M qudaybergenov q. Paxratdinov

Qadag’alaw ushi’n soraw ha’m tapsi’rmalar

1. 
   N.A. Baskakovti’n’ «Karakalpakskiy yazi’k» miynetinin’ a’hmiyetin ayti’p berin’.
   
2. 
   Qaraqalpaq tilinin’ morfologiyali’q kategoriyalari’ boyi’nsha izertlewlerge sholi’w islen’.
   
3. 
   Qaraqalpaq tilinin’ so’z jasali’wi’ boyi’nsha qanday izertlewlerdi bilesiz?
   
4. 
   M.Da’wletov ha’m E. Da’wenovlardi’n’ miynetleri jo’ninde ayti’p berin’.
   
5. 
   Qaraqalpaq tilinin’ qa’nday ilimiy grammatikalari’ bar?
   

A’debiyatlar

1. 
   Баскаков Н. А. Каракалпакский язык. II том. Фонетика и морфология. М., 1952.
   
2. 
   Ҳәзирги қарақалпақ тили. Морфология. Нөкис, «Қарақалпақстан», 1981.
   
3. 
   Ҳәзирги қарақалпақ тили. Синтаксис. Нөкис, «Қарақалпақстан», 1986.
   
4. 
   Ҳәзирги қарақалпақ әдебий тилиниң грамматикасы. Синтаксис. Нөкис, «Билим», 1992.
   
5. 
   Ҳәзирги қарақалпақ әдебий тилиниң грамматикасы. Сөз жасалыў ҳәм морфология. Нөкис, «Билим», 1994.
   

§9. Qaraqalpaq tilinin’ tariyxi’ boyi’nsha izertlewler


Joba

1. 
   H. Hamidovti’n’ izertlewleri.
   
2. 
   D.S. Nasi’rovti’n’ miynetleri.
   
3. 
   Sh. Abdinazimovti’n’ miynetleri.
   

Qaraqalpaq til biliminde qaraqalpaq tilinin’ tariyxi’n izertlewge ayi’ri’qsha itibar berildi. Bul iste, a’sirese, H. Hamidovti’n’ miyneti ko’p. Ol 1967-ji’li’ «XVIII-XIX-XX a’sirlerdegi yuridikali’q hu’jjetlerdin’ tili ha’m oni’n’ ha’zirgi qaraqalpaq tiline qatnasi’» degen temada kandidatli’q dissertaciya jaqladi’.

1974-ji’li’ H. Hamidovti’n’ «Қарақалпақ тили тарийхының очерклери» atli’ ko’lemli miyneti baspadan shi’qti’. Bul kitap qaraqalpaq tilinin’ tariyxi’ boyi’nsha basi’li’p shi’qqan birinshi miynet boli’p esaplanadi’.
1986-ji’li’ «Каракалпакский язык XIX – начала XX вв. по данным письменных памятников» (Taшкент, 1986) degen monografiyasi’n baspadan shi’g’ardi’. 1990-ji’li’ «Jazba estelikler boyi’nsha XIX-XX a’sirdin’ basi’ndag’i’ qaraqalpaq tili» degen temada doktorli’q dissertaciyasi’n jaqladi’.
Qaraqalpaq tilinin’ tariyxi’na baylani’sli’ bir qatar miynetler jazg’an belgili ilimpaz D.S. Nasi’rov boli’p esaplanadi’. Oni’n’ «Становление каракалпакского общенародного разговорного языка и его диалектная система» (Нукус-Казань, 1976) atli’ miynetinde qaraqalpaq tilinin’ tariyxi’na baylani’sli’ bir qansha tariyxi’y mag’li’wmatlar berilgen.
Qaraqalpaq tilinin’ tariyxi’ boyi’nsha Sh. Abdinazimovti’n’ «Qaraqalpaq tili tariyxi’» (No’kis, «Qaraqalpaqstan», 2014) sabaqli’g’i’, O. Sayi’mbetovti’n’ «Хорезмийдиң «Муҳаббатнама» әдебий жазба естелигиниң тили ҳәм оның қарақалпақ тилине қатнасы» (Нөкис, «Билим», 2013) oqi’w qollanbasi’ basi’li’p shi’qti’.