M. N. Musayev sanoat chiqindilarini tozalash texnologiyasi
Filtrlovchi to‘siqlar orqali filtrlash
Download 3.87 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Donador to‘siqli filtrlar
- 1.4. Ishni bajarish tartibi
- 1.4.1. Oqova suvni filtrlaeh usulida tozalash
- 1.4.2. Oqova suvdagi dispers moddalar miqdorini hisoblash
- V — olingan oqova suv namunasi hajmi, ml.
- 1.5. Hisobot shakli
- Oqova suvni koagulatsiya va flokulatsiya usulida tozalash 1.1. Ishdan maqsad
- A 1 ,( S 0 4)3 18H 20 N a a i o 2
- A 1 ,( S 0 4) 3 18H 20
- Fe2( S 0 4) 3*2H20 ; Fe2( S 0 4)3*3H20 va Fe2S 0 4 7H20
- FeC l3+ 3 H 20 = F e ( 0 H ) ,+ 3 H C l Fe2( S 0 4) 3+ 6 H 20 = 2 F e ( 0 H ) ,+ 3 H 2S 0 4
- 1.4.1. Oqova suvlarni koagulatsiya va flotatsiya usulida tozalash
- Nazorat uchun savollar
- Xizmat muddatini o ‘tab bo‘lgan chiqindi avtomobil moylarini rekuperatsiya qilish 1.1. Maqsad
|
Filtrlovchi to‘siqlar orqali filtrlash: T o‘siqli tanlash oqova suv xususiyatlariga, haroratiga, filtrlash bosimiga, filtr konstruksiyasiga bog'liq. To‘siqlar ( filtrlar) sifatida zanglamaydigan po‘lat metall listlaridan aluminiy, nikel, mis, latundan yasalgan setkalardan va turli xil matoli to'siqlardan (asbestli, shisha tolali, paxtali, jun, sun’iy va sintetik tolalardan yasalgan) foydalaniladi. Z arrachalarni ushlab qoluvchi filtrlovchi to ‘siqlar, m inim al gidravlik qarshilikka ega. Ular yetarli darajada mexanik mustahkam, egiluvchan, kimyoviy qazilmalarga chidamli, bo ‘kib qolmaydigan, filtrlash vaqtida buzilib ketmaydigan bo‘lishi kerak. To‘siqlar ( filtrlar) tarkibi bo‘yicha, oiganik va noorganikka; harakat tizimiga ko‘ra ustki va chuqurlikdagi; strukturasiga ko‘ra egiluvchan va egilmaydigan turlariga bo‘linadi. Filtrlar jarayonning borishiga ko‘ra uzlukli va uzluksiz; jarayonni turiga ko‘ra ajratish, quritish va yoritish uchun; filtrlarga bosimni berishga ko‘ra — vakuum osti (0.085 M Pa gacha), bosim osti (0.3 344
www.ziyouz.com kutubxonasi dan 1.5 M Pa) yoki suyuqlik ustunining gidrostatik bosimiga ko‘ra (0.05 MPa gacha); filtrlashni yo‘nalishiga ko‘ra pastga, yuqoriga yoki yoniga; konstruktiv belgilarga ko‘ra, cho‘kmani olish usuliga ko‘ra, flltlash yuzasini holati va shakliga ko‘ra bo‘lmadi. Oqova suvlami tozalash tizim ida uzlukli harakatlanuvchi filtrlar: nutch filtrlar, listli filtrlar, pressli, uzluksiz, barabanli, diskli va lentali flltrlaiga ham bo'linadi.
