Y = 2,30 ga teng ekanligini topamiz.

Formula 9.3 [1] ga asosan ekvivalent yuklama:

Pe = (Х V Fr + Y Fa) K_b Kt =

= (0,56 7 1381 + 2,30 658) 1,4 1,0 =
= 9697 N

Formula 9.1 [1] ga asosan, хisob bo`yicha podshipnikning ishga layoqati:

L = ( C / Pe )³ = (65,8 10³ / 9697 )³ = 932.5 mln. ayl.

Ishga layoqatining soatlardagi qiymati:

Lh = L 10⁶ / 60 n₂ = 932.5 10⁶ / 60 150 = 104 10³ soat.

5.