ʻlovchilar. Soliqni hisoblash va byudjetga toʻ

---

1
Mavzu:Soliq to
ʻlovchilar.Soliqni hisoblash va byudjetga toʻlash tartibi.
Reja:
KIRISH
1. Soliq tushunchasi.
2. Soliq stavkalarini belgilash me’zonlari
3. Soliq stavkasi va hisoblash tartibi.
4. Jismoniy shaxslarning daromadlariga belgilangan eng kam stavka bо‘yicha
soliq hisobotlari.
5. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘ini hisoblab chiqarish uchun
soliq stavkasini qо‘llash.
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

---

2
KIRISH
Bozor munosabatlari sharoitida va ayniqsa bozorga o'tish davrida soliq tizimi
eng muhim iqtisodiy tartibga soluvchilardan biri hisoblanadi.Bozor iqtisodiyoti
sharoitida soliqlar davlatning iqtisodiy jarayonlarga ta'sir ko'rsatadigan muhim
vositalaridan biri bo'lib, ular davlatning hayotiy ta'minotini amalga oshirish uchun
turli darajadagi byudjetlarni moliyaviy to'ldirish vazifasini o'taydi.Soliq
to'lovchilar tomonidan soliqlarni to'lashning ob'ektiv zarurligini anglash, ularni
olishning muvaffaqiyati ko'p jihatdan jamiyatning soliq madaniyati darajasi bilan
belgilanadi, uni yosh avlod uchun tegishli o'quv jarayonisiz shakllantirish mumkin
emas. Ta'lim tizimi, ommaviy axborot vositalari va ko'rgazmali tashviqot orqali
ruslar orasida soliq nafaqat mol-mulkni majburiy ravishda tortib olish, balki har bir
fuqaro tomonidan iste'mol qilinadigan jamoat tovarlari uchun belgilangan to'lov,
davlat mahsulotini boydan kambag'alga qayta taqsimlash usuli haqida tushuncha
hosil qilish mumkin va zarurdir. soliq to'lashdan bo'yin tovlash eng jiddiy
jinoyatlardan biridir.
Soliqqa tortish muammolari turli davr iqtisodchilari, faylasuflari va davlat
arboblarining e'tiborini doimiy ravishda jalb qildi. F. Aquinas (1225 yoki 1226 -
1274) soliqlarni ruxsat etilgan talonchilik sifatida belgilagan. S. Monteskyu (1689-
1755), hech narsa sub'ektlardan olingan va ularga qolgan qismning ta'rifi kabi juda
ko'p donolik va zakovatni talab qilmaydi, deb hisoblar edi. Va soliq solish
nazariyasining asoschilaridan biri A. Smit (1723 - 1790) ularga to'lanadiganlar
uchun soliq qullik belgisi emas, balki ozodlik ekanligini aytdi.
1.Soliq tushunchasi.
Soliq tushunchasi - iqtisodiy munosabatlarda asosiy o’rinni egallaydi. Uning
xarakterli tomoni shundaki - u tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ullanadigan yuridik
va jismoniy shaxslardan ularga mulkchilik, xo’jalik yuritish yoki tezkor boshqaruv
huquqida tegishli bo’lgan pul mablag’larini davlat va munitsipal tuzilmalarni
moliyaviy ta’minlash maqsadida begonalashtirish shaklida undiriladigan majburiy,

---

3
yakka tartibdagi qaytarib berilmaydigan to’lovlarni aks ettiradi, ya’ni soliq - davlat
tomonidan xo’jalik yurituvchi sub’ektlar va fuqarolardan majburiy qonuniy
tartibda belgilangan stavkalar bo’yicha, soliq to’lovchining bundan biron bir
muayyan manfaat ko’rishi bilan bevosita bog’lanmagan tarzda undiriladigan pul
yig’imi.
Hozirgi vaqtda soliqlar vositasida davlat daromadlarining asosiy qismi
shakllantiriladi.
Bozor
munosabatlarining
shakllanishi
davrida
soliqlar
korxonalarning iqtisodiy faoliyatini tartibga solishning bilvosita quroli hisoblanadi.
Yuqoridagi ta’riflarni tahlil qilgan holda quyidagilarni ifodalash mumkin (1-
rasm):
1-rasm. Mavjud tariflarning tahlili asosida yuzaga kelgan soliq turli xil
xususiyatlari.
a) soliqlarni belgilash huquqi faqat davlatning qonun chiqaruvchi oliy organi
- parlamentga beriladi;
b) soliqni fuqaro emas, mulkdor to’laydi;
v) soliq davlat byudjetiga daromad olish uchun belgilanadi;
g) soliq to’lash majburiy xususiyatga ega.
Demak, soliqlar - bu byudjetga tushadigan pul va qonunda belgilangan
majburiy munosabatlardir. Soliqlarning majburiyligi Oliy majlis bilan tasdiqlangan
huquqiy va me’yoriy qonunlar bilan ta’minlanadi. Shunday ekan, soliqlarni