Oqova suvlami tozalashda yuqori hajmdagi suvlar bilan ishlashga to ‘g‘ri keladi. Shuning uchun yuqori bosim talab qilmaydigan filtrlardan foydalanishga to ‘g ‘ri keladi. Shundan kelib chiqib setkali elem entlardan tuzilgan filtrlar (mikrofiltrlar va barabanli setkalar) va filtrlanuvchi donador qatlamli filtrlar qo‘llaniladi. D onador qatlamli filtrlar sekin va tez, ochiq va yopiq flltrlarga bo‘linadi. Ochiq flltrlaiga qatlam balandligi 1-2 m , yopiq filtrlarda 0.5-1 m. Sekin filtrlar koagullanmagan oqova suvlam i tozalashda ishlatiladi. U lar donador qatlam joylashgan g ‘ishtii va betonli rezervuarlardan iborat. Tezkor filtrlar ikki xil: bir qatlamli va ko‘p qatlamli b o ‘ladi. Bir qatlamli filtrlarda filtrlanuvchi qatlam bir xil m aterialdan, ko‘p qatlamli filtr turli materiallardan tuzilgan b o ‘ladi. Mikrofiltrlar. M ikrofiltratsiya deb oqova suvlarni o ‘lcham i 40-70 M K M setkalardan o ‘tkazishjarayonigaaytiladi. Barabanli setkalar 0.3x0.3 dan 0.5x0.5 mm o'lcham li yacheykalarga ega boMadi. M ikrofiltrlar qattiq vaipli materialli oqova suvlarni tozalash uchun qo'llaniladi.
Bunday filtrlar suyuqlikdagi mayda ferromagnitli zarrachalam i (0.5-5 M KM lar) yo'qotish uchun qo'llaniladi. Bunda magnit zarrachalardan tashqari obraziv zarrach alar, qum va boshqa ifloslovchilar ushlab qolinadi.
Kerakli reaktiv va asboblar: 1. Mayda dispers m oddalar bilan ifloslangan model oqova suv namunasi. 2. Filtr qog‘ozi — 4 dona. 345
www.ziyouz.com kutubxonasi 3. Voronka — 2 dona. 4. 0 ‘lchov kolbasi — 100 ml li. 5. Silindr — 4 dona. 6. Tarozi. 1.4.1. Oqova suvni filtrlaeh usulida tozalash 0 ‘lchov kolbasi yordam ida 50-100 ml suv o ‘lchanadi. Silindrga voronka o ‘rnatilib, voronka ustida voronka holida o ‘ralgan yoki b u k ilg an filtr q o g ‘oz o 'r n a tila d i. F iltr q o g ‘oz o ld in d a n o 'lch a n g a n b o ‘lishi kerak. S o 'n g , voronkaga o ‘rnatilgan filtr q o g 'o z u stid a n o 'lc h a b o lin g an 100 m l suv quyiladi. F iltr q og'ozga o ‘tirib qolgan loyqa sovuq suv hilan yuviladi, loyqa yopilgan filtr qo g 'o z 150 °C da q u ritilad i va b ir n ech a m arta to rtg an d a og'irligi o ‘zgarm agan holatga kelgach, tarozida qayta tortiladi. Keyin suvda m avjud b o 'lg an qattiq m oddalar m iqdori form ula orqali aniqlanadi. 1.4.2. Oqova suvdagi dispers moddalar miqdorini hisoblash Suvda mavjud qattiq moddalar miqdori (X, mg/1) quyidagi formula yordamida topiladi:
Namuna
№ mi, mg
filtr qog'ozning dastlabki og'irligi in 2
filtr qog'ozning filtrlashdan keyingi og'irligi V ml
Oqova suv
hajmi X mg/1
Q attiq modda
miqdori 1.5. Hisobot shakli 1. Ishning maqsad va vazifalari. 2. 1-jadval to ‘ldirilsin. 3. Xulosa. Nazorat uchun savollar: 1.
