M. V. Lomonosov metodik g'oyasi D. L. Mendeleyev metodik g'oyasi

Rus kimogarlari: M.V.Lomonosov; D.I.Mendeleyev va A.M.Butlerov metodik g‘oyalarining mohiyati
Sattorova Rushana
Reja:
M.V.Lomonosov metodik g'oyasi
D.l.Mendeleyev metodik g'oyasi
A.M.Butlerev
Mixail Vasilyevich Lomonosov [1711.8(19)11, Arxangelsk - 1765. 4(15)4, Peterburg] — rus tabiatshunos olimi, rus adabiy tilining asoschisi, shoir, rassom, tarixchi. Moskvada, Kiyevda (1734), soʻngra Peterburg akademiya untida oʻqigan (1735). 1736-yildan Germaniyaning Merburg va Frayburg universitetlarida kimyo va metallurgiya fanlaridan taʼlim olgan. Peterburg Fanlar akademiyasi ning birinchi akademik (1745). 1748-yilda Rossiya Fanlar akademiyasi qoshida 1-kimyoviy lab.ga asos solgan. 1755-yilda L. ningtashabbusi bilan Moskva universiteti tashkil etilgan (keyinchalik unga L. nomi berilgan). Moddalarning atom-molekulyar tuzilishi haqidagi tushunchalarni rivojlantirgan, kimyoviy reaksiyalarda massaning saqlanish qonunins topgan (1756), korpuskulyar (atom-molekulyar) taʼlimoti asoslarini taklif etgan (1741 — 50). Venera sayyorasida atmosfera mavjudligini aniklagan (1761). Falsafiy va grajdanlik ruhidagi rus odasining ijodkori. Dostonlar, sheʼriy nomalar, tragediyalar va hajviy asarlar, fundamental filologik tadqiqotlar hamda rus tilining ilmiy grammatikasi muallifi. Ranglar haqidagi nazariyani olgʻa surgan. Bir qancha optik asboblar yasagan. Mozaika sanʼatini rivojlantirgan, smaltalar ishlab chiqarishga katta hissa qoʻshgan, shogirdlari bilan birga koshinkor naqshlarning yangi turlarini taklif etgan. Shvetsiya Fanlar akademiyasi (1760), Bolonya Fanlar akademiyasi (1764) faxriy aʼzosi.[1]
M.V.LOMONOSOV
Title text addition
Mixail Vasilyevich Lomonosov [1711.8(19)11, Arxangelsk - 1765. 4(15)4, Peterburg] — rus tabiatshunos olimi, rus adabiy tilining asoschisi, shoir, rassom, tarixchi. Moskvada, Kiyevda (1734), soʻngra Peterburg akademiya untida oʻqigan (1735). 1736-yildan Germaniyaning Merburg va Frayburg universitetlarida kimyo va metallurgiya fanlaridan taʼlim olgan. Peterburg Fanlar akademiyasi ning birinchi akademik (1745). 1748-yilda Rossiya Fanlar akademiyasi qoshida 1-kimyoviy lab.ga asos solgan. 1755-yilda L. ningtashabbusi bilan Moskva universiteti tashkil etilgan (keyinchalik unga L. nomi berilgan). Moddalarning atom-molekulyar tuzilishi haqidagi tushunchalarni rivojlantirgan, kimyoviy reaksiyalarda massaning saqlanish qonunins topgan (1756), korpuskulyar (atom-molekulyar) taʼlimoti asoslarini taklif etgan (1741 — 50).
1759 yilda Lomonosov oʻzining hamkori akademik Jozef Adam Braun bilan simobning muzlashini qayd etgan va u bilan dastlabki tajribalarni oʻtkazgan birinchi odam boʻldi. Tabiat muntazam va uzluksiz evolyutsiyaga duchor bo'lishiga ishonib, u tuproq, torf, ko'mir, neft va amberning organik kelib chiqishini ko'rsatdi. 1745 yilda u 3000 dan ortiq minerallar katalogini nashr etdi va 1760 yilda aysberglar1759 yilda Lomonosov oʻzining hamkori akademik Jozef Adam Braun bilan simobning muzlashini qayd etgan va u bilan dastlabki tajribalarni oʻtkazgan birinchi odam boʻldi. Tabiat muntazam va uzluksiz evolyutsiyaga duchor bo'lishiga ishonib, u tuproq, torf, ko'mir, neft va amberning organik kelib chiqishini ko'rsatdi. 1745 yilda u 3000 dan ortiq minerallar katalogini nashr etdi va 1760 yilda aysberglarning shakllanishini tushuntirdi.ning shakllanishini tushuntirdi.
1759 yilda Lomonosov oʻzining hamkori akademik Jozef Adam Braun bilan simobning muzlashini qayd etgan va u bilan dastlabki tajribalarni oʻtkazgan birinchi odam boʻldi. Tabiat muntazam va uzluksiz evolyutsiyaga duchor bo'lishiga ishonib, u tuproq, torf, ko'mir, neft va amberning organik kelib chiqishini ko'rsatdi. 1745 yilda u 3000 dan ortiq minerallar katalogini nashr etdi va 1760 yilda aysberglarning shakllanishini tushuntirdi.
