M porsaev, B. Sh. Safarov, D. Q. Usmanova raqamliiqtisodiyot asoslari

Download 1.59 Mb.

bet	27/138
Sana	29.03.2023
Hajmi	1.59 Mb.
	#1306044

1 ... 23 24 25 26 27 28 29 30 ... 138

Bog'liq
raqam

Xarakteris- tikalar
Platformalar
Amazon Web- Services	Google App Engine	Microsoft Windows Azure
Turi	Iaas	PaaS	PaaS
Xizmatlar ishlab chiqilmoqda	Hisoblash xizmatlari, saqlash xizmatlari	Web- ilovalar	Web - dasturlar emas veb - ilovalar
Virtualizatsiya	OS darajasi	Ilova idishi	OS darajasi
Foydalanuvchi kirish interfeysi	Amazon EC2 Utility	Veb- ma’muriy platforma	Microsoft Windows Azure portali
Veb-API	Ha	Ha	Ha
Rivojlanish muhiti	Yo‘qolgan	Python, Java	Microsoft.Net

1.5.1-jadval

Ishlatish - operatsion bosqichida dasturlarni kuzatish va qo‘llab-quvvatlash. Ishga tushirilgan dasturni boshqarish kerak ,chunki bulutli dasturni tashkil etadigan alohida xizmatlarning ko‘pligi hisobga olinsa, bu juda qiyin bo‘lib ketishi mumkin. Shu munosabat bilan ma’muriy va xizmatlarni boshqarish jarayonlarini yagona "xizmatlarni boshqarish markazi" shaklida integrat- siyalashuvini ta’minlash kerak. Bunga ilovalarni yuklab olish monitoringini, foydalanuvchi vazifalarni boshqarish panelini o‘z ichiga oladi va hokazo.

(❖ O‘z-o ‘^{zini teks}hi^rish ^savollari )

' 'Bulut" atamasiga ta’rif bering.
Bulutli texnologiyalarni rivojlantirish bosqichlarini ayting.
Bulut xizmatlari nima?
Bulutli xizmat va an’anaviy xizmat o‘rtasidagi asosiy farqlar qanday ?
Bulutli xizmatlarning afzalliklari va kamchiliklari nimada?
Bulutli texnologiyalarni aniqlang.
Bulutli hisoblash nimani anglatadi?
Bulutli hisoblashning asosiy xususiyatlari qanday?
Bulutli texnologiyalarni ochish modellarini qanday?
Bulutli texnologiyalarga xizmat qilish modellarini ayting.
Bulutli hisoblash imkoniyatlari qanday?
Bulutli dasturlarning tarkibiy qismlari nimadan iborat?