Oqova suv deb nimaga aytiladi va u hosil bo'lishiga ko‘ra necha turga bo'lmadi? 346 www.ziyouz.com kutubxonasi 2. Oqova suvlar qanday usullarda tozalanadi? 3. Oqova suvlami filtrlash deb nimaga aytiladi? 4. Filtrlash qanday xususiyatlariga ko‘ra bo‘linadi? 5. Filtrlovchi to'siqlar ifloslangandan keyin qanday tozalanadi? 6. D onador to'siqli filtrlar deb qanday filtrlaiga aytiladi? 7. M ik ro filtrla r q a n d ay ifloslovchi z a rra la rn i to z a la sh d a qo ‘llaniladi? 8. M ikrofiltrlar yordam ida qanday oqova suvlar tozalanadi? 8-LABORArORIYA IS H I
1. Oqova suvdagi juda mayda bekorchi qo‘shimchalaming cho'kishini fizik-kimyoviy usulda tezlatish. 2. Oqova suvdagi zarrachalam ing koagulantlar va flokulantlar ishtirokida cho‘kish kinetikasini topish.
1. K oagulant va flokulantlarni kerakli konsentratsiyalarini tayyorlash. 2. Berilgan koagulant va flokulantlar yordamida turli m e’yorda koagulatsiya jarayonini olib borish. 3. Koagulatsiyalanish vaqti va cho‘kish hajmini yozib borish. 4. Yig‘ilgan m a’lum otlar bo'yicha 1-jadvalni to ‘ldirish. 5. Koagulant qo‘shilmaganda, ham da koagulant va flokulant q o ‘shilganda olingan m a’lum otlardan foydalanib V = f (T) egri chizig'ini chizish. 6. Olingan m a’lum otlar yuzasidan hisobot tayyorlash. 7. Nazorat savollariga javob berish. 1.3. Nazariy qism Oqova suvlami fizik-kimyoviy tozalash usullariga koagulatsiya, flokulatsiya, flotatsiya, adsorbsiya, ion almashinuv, ekstraksiya, rektifikatsiya va boshqa bir qancha usullar kiradi. 347 www.ziyouz.com kutubxonasi Oqova suvlami fizik-kimyoviy tozalash usuh orqali oqova suvdagi toksik biokim yoviy oksidlanm aydigan organik ifloslovchilar tozalanadi, bunda chuqur va doimiy tozalash darajasiga erishiladi. Koagulatsiya — dispers zarrachalam ing o ‘zaro bir-biriga ta ’sir etishi natijasida yiriklashishi va birlashib agregatlar hosil qilish jarayonidir. K o ag u latsiy a 1 — 100 M K M o 'lc h a m d a g i k o llo id -d isp e rs zarrachalami yo‘qotish uchun samarali hisoblanadi. Oqova suvlami K oagulatsiya qilish usulida to zalash m a ’lum re a g en tla rd a n foydalanishga asoslangan. Bunday reagentlar koagulantlar deb ataladi. K oagulantlar sifatida tem ir va am m oniy tuzlari ishlatiladi. Koagulantni tanlash uchun tarkibi, fizik-kimyoviy xususiyatlari va narxi, suvdagi chiqindilaming konsentratsiyasi, pHiga, suvning tuzli tarkibiga bog‘liq. Koagulant sifatida ammoniyning quyidagi tuzlari: A 1 ,( S 0 4)3 18H 20 N a a i o 2 - ammoniy natriy, Al2(O H )sCl — gidrooksaxlorid aluminiy va boshqalar. Uning ichida eng keng tarqalgan A 1 ,( S 0 4) 3 18H 20 — ammoniy sulfat tuzidir. U pH = 5-7,5 oralig'ida suv tozalash jarayoni uchun eng samarali hisoblanadi, suvda yaxshi eriydi, narxi ham arzon. Uni quruq holida yoki 50% li eritmasi ishlatiladi. U koagulatsiya jarayonida suvdagi C a (H C 0 3)2 bilan birikadi. Al2(S 0 4)3 + ЪСа{НСОг)2 о 2
Al(O H )3 4 +3