---

4
to’lamaslikka, soliq ob’ektini yashirishga, soliq summasini kamaytirib ko’rsatishga
na huquqiy va na jismoniy shaxslarning haqqi yo’q.
Soliq to’lash xo’jalik yurituvchi sub’ektlar va fuqarolar bilan davlat o’rtasida
yangidan yaratilgan qiymatni taqsimlashning asosiy vositasi hisoblanadi. Biror bir
jamiyatni soliq tizimisiz tasavvur qilish mumkin emas. Chunki, soliqlar byudjet
daromadlari (pul fondi)ni tashkil etishning asosiy vositasi bo’libgina qolmay:
1. Mahsulot ishlab chiqarish hajmini oshirishga;
2. Ishlab chiqarishni rag’batlantirishda investitsiyalarni ko’paytirishga;
3. Raqobatbardosh mahsulot hissasini ko’paytirishga;
4. Kichik va o’rta biznesni rivojlantirishga;
5. Xususiy korxonalar ochish bilan bog’liq bo’lgan bozor infrastrukturasini
barpo qilishga;
6. Umumdavlat ehtiyojlarini qondirishga va boshqalarga xizmat qiladi.
Jamiyat rivojlanishi tarixida hali birorta davlat soliqlarsiz mavjud bo’lgan
emas. Bozor iqtisodiyotida ham davlat o’zining ichki va tashqi vazifalarini, har xil
ijtimoiy, iqtisodiy va siyosiy chora-tadbirlarni amalga oshirish uchun zarur bo’lgan
mablag’larning asosiy qismini soliqlar orqali to’playdi. Jumladan, soliqlar
respublika va mahalliy byudjetlar daromadlarini shakllantiradi, davlat ijtimoiy
dasturlari uchun moliyaviy negiz yaratadi, soliq to’lovchi shaxslarning tadbirkorlik
faoliyatini boshqaradi, ularning tabiiy resurslardan unumli foydalanishga bo’lgan
intilishini rag’batlantiradi, narx belgilashga ta’sir ko’rsatadi, aholining turmush
darajasini tartibga solib turadi. Imtiyozlar yordamida aholining kam ta’minlangan
qatlamlarini ijtimoiy himoya qilishni tashkil etishga yordam beradi va hokazo.
Shuning uchun soliqlar orqali shakllangan mablag’larning eng kam miqdori davlat
vazifasi bajarilishiga taaluqli eng kam xarajat hajmi bilan bog’liq bo’ladi va shu
hajm bilan chegaralanadi.
Soliqlar rivojlangan tovar ishlab chiqarishning muhim kategoriyasi bo’lib,