Buymlar Interneti

Buymlar Interneti paydo bo‘lish shart-sharoitlari

1926-yilda Buyumlar Interneti paydo bo‘lishni Nikola Tesla bashorat qilgan.
1926-yilda Collier jurnaliga bergan intervyusida u shunday dedi: "Simsiz texnologiyalar rivojlanish cho‘qqisiga chiqqanda, hamma narsa bir butunning bir qismiga aylanadi va ularni sizning cho‘ntagingizga mos keladigan moslama yordamida boshqarish mumkin."
1999-yilda "Buymalar Interneti " atamasini Massachusets texnologiya insti tuti tadqiqotchisi Kevin Eshton kiritdi . U odam- larning aralashuvisiz logistika jarayonlarining samaradorligini oshirishni taklif qildi: radio sensorlar (RFID) yordamida korxonaning omborlarida tovarlarning mavjudligi to‘g‘risida ma’lumot to‘plash va ularning chakana savdo do‘konlariga o‘tishini kuza- tish. Har bir belgi tarmoqqa hozirgi joylashuvi haqida ma’lumotlarni yuboradi . Procter & Gamble rahbarligi uchun tayorlangan taqdimot marosimida u " Buyumlar Interneti" kontsepsiysini yaratdi.
1990-yilda TCP/IP protokolini yaratuvchisi John Romki dunyodagi birinchi tosterga ulangan Buyumlar Internet yaratdi va masofadan yoqish va uni o‘chirish uchun muvaffaq bo‘ldi.
RFID - belgili radio datchiklarning ishlatilishi yetkazib beruvchilar va riteylerlarning (riteyler - chakana sotuvchisi, yakuniy mijozlarga mahsulot sotish) talab va takliflarga munosabatini tezlashtirdi: mollar omborda saqlanmagan holda haqiqitdan kerak bo‘ lgan joyda yuborilgan.
Buyumlar Internetni birinchilardan vending mashinasi bo‘l- gan (vending - maxsus savdo mashinalari orqali xizmatlari va har qanday mahsulotlarni sotish ) va 1982-yili Amerika talabalari tomonidan yahna ichimliklarni sotish xizmati bilan modernizatsiya qilingan. Bu apparat ichimliklarning mavjudligini va ularning sovutilganligini masofadan tekshirishga imkon berdi.
2008-2009-yillarda"Aholi Interneti" dan "Buyumlar Interneti" ga o‘tish ko‘zatilgan.
Bugungi kunga kelib nafaqat foydalanuvchi bilan, balki bir- biri bilan ham ta’sir o‘tkazadigan ko‘plab qurilmalar paydo bo‘lgan. Bu qurilmalardan bir tizim yaratilishi mumkin - "aqlli" uy, «aqlli» korxonasi va "aqlli" shahar (Rasm 1.6.1) .
IDC konsalting kompaniyasining bashoratlariga ko‘ra, dun- yoda radioyorliqlari (RFID-yorliqlari) bo‘lgan buyumlar Internetting hajmi jahon bozorida 2020-yilga kelib 7 trln. AQSH dollaridan oshishi mumkin.
Buyumlar Internetini ta’riflash
Bugungi kunga kelib, mutaxassislar Buyumlar Interneti nima ekanligini aniqlash borasida bir fikrga kela olish- madi. Quyida nufuzli tashkilotlar tomonidan aytilgan ta’riflar keltirilgan [2, 5] .
"Buyurmalar Interneti" atamasi ( inglizcha - Internet of Things, qisqartirilgan IoT ) Internetga ulangan va bir-biri bilan yoki tashqi muhit bilan o‘zaro aloqada bo‘lgan jismoniy obyektlar ("Buyumlar") tarmog‘ini anglatadi.
Internet - buyum ( Internet of Things, IoT ) - bu tashqi mu- hit bilan o‘zaro aloqada bo‘lish, ularning holati to‘g‘risida ma’lumot uzatish va tashqaridan ma’lumotlarni olish imkonini beruvchi ichki texnologiyalarga ega bo‘lgan jismoniy ob’ektlar tarmog‘I [5].
Internet - buyum ( Internet of Things, IoT ) - jismoniy obyektlarga o‘rnatilgan va internetni bog‘lovchi Internet protokol (IP) yordamida kabel yoki simsiz tarmoq orqali ulangandatchiklar va uzatgichlar (bajaruvchi moslamalar) [2].
ITUning Telekommunikatsiya standartlar bo‘limi (International Telecommunication Union, Xalqaro, telekommunikatsiya it- tifoq ’i ) "Buyumlar Interneti haqida tavsilot» deb nomlangan Tavsiya Y.2060 (Overview of the Internet of Things) e’lon qilindi. Ushbu hujjat IoTni tavsiflovchi quyidagi ta’riflarni o‘z ichiga oladi:

”Internet of Things” (IoT): Axborot jamiyati uchun global infratuzilma bo‘lib, mavjud va rivojlanayotgan axborot-kommu- nikatsiya texnologiyalariga asoslanib, bir-biriga (jismoniy va virtual) buyurmalarni ulash orqali yanada murakkab xizmatlarni taqdim etish imkoniyatini beradi.
Buyum: Buyumlar Internetiga nisbatan, bu aniqlanishi va aloqa tarmoqlariga birlashtirilishi mumkin bo‘lgan jismoniy dunyo (jismoniy Buyurmalar) yoki axborot dunyosi (virtual Buyurmalar) degan ma’noni anglatadi.
Qurilma: Buyumlar Internetiga kelsak, bu ma’lumotni o‘lchash, ishga tushirish, kiritish, saqlash va ishlov berish uchun

zarur bo‘lgan aloqa qobiliyatiga va qo‘shimcha imkoniyatlarga ega uskunani anglatadi.