CaS04 + 6C02 Temir tuzlaridan koagulant sifatida tem ir sulfatlari Fe2( S 0 4) 3*2H20 ; Fe2( S 0 4)3*3H20 va Fe2S 0 4 7H20 hamda tem ir xlor tuzlari FeCl3 ishlatiladi. Eng yaxshi yorqinlikka tem im i (III) valentli tuzlarini qo'llash natijasida erishiladi. Tem ir (III) xlorid quruq holda yoki 10-15% li eritma holida qo‘llaniladi. Sulfatlar kukun holida qo‘llaniladi. Koagulant m e’yori oqova suvning pH iga bog‘liq. FeC l3+ 3 H 20 = F e ( 0 H ) ,+ 3 H C l Fe2( S 0 4) 3+ 6 H 20 = 2 F e ( 0 H ) ,+ 3 H 2S 0 4 Temir tuzlari ammoniy tuzlariga qaraganda koagulant sifatida qator afzalliklarga ega: ulaiga suvning past haroratida ham yaxshi ta’sir etishi, pH keng optimal qiymati, muhitini yuqori mustahkamligi va gidravlik 348 www.ziyouz.com kutubxonasi yirikligi, turli tuzli tarkibli suvlami ham tozalay olish imkoniyati, zararli hid va mazalami yo‘qotish qobiliyati kiradi. A12(S 0 4)3 va Fe(Cl3) lami aralashmalarini 1:1 dan 1:2 nisbatlarda qo'llab koagulatsiya qitinsa, alohida qo‘llashga nisbatan yuqori samaraga erishiladi. Bunda zarrachalar cho‘kishining tezlashishi sodir bo‘ladi. Suvga koagulantlar qo‘shilganda kolloid zarrachalar zaryadlari neytrallanadi va ulaming agregatlanish barqarorligi kamayadi. Bundan tashqari, koagulantlarning gidrolizlanishi natijasida suvda kam eruvchan alum iniy va tem ir gidroksidlari hosil b o ‘ladi. Bu xil gidroksidlarning solishtirm a yuzasi katta b o ‘lib, ular bekorchi qo‘shimchalami adsorbsiyalaydi va ch o ‘kmaga tushiradi. Polidispers sistemalarda dispers zarrachalar koagulatsiyalanishi monodispers sistemalardan tezroq boradi, chunki yirik zarralar ch o ‘kayotganda ancha mayda zarrachalam i ham ilashtirib ketadi. Z arrachalarning shakli ham koagullanish tezligiga ta ’sir etadi. C ho‘zinchoq zarrachalar dum aloq zarrachalardan k o 'ra tezroq koagulatsiyalanadi. S u v la m i q a y ta ish la sh u c h u n y u q o rid a sa n a b o ‘tilg a n koagulantlardan tashqari turli tu p ro q lar, ishlab chiqarishdagi aluminiy saqlovchi chiqindilar, o ‘tli (травной) eritm alar, pastalar, aralashmalar, S i0 2 saqlovchi shlaklar ham qo'llanilishi mumkin. Agregatlanish jarayonini tezlatish, agregatlam ing ch o ‘kmaga tushlsh tezligini ko‘paytirish, suvning tiniqlanish darajasini oshirish uchun ham flokulantlar deb ataluvchi yuqori molekular m oddalar ishlatiladi. Suvda erimaydigan zarrachalarning flokulantlar yordamida yiriklanish jarayoni flokulatsiya deb ataladi. Oqova suvlami tozalash uchun tabiiy va sintetik flokulantlar qo‘llaniladi. Tabiiy flokulantlarga kraxmal, dekstrin, eflrlar, selluloza va boshqalar kiradi. Faol dioksid krem niy (x S i0 2* у H 20 ) eng keng tarqalgan anorganik flokulant hisoblanadi. Sintetik organik flokulantlarga poliakrilamid (-C H 2-C H -C 0 N H 2)n, texnik (PAA) va gidrolizlangan (G PPA ) moddalari misol bo‘ladi. Flotatsiya ham koagulatsiya va flokulatsiya kabi fizik-kimyoviy tozalash usuliga kiradi. Flotatsiya — oqova suvga