---

5
albatta yanada kengroq kategoriya - davlat byudjeti bilan chambarchas bog’langan.
Chunki, soliqlar byudjetning shakllanishida ishtirok etadi.
Soliqlar moliyaviy resurslarni davlat ixtiyorida to’planib borishini
ta’minlaydi, bu resurslardan iqtisodiy rivojlanishning umumdavlat, mintaqaviy
vazifalarni hal qilish, ishning samaradorligi va sifatini rag’batlantirish, ijtimoiy
adolat tamoyillaridan kelib daromadlarni tartibga solish uchun foydalaniladi.
Davlat soliqlarni davlat byudjetini shakllantirish uchun amalga kiritadi, soliqlar
birorta aniq xarajatlarni qoplash maqsadiga ega emas, bu ayrim turdagi
daromadlardan tushadigan tushumlardan amalga oshiriladigan xarajatlar ularga
bog’liq bo’lib qolishini oldini olish zarurati bilan asoslangan. Biroq bir qancha
hollarda umumiy soliqlar bilan birga maqsadli soliqlar ham belgilanadi, ularni
amalga kiritilishi iqtisodiy faoliyatda ijobiy rol o’ynashi mumkin.
2.Soliq stavkalarini belgilash me’zonlari
Qayd etish joizki, soliq stavkalarini tabaqalashtirish soliq tizimi hamda
iqtisodiyotning real sektori uchun ham foydali bo’lsada, ammo, bu jarayonda eng
asosiy muammo soliq stavkalarini tabaqalashtirish masalasi hisoblanadi.
Agar, soliq stavkalarini tabaqalashtirishda to’g’ri va egri soliqlar holatiga
e'tibor beradigan bo’lsa, egri soliqlarga nisbatan to’g’ri soliqlarda soliq stavkalari
ko’proq tabaqalashgan. Buning asosiy sababi, soliqlarning rag’batlantiruvchilik
roli asosan to’g’ri va egri soliqlar orqali yuzaga chiqishi, shunga asoslangan holda
soliq stavkalarini tabaqalashtirishda to’g’ri va egri soliqlar orqali korxonalarni turli
xil faoliyat bo’yicha rag’batlantirish hisoblanadi.
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq xo’jalik yurituvchi
sub'ektlardan asosan suv manbalaridan tejab tergab foydalanish hamda davlat
byudjetini daromad bilan ta'minlash sifatida kiritilgan bo’lib, uni tabaqalashtirishda
ikki xil yondashuv amalga oshirilgan, ya'ni suv resurslaridan foydalanilganlik
uchun soliq stavkalari sohalar va suvlarni paydo bo’lish manbalariga ko’ra

---

6
tabaqalashtirilgandir.
O’zbekiston Respublikasi soliq tizimida to’g’ri soliqlardan tashqari egri
soliqlar ham amal qilib, ushbu soliq turlari bo’yicha ham tabaqalashtirilgan soliq
stavkalari qo’llaniladi (2-rasm).
2-rasm. Soliq stavkalarini belgilash me’zonlari
Qo’shilgan qiymat solig’i eng asosiy soliq turlaridan biri bo’lib, bu asosan
oborotdan olinadigan va sotuvdan olinadigan soliqlarning o’rniga kiritilgan.
Qo’shilgan qiymat solig’i bo’yicha dastlabki yilda 32 foizli stavka qo’llanilgan
bo’lsa, bugungi kunda umumiy tartibda 20 foizlik va nollik stavka bo’yicha soliq
undirilmoqda.
O’zbekiston
Respublikasi
soliq
tizimida
soliq
stavkalarini
tabaqalashtirishning quyidagi mezonlari mavjud (5-rasm):
- Soliq to’lovchilarning joylashgan joyi (shahar, qishloq)ga ko’ra;
- Soliq to’lovchilarning paydo bo’lishiga ko’ra (suv resurslardan
foydalanganlik uchun soliq);
- Qazib olinadigan foydali qazilmalar turlariga ko’ra (yer osti boy-n foy-k u-n

---

7
soliq);
- Daromad olinish manbaiga ko’ra (jismoniy shaxslar daromadiga soliq);
- Soliq ob'ektining qayta baholanishiga ko’ra (jismoniy shaxslar mol-mulk
solig’i);
- Faoliyat turiga ko’ra (yagona soliq to’lovi va qat'iy soliq);
- Yer uchastkalarining bonitetiga ko’ra (yer solig’i);
- Soliq to’lovchining eksport salohiyatiga ko’ra (foyda solig’i va mol-mulk
solig’i).
Egri soliqlarning yana bir turi bo’lgan aksiz solig’i bo’yicha ham
tabaqalashtirilgan soliq stavkalari qo’llanilgan bo’lib, bu soliq turida soliq
stavkalarini tabaqalashtirishda boshqa soliqlardan farqli ravishda soliq stavkalari
soliq to’lovchilarning ishlab chiqarish faoliyati sohalar yoki soliq to’lovchilarning
joylanishiga qarab emas, balki aksiz solig’iga tortiladigan tovarlar ro’yxati
bo’yicha tabaqalashtirilgan.
Umuman olganda, soliq stavkalarini tabaqalashtirish soliq tizimining eng
muhim asosiy muammolaridan biri bo’lib, o’ta nozik va katta ahamiyatga ega
bo’lgan masala hisoblanadi, chunki unda davlat byudjeti va soliq to’lovchilarning
manfaatlari aks etgan hisoblanadi.
3.Soliq stavkasi va hisoblash tartibi.
Jismoniy shaxslardan transport vositalari uchun benzin, dizel yonilg‘isi va gaz
iste’moliga olinadigan soliq stavkalari har yili O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
qarori bilan belgilanadi, uning miqdorlari O‘zbekiston Respublikasining butun
hududida yagona hisoblanadi. 2008-yilda 1 litr benzin va dizel yonilg‘isi uchun
100 so‘m, 1 kg gaz uchun ham 100 so‘m miqdorida soliq stavkasi belgilangan.
Soliq summasi chakana narxga qo‘shimcha ravishda belgilanadi va jismoniy shaxs
— xaridorga beriladigan chekda alohida satr bilan ko‘rsatiladi.Soliq summasi
jismoniy
shaxslarga
sotiladigan
benzin,dizel
yonilg‘isi
va
gaz
uchun