D.L Mendeleyev
Mendeleyev Dmitriy Ivanovich (1834.27.1 (8.2), Tobolsk — 1907.20.1 (2.2), Peterburg (hozirgi Sankt-Peterburg)) — rus kimyogar olimi va pedagogi. Peterburgdagi Bosh pedagogika instituti fizikamatematika fakultetining tabiiy fanlar boʻlimini tugatgan (1855). 1856-yilda Peterburg universitetida magistrlik dissertatsiyasini yoklaydi. 1859—1861 yillarda Gelderberg shahriga ilmiy xizmat safariga yuboriladi. M. bu yerda Gelderberg universitetining R. V. Bunzen boshchiligidagi laboratoriyasida ishlaydi. 1861 yilda „Organik kimyo“ darsligi chop etiladi. 1865-yilda doktorlik dissertatsiyasini yoqlaydi va Peterburg universitetining professori, 1876 yildan Peterburg FA muxbir aʼzosi qilib saylanadi.
1893-yilda Mendeleyevning tashabbusi bilan Oʻlchov va tarozi namunalari deposi Oʻlchov va tarozilar bosh palatasiga aylantiriladi. Mendeleyev. umrining oxirigacha shu ishda boshqaruvchi (direktor) boʻlib ishlaydi.
Davriy qonun D.I.Mendeleyev “Kimyo asoslari” asari ustida ish olib borar ekan, 1869 yil fevralda tabiatning asosiy qonunlaridan biri – kimyoviy elementlarning davriy qonuni kashf etdi.
1869 yil 6 (18) martda D.I.Mendeleyevning “Xususiyatlar elementlarning atom og‘irligiga nisbati” nomli mashhur ma’ruzasi Rossiya kimyo jamiyati yig‘ilishida N.A.Menshutkin tomonidan o‘qib eshittirildi. Xuddi shu yili, bu post nemis"Zeitschrift für Chemie" jurnalida paydo bo'ldi va 1871 yilda "Annalen der Chemie" jurnalida D. I. Mendeleyevning o'z kashfiyotiga bag'ishlangan batafsil nashri - "Die periodische Gesetzmässigkeit der Elemente" (Kimyoviy elementlarning davriy qonuniyati) nashr etildi.
A.M.Butlerov
Aleksandr Mixaylovich Butlerov [1828.25. 8 (6. 9), Chistopol sh. 1886. 5 (17). 8, Butlerovka qishlogʻi, hozirgi Tatariston Respublikasi] — rus kimyogari, N. N. Zmniiningshogirdi. Qozon universitetini bitirgan (1849). Peterburg universiteti professor (1869-yildan), Peterburg Fanlar Akademiyasi ordinator akademik (1874-yildan). Organik moddalarning kimyoviy tuzilishi nazariyasi asoschisi. Bu nazariyaga koʻra organik moddalarning xossalari molekulalardagi atomlar boglari tartibi, tuzilishi hamda ularning oʻzaro taʼsiriga muvofiqaniqlanadi. Birinchi boʻlib izomeriya hodisasini tushuntiribbergan (1864). Izobutilen polimerizatsiyasini kashf etgan. Uchlamchi butil spirt (1864), izobutan (1866) va izobutilenlarni (1867) sintez qilib, ularning tuzilishini aniqlagan. Bogʻdorchilik, asalarichilik, Kavkazda choy yetishtirish bilan ham shugʻullangan.
Asosiy fikrlar kimyoviy tuzilish nazariyalari Butlerov birinchi marta 1861 yilda ta'kidlagan. U o'z nazariyasining asosiy qoidalarini Shpeyerdagi nemis tabiatshunoslari va shifokorlari kongressining kimyoviy bo'limida o'qilgan "Materaning kimyoviy tuzilishi to'g'risida" gi ma'ruzasida (1861 yil sentyabr) bayon qildi. Ushbu nazariyaning asoslari quyidagicha tuzilgan:
Klassik kimyoviy tuzilish nazariyasining boshqa barcha qoidalari bevosita yoki bilvosita ushbu postulat bilan bog'liq. Butlerov kimyoviy tuzilishni aniqlash yo'lini belgilaydi va bunda amal qilish mumkin bo'lgan qoidalarni shakllantiradi. U ulardagi radikallar kimyoviy tuzilishini saqlab qolgan sharoitda amalga oshiriladigan sintetik reaktsiyalarga ustunlik beradi. Biroq, Butlerov keyinchalik bu holatlar uchun ham "umumiy qonunlar" kelib chiqishiga ishonib, qayta guruhlash imkoniyatini ham oldindan ko'radi. Kimyoviy tuzilish formulalarining afzal ko'rilgan shakli haqidagi savolni ochiq qoldirib, Butlerov ularning ma'nosi haqida gapirib berdi: "... jismlarning kimyoviy xossalarining ularning kimyoviy tuzilishiga bog'liqligining umumiy qonuniyatlari ma'lum bo'lganda, bunday formula shunday bo'ladi. bu barcha xususiyatlarning ifodasi
Thank you for watching