aralashgan, solishtirma og‘irligi suvning solishtirma og'iriigidan kichik bo‘lgan bekorchi qo‘shimchalaming suv 349 www.ziyouz.com kutubxonasi yuzasiga qalqib chiqish jarayonidir. Bu jarayon havo pufakchalari yordamida tozalanadi, ya’ni zarrachalar havo bilan pufakcha-zarracha majmuasini hosil qilib suv yuzasiga qalqib chiqadi. Suvda havo pufakchalari qaysi usulda hosil qilinishiga qarab flotatsion tozalashning quyidagi usullari m a’lum: 1. Havoni mayda-mayda pufakchalar tarzida yuborish yo‘li bilan flotatsiya qilish. 2. Havo bilan o ‘ta to ‘yintirilgan suv yordamida hosil qilingan pufakchalar bilan flotatsiya qilish. 3. Elektroflotatsiya. Flotatsiya samarasi pufakcha-zarracha kompleksining pishiqligiga bog‘liq, bu narsa pufakcha va zarrachalaming katta-kichikligi, ulaming fizik-kimyoviy xossalari, flotatsiya jarayonining gidrodinamik shart- sharoitlaiga bog'liq. Kompleksni buzib yuborish uchun m a’lum ish bajarish kerak: A=
S (1-Cos0) bunda: в — namlanish chetki burchagi; 8 — suyuqlikning sirt tarangligi. (l-Cos<9) — flotlanuvchi deb ataladi, chunki u flotatsiya jarayoni qanday borishini ko'rsatadi. Agar zarracha suv bilan yaxshi namlansa, u holda
в —>0, Cos в —> 1 ga intiladi, u holda (1-Cos 0 ga intiladi, ya’ni flotatsiya nolga yaqin b o ‘ladi. Zarrachalar suv bilan yaxshi namlanmasa, chetki burchagi <9-»90°C ga yaqm b o ‘ladi, Cos^ manfiy qiymatga ega bo'ladi; u holda (1-C os< 9 ) ning qiymati eng katta bo'ladi. Shunday qilib, zarracha suv bilan qanchalik yaxshi namlansa, havo pufakchasi zarracha yuzasidagi suvni shunchalik oson siqib chiqaradi va zarrachaga birlashib oladi. Flotatsiya usuli oqova suvni n eftdan, surkov m oylardan, neft m ahsulotlaridan tozalashda qo'llaniladi. Bu jarayon olib boriladigan apparat flotator deb ataladi. 1.4. Ishni bajarish tartibi Kerakli reaktivlar va asboblar: 1. Fe2(S 0 4)3 ni suvli eritmasi (konsentratsiyasi 300mg/l). 2. PAA ni suvli eritmasi (konsentratsiyasi 30mg/l). 350 www.ziyouz.com kutubxonasi 3. O'lchov silindri — 100 ml li 4 ta. 4. Pipetka — 5 mlli 2 ta 5. Kolba — 4ta.
0 ‘lchov silindriga m a’lum m iqdor oqova suv quyiladi va dispers zarrachalar ozroq vaqt (20-30 sek) o ‘tishi bilan cho‘kmaga tushish natijasida suvning tiniqligidan hajmi o ‘zgarmay qolguncha har gal 20-30 sekund o ‘tgach yozib borilaveradi. Shundan keyin silindrdagi suvga m a ’lum m iqdor koagulant yoki flokulant qo'shiladi va silindrdagi suvning tiniqlashgan hajmi qaytadan yozib borilaveradi. Xuddi shu holat berilgan barcha koagulant va flokulantlarda olib boriladi. Berilgan koagulantlar va flokulantlar ichidan berilgan oqova suv uchun eng samarah koagulant va uning m e’yori aniqlanadi. Olingan m a’lum otlar quyidagi jadvalga ko‘chirib yoziladi: K o a g u la n t q o 's b ilm a g a n K o a g u la n t q o 's h ilg a n F lo k u la n t q o 's b ilg a n t. sek V, ml t. sek V, ml t, sek
V , ml t, sek v,m
1 t, sek V, ml 1. 2. 3. 1. 2. 3. 1. 2 . 3.