---

8
mablag‘ to‘lanishi bilan bir vaqtda undiriladi.Soliq summasi quyidagi formula
bo‘yicha hisoblanadi:
N = V x St,
bu yerda:
N — hisoblab yozilgan soliq
V — jismoniy shaxslarga sotilayotgan benzin, dizel yonilg‘isi yoki gazning
natural ifodadagi hajmi;
St — soliq stavkasi
Hisoblab chiqarilgan va ushlangan soliq summasi xo‘jalik yurituvchi
subyektlar uchun tushum deb hisoblanmaydi hamda boshqa to‘lanadigan
soliqlar,yig‘imlar va majburiy to‘lovlar bo‘yicha soliq solish obyekti yoki bazasi
bo‘lmaydi.
4.Jismoniy shaxslarning daromadlariga belgilangan eng kam stavka bо‘yicha
soliq hisobotlari.
Jismoniy shaxslarning quyidagi daromadlariga belgilangan eng kam stavka
bо‘yicha soliq solinadi:
baland tog‘li, chо‘l va suvsiz hududlarda ishlaganlik uchun О‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan koeffisiyentlar bо‘yicha
qо‘shimcha tо‘lovlar tariqasida olingan daromadlarga. Bunda chо‘l va suvsiz
joylarda, baland tog‘li va tabiiy-iqlim sharoiti noqulay hududlarda ishlaganlik
uchun yuridik shaxslar xodimlarining ish haqiga koeffisiyentlar hisoblashning eng
yuqori summasi hisoblash paytidagi holatga kо‘ra belgilangan eng kam ish
haqining tо‘rt baravari miqdorida belgilanadi;
korxonalar, muassasalar, tashkilotlar tomonidan vaqtinchalik qishloq xо‘jaligi
ishlariga yuborilgan jismoniy shaxslarning shu ishlarni bajarishdan olingan
daromadlariga.
Mehnat sharoiti о‘ta zararli va о‘ta og‘ir ishlarda band bо‘lgan ayollarning
daromadlaridan olish darajasi 20 foizdan oshmasligi lozim. Mehnat sharoiti о‘ta

---

9
zararli va о‘ta og‘ir ishlar rо‘yxati qonun hujjatlari bilan belgilanadi.
2012-2021 yillarda daromad solig‘ining stavkalari
Eng kam
oylik ish
haqining
miqdori
2012
yil
2013
yil
2014
yil
2015
yil
2016
yil
2017
yil
2018
yil
2018
yil
2020
yil
2021
yil
1 barobar
12%
13%
13%
13%
13%
13%
13% 13%
12%
11%
2 barobar
3 barobar
4 barobar
5 barobar
25%
6 barobar
23%
22%
21%
21%
20%
18%
7 barobar
18% 17%
17%
8 barobar
9 barobar
36%
10
barobar
10
barobarid
an yuqori
33%
32%
30%
30%
29%
25%
25% 22%
22%
О‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2009 yil 22 dekabrdagi
“О‘zbekiston Respublikasining 2010 yilgi asosiy makroiqtisodiy kо‘rsatkichlari va
davlat byudjeti parametrlari tо‘g‘risida”gi PQ-1245-son qaroriga muvofiq 2021
yilda jismoniy shaxslarning daromadlariga solinadigan soliq stavkalari quyidagi
miqdorlarda belgilangan:
2-jadval

