М. Т. Миракмалов халқ табиий географик терминлари тошкент-2009

Юлғун
ўсимлигини Бухорода жинғил
дейишади. Жинғилди
топонимини ҳам бор.
Ирғай – бутанинг бир тури. Пискент яқинидаги тоғ номи Ирғайли деб 
номланган. Бу ерда ирғай кўп ўсади, шунинг учун тоғ шундай аталган.
Илгарлари ирғайдан паншоха, савағич, ҳасса ва бошқа буюмлар ясашган.
2
Қовунга ўхшаб узун палак отиб ўсадиган ўсимликнинг бир тури кавар
дейилади, баъзан ковул ҳам деб аталади. Самарқанд яқинида Каварзор
деган жой бор.
Сурхондарё ва Қашқадарёнинг айрим жойларида ялпизни пидана 
дейишади (тожикча - пидана). Бойсун туманида Педана номли қишлоқ бор. 
Ушбу топоним ҳам ўсимлик номи билан боғлиқ бўлса ажабмас.
Дашт зонасида ўсадиган майда ўт – ранг билан ҳам айрим топонимлар 
пайдо бўлган. Масалан, Рангзор.
Республикамизнинг Зомин ва Ғаллаорол туманларида сув бўйларидаги 
бўлиқ ўтларни шивер (шибер) дейишади. Хоразмда шавър – чимзор, серсув 
ўтлоқ ер. Шивернинг бошқа маънолари ҳам бор.
3
Сўксўк Маҳмуд Кошғарийнинг ÀДевону луғатит-туркÁида юлғун 
дарахти деб изоҳланган.
4
Сўксўк саксовулдан бошқа нарса эмас. Маҳмуд 
Кошғарийнинг ўзи ҳам Àяхши ёнадиган ёғочÁ деб изоҳ берган.
5
Ҳақиқан ҳам
саксовул яхши ёнувчи бўлади. Қоракўл туманида Сўксўк номли қишлоқ ва 
ариқ бор.
1
қаранг: Бобур З.М. Бобурнома. -Т.: ÀЮлдузчаÁ, 1989. Б.-128.
2
Яна қаранг: Қораев С. Географик номлар маъносини биласизми? -Т.: ÀЎзбекистонÁ, 1970. Б.-59.
3
Бу ҳақда қаранг: Қораев С. Юқоридаги асар. 105-109 бет.
4
қаранг: Кошғарий Маҳмуд ÀДевону луғатит туркÁ. -Т.: 1960 I т. Б.-448.
5
қаранг: Қораев С. Географик номлар маъносини биласизми?-Т.: ÀЎзбекистонÁ, 1970. Б.-112.

---

124
Баъзи туркий тилларда пиёз сўғон деб юритилади. М.Кошғарийда ҳам 
шундай маънода қайд этилган.
1
Жой номлари таркибида кўп учрайди. 
Масалан, Иштихон туманидаги Сўғончи қишлоғи.