1. Oqova suvlami fizik-kimyoviy tozalash usuliga qaysi usullar kiradi?
2. Koagulatsiya usuli asosida qanday kimyoviy jarayonlar yotadi? 3. Oqova suvlami koagulatsiya usulida tozalash jarayonining mexanizmi qanday? 4. Koagulant deb nimaga aytiladi va ulaiga misollar keltiring. 5. Koagulantlar qanday tanlanadi? 6. Flokulatsiya deb nimaga aytiladi va u necha xil bo'ladi? 7. Flotatsiya deb nimaga aytiladi va uning qanday usullari mavjud? 8. Flotatsiya samarasi nimaga bog'liq? 351 www.ziyouz.com kutubxonasi 9-LABORATORIYA IS H I Xizmat muddatini o ‘tab bo‘lgan chiqindi avtomobil moylarini rekuperatsiya qilish 1.1. Maqsad 1. Moylami birlamchi tozalash. 2. Moylami adsorbsion usulda tozalash. 3. Ajralib chiqqan chiqindilami utilizatsiya qilish. 1.2. Vazifalar 1. M oylami tindirish va birlamchi filtrlardan o'tkazish. 2. Sorbent tanlash va tayyorlash. 3. Absorbsion kolonnada tozalash va fraksiyalarga ajratish. 4. Chiqindilami tahlil qilish va qayta ishlashga tavsiya berish.
A gar ta rix g a n a z a r ta sh la y d ig a n b o 'ls a k , X IX a srn in g yarm igacha texnik m aqsadlarda asosan o'sim lik va hayvonot m oylari ishlatilgan. B irinchi bug‘ m ashinasida ham m oylovchi sifatida ekologik toza, foydali oziq-ovqat m ahsuloti hisoblangan zaytun yog‘i ishlatilgan. XIX asr oxirlariga kelib, neft asosida olingan arzon m oylovchi m ateriallar tabiiy yog'larni o 'rn in i bosa boshladi. Bu moylaming ekspluatatsiya qobiliyatini yaxshilash uchun asrlar davom ida yangi kimyoviy q o 'sh im ch a la r kashf qilindi. Hozirgi kunga kelib o ‘ta chidamli yuqori sifatli moylovchi m a te ria lla r m avjud b o ‘lib, u larn in g ta rk ib i o ‘n lab z ah a rli q o ‘shim chalar bilan to 'ld irilg an . Ekologik nuqtayi nazardan bu m o y la rn i ish la b c h iq a r is h va fo y d a la n ish q a to r e h tiy o t choralarini talab etayapdi. X izm at m uddatini o 'ta b bo'lgan m oylarni zararsizlantirish, ekspluatatsiya xususiyatlarini qayta tiklash, qayta ishlash va rekuperatsiya qilish m uhim aham iyatga ega b o ‘lib, aks holda bu chiqindi m oylar atro f-m u h itg a katta zarar yetkazishi ayon b o 'lib qoldi. Bu chiqindi moylami yoqilg‘i sifatida isitish qurilmalarida ishlatish esa yanada ko'proq salbiy oqibatlarga ohb kelmoqda, chunki buning natijasida atmosfera ham kuchli zaharli oksidlar bilan ifloslanmoqda.
www.ziyouz.com kutubxonasi Shuning uchun bu chiqindilarni tozalash, zararsizlantirish, oqilona qayta ishlash hozirgi kundagi eng dolzarb vazifalardan biridir. Chunki 1 kg chiqindi avtomobil moyida 500 mg ga yaqin polisiklik arenlar, shu jum ladan 15 mg gacha kanserogen zaharli m oddalar mavjud. D unyo bo'yicha esa bir yilda 10 mln. tonnadan ortiq chiqindi moylovchi m ateriallar hosil bo'ladi. : .