---

10
Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i stavkalari
Soliq solinadigan daromad
Soliq stavkasi
Eng
kam
ish
haqining
olti
baravarigacha miqdorda
Daromad summasining 11 foizi
Eng
kam
ish
haqining
olti
baravaridan
о‘n
baravarigacha
miqdorda
Olti baravar miqdordan soliq + eng kam ish
haqi
miqdorining
olti
baravaridan
oshadigan summadan 17 foiz
Eng kam ish haqining о‘n baravari
(+1 sо‘m) va undan yuqori miqdorda
О‘n baravar miqdordan soliq + eng kam ish
haqi
miqdorining
о‘n
baravaridan
oshadigan summadan 22 foiz
Jismoniy shaxsning - О‘zbekiston Respublikasi norezidentining О‘zbekiston
Respublikasidagi daromadlar manbaidan olingan daromadlariga manbada
chegirmalarsiz quyidagi stavkalar bо‘yicha soliq solinadi:
dividendlar va foizlarga - 10 foiz;
Soliq kodeksining 155-moddasi uchinchi qismining 9-bandiga muvofiq
belgilanadigan xalqaro tashishlarda transport xizmatlari kо‘rsatishdan olinadigan
daromadlarga (fraxtdan olinadigan daromadlarga) - 6 foiz;
intellektual mulk obyektlariga bо‘lgan mulkiy huquqlarni boshqa shaxsga
о‘tkazganlik uchun mukofot, ijara bо‘yicha daromadlarga hamda ishlarni bajarish,
xizmatlar kо‘rsatish bilan bog‘liq bо‘lgan, mehnat shartnomalari (kontraktlari) va
fuqarolik-huquqiy tusga ega shartnomalar bо‘yicha olingan boshqa daromadlarga -
20 foiz.
Tо‘lov manbaida soliq solish tо‘lov О‘zbekiston Respublikasi hududida yoki
uning hududidan tashqarida sodir etilganligidan qat’i nazar amalga oshiriladi.
5.Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘ini hisoblab chiqarish uchun
soliq stavkasini qо‘llash.
Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘ini hisoblab chiqarish uchun
soliq stavkasini qо‘llash maqsadida eng kam ish haqi miqdori yil boshidan ortib

---

11
boruvchi yakun bо‘yicha (yil boshidan tegishli davrning har bir oyi uchun eng kam
ish haqlarining summasi) hisobga olinadi.
Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘ini hisoblab chiqarish va
ushlab qolish ushbu bо‘limda belgilangan soliq solinadigan baza hamda
stavkalardan kelib chiqqan holda daromad hisoblanishiga qarab, yil boshidan ortib
boruvchi yakun bо‘yicha har oyda jismoniy shaxsning asosiy ish joyi bо‘yicha
soliq agenti tomonidan amalga oshiriladi.
Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘ining hisoblab chiqarilgan
summasi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda jismoniy shaxslarning shaxsiy
jamg‘arib boriladigan pensiya hisobvaraqlariga о‘tkaziladigan har oylik majburiy
badallar summasiga kamaytiriladi.
О‘z xodimlariga moddiy yordam kо‘rsatgan va sovg‘alar bergan soliq
agentlari jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i summasini soliq
davrining oxirida amalda bо‘lgan eng kam ish haqi miqdoridan kelib chiqqan holda
qayta hisob-kitob qiladi.
Jismoniy shaxsning asosiy bо‘lmagan ish joyidan yoki boshqa yuridik
shaxslardan sovg‘a, moddiy yordam va boshqa turlardagi yordam olgan jismoniy
shaxslardan olinadigan daromad solig‘i summasini qayta hisob-kitob qilish
jismoniy shaxs daromadlari tо‘g‘risida deklarasiya topshirgan taqdirda, davlat soliq
xizmati organlari tomonidan soliq davrining oxirida amalda bо‘lgan eng kam ish
haqi miqdoridan kelib chiqqan holda amalga oshiriladi.
Yil mobaynida asosiy ish (xizmat, о‘qish) joyi о‘zgargan taqdirda, jismoniy
shaxs joriy yilda о‘ziga tо‘langan daromadlar va ushlab qolingan jismoniy
shaxslardan olinadigan daromad solig‘i summalari tо‘g‘risidagi ma’lumotnomani
yangi asosiy ish (xizmat, о‘qish) joyidagi buxgalteriyaga dastlabki ish haqi
hisoblanguniga qadar taqdim etishi shart. Ilgarigi ish (xizmat, о‘qish) joyidan
ma’lumotnoma taqdim etilmagan yoki soliq tо‘lovchining identifikasiya raqami
taqdim etilmagan taqdirda, jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i
belgilangan eng yuqori stavka bо‘yicha ushlab qolinadi. Ma’lumotnoma yoki
identifikasiya raqami keyinchalik taqdim etilgan taqdirda, jismoniy shaxslardan

---

12
olinadigan daromad solig‘i summasi ilgarigi asosiy ish (xizmat, о‘qish) joyida
olingan daromadlar inobatga olingan holda qayta hisob-kitob qilinadi.
Yangi asosiy ish (xizmat, о‘qish) joyida jismoniy shaxslardan olinadigan
daromad solig‘ini hisoblab chiqarish kalendar yil boshidan buyon ilgarigi va yangi
ish (xizmat, о‘qish) joylaridan olingan jami daromaddan kelib chiqqan holda
amalga oshiriladi.
XULOSA
Soliqlar, yig’imlar, bojlar va boshqa to’lovlar hisobiga davlat moliyaviy
resurslari tashkil topadi. Davlat faoliyatining barcha yo’nalishlarini mablag’ bilan
ta’minlashning asosiy manbalaridan biri va davlat ustuvorligini amalga
oshirishning iqtisodiy vositasi soliqlardir. Soliq tizimini tartibga solish va
mukammallashtirish samarali davlat iqtisodiy siyosatini olib borishga, xususan,
moliyaviy tizimni rivojlantirishga yordam beradi.
Soliqlar moliyaviy resurslarni davlat ixtiyorida to’planib borishini
ta’minlaydi, bu resurslardan iqtisodiy rivojlanishning umumdavlat, mintaqaviy
vazifalarni hal qilish, ishning samaradorligi va sifatini rag’batlantirish, ijtimoiy
adolat tamoyillaridan kelib daromadlarni tartibga solish uchun foydalaniladi.
Soliqlarning umumdavlat va mahalliy soliqlarga bo’linishi hukumat
idoralarining respublika hukumati va mahalliy hukumatlarga bo’linishi asosida
kelib chiqadi.
Soliqlarning iqtisodiy mohiyati davlat bilan huquqiy va jismoniy shaxslar
o’rtasida vujudga keluvchi ob’ektiv majburiy to’lovlarga asoslangan moliyaviy
munosabatlar orqali xarakterlanadi. Bu moliyaviy munosabatlar maxsus ijtimoiy
xarakterga ega bo’lib, milliy daromadning bir qismi bo’lgan pul mablag’larini
davlat ixtiyoriga safarbar qilishga xizmat qiladi.
Oxirgi bir yarim yil davomida O’zbekiston Respublikasining soliq siyosatini
takomillashtirish konsepsiyasini hayotga joriy etib borish natijasida bir qator

---

13
soliqlar va yig’imlar unifikatsiya qilindi, birgina 2019 yilda tushumdan olinadigan
majburiy ajratmalarni to’liq bekor qilish natijasida korxonalarda qo’shimcha 5,2
trillion so’m ularning o’zlarida qolishi, jismoniy shaxslar uchun daromad
solig’ining eng yuqori stavkasi 22 foizdan 12 foizgacha, yagona ijtimoiy to’lovi 25
foizdan 15 foizgacha tushirilishi, fuqarolarning 8 foizlik sug’urta badali bekor
qilinishi natijasida aholi daromadlari 6,5 foizga oshishi, yuridik shaxslar mol-mulk
solig’i 5 foizdan 2 foizgacha, foyda solig’i 14 dan 12 foizgacha, kichik biznes
sub’ektlari yagona solig’i 5 foizdan 4 foizgacha kamaytirilishi natijasida
tadbirkorlar ixtiyorida 2 trillion so’m qo’shimcha mablag’ qolishi, 2019 yil 1
oktyabrdan boshlab qo’shilgan qiymat solig’ining 20 foizdan 15 foizga tushirilishi
hisobiga esa tadbirkorli sub’ektlari ixtiyorida 10 trln so’mdan ko’proq mablag’
qolishi kutilmoqda.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
1. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. T.: O’zbekiston, 2017 y.
2. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasini
yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi to’g’risida”gi PF-4947-sonli
Farmoni. 2017 yil 7 fevral.
3. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy
Majlisga Murojaatnomasi. 2020 yil, 24 yanvar.
4. O’zbekiston milliy ensiklopediyasi. O’zbekiston milliy ensiklopediyasi
Davlat ilmiy nashriyoti. 04.02.2014. Toshkent.
5. Jane Fracknall-Hughes. The Theory, Principles and Management of
Taxation: An introduction, Routledge Taylor and Francis Group. 2015, p 2.
6. Рикардо Д. Сочинения т. И. «Начало политической экономики и
налогового обложения». Пер. с англ. - М.: Госполитиздат.
7. Основы налогового права С.Г.Пепеляев Москва, 1995 г.