yuboriladi. Ozroq qismigina regeneratsiya qilinadi. Chunki ekologik nuqtayi nazardan o'zini oqlaydigan texnologiyalar kam. Ba’zi bir usuliar, masalan, rektifikatsiya usulida tozalash juda qimmatga tushsa, kimyoviy usuliar esa ko'p qo'shim cha m ateriallar talab qiladi. Adsorbsion usul esa samarali sorbentlar topilmagani tufayli, ham da hozirda m a’lum bo'lgan m ineral sorbentlar — glinozem va bentonit kabi qimmatii xomashyolar texnologik jihatidan qiyinchilik tug'dirishi tufayli keng qo'llanilmaydi. Bu qiyinchiliklar shundan iboratki,agarda chiqindi moy tarkibida suv bo'lsa,uning natijasida mineral sorbentlar — masalan, bentonit h o 'k a boshlaydi va moyning liltrlanishiga to'sqinlik qiladi. Ushbu laboratoriya ishida kafedra xodimlari va magistrantlari tom onidan ishlab chiqilgan chiqindilar asosida olingan, suvda bo'kmaydigan yangi sorbent moylovchi m ateriallam i tozalashda samara berishini va uning texnologiyasini o'rganamiz.
Birinchi navbatda avtom obildan quyib olingan chiqindi moy tindiriladi va yirik qo'shim chalardan (rezina, plastmassa, yog'och, qog'oz kabi) filtrlash yo'li bilan tozalanadi. Ikkinchi navbatda filtrlangan moyni tozalash uchun kerak bo'lgan sorbent tayyorlanadi. Sorbent sifatida chinni zavodida oraliq mahsulotlar chiqindisi hisoblangan, 900°C da term ik ishlovdan o'tgan chinni polufabrikatlarining singanlari va braklari ishlatiladi. M ahsulot teg irm o n d a taxm inan 1,0-5,0 m m razm erlarg ach a maydalanadi va elaklar yordamida 4 xil fraksiyaga ajratiladi va sorbsion kolonkaga joylashtiriladi. Ularning miqdori va joylashtirilishi rasmda tasvirlangan. So'ngra kolonka chiqindi moy bilan to'latiladi va asta-sekinlik bilan 353
www.ziyouz.com kutubxonasi pastki jo'm rak ochiladi. Moyning oqish tezligi lm inutda 50-60 tomchi miqdorida ushlab turiladi. K olonkadagi m oy u ch ta fraksiyaga ajratiladi va kolonkada sorbent ushlab qolgan qism i bilan to ‘rt fraksiya hosil b o 'lad i. A jratib olingan m oylarning tiniqligi, zichligi va qovushqoqligi an iq lan ad i. M oy frak siy alarin in g tin iq lig i fo to k o lo rim e trd a aniqlanadi. M oy fraksiyalarining qovushqoqligi vizkozim etrda o ‘lchanadi. M oy fraksiyalarining zichligi p ik n o m e tr usulida aniqlanadi. O lingan n atijalarn i to z a ishlatilm agan m oy bilan solishtiriladi va unga m os b o 'lg an m oy fraksiyasi an iq lan ad i va uning m iqdori hisoblanadi. l-rasm. Adsorbsiya usulida moylarni regeneratsiya qfflsh laboratoriya qurilmasi: 1—shisha kolonka ; 2—shisha filtr 3—kran; 4—m enzurka; 5 -sh ta tiv ; 6 - s o r b e n t iraksiyalari. Kolonnada ushlab qolingan moyning chiqindi fraksiyasi va sorbent aralashmasi ajratib olihadi va bu chiqindini qay usulda utilizatsiya qilish, qayta ishlash yoki to ‘g‘ridan to‘g‘ri ishlatish bo‘yicha tavsiyalar beriladi. Bo‘lingan fraksiyalami tortib ko‘rish orqali chiqindi m oydan qancha miqdorda sifatli moy ajratib olish mumkinligi va samaradorligi quyidagi usulda aniqlanadi: C = T /M x 100,% Download 3.87 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|