Makroiqtisodiyot fanidan ma'ruza matni doc

4. Jahonmoliyaviy-
iqtisodiyinqirozisharoitidaO’zbekistonningbanktiziminimustahkamlashvapul-
kreditsiyosatinitakomillashtirishyo’nalishlari. 
 
Inqirozgaqarshichoralardasturinibajarishmaqsadlaridankelibchiqib, 
2010 
yilgamo’ljallanganpul-kreditko’rsatkichlari: 
* inflyasiyaning yillik darajasi 7-9 foiz atrofida bo’lishi; 
* YaIMning real usishi 8,3 foizni tashkil etishi; 
* byudjet taqchilligini YaIMning 1 foizidan oshmagan miqdorida bo’lishi va 
uning to’liq noinflyasion manbalar hisobidan qoplanishi; 
* tashqi  savdo  aylanmasi  sof  qoldig’ining  ijobiy  bo’lishi  kabi  prognoz 
ko’rsatkichlardan kelib chiqqan holda ishlab chiqildi. 
O’zbekistonRespublikasiMarkaziybanki 
 
2010 
yiluchunpulmassasiningmaqsadliko’rsatkichlariniiqtisodiyotning 
8,3 
foizliko’sishihisobigapulgabo’lganrealtalabningoshishivainflyasiyadarajasining 7-9 
foizatrofidaushlabturilishiniinobatgaolganholdabelgiladi. 
O’tganyillarkabi, 
 
Markaziybanktomonidanamalgaoshiriladiganste-
rilizasiyaoperasiyalarining, 
ya’nitijoratbanklariningbo’shpulmablag’lariniMarka-
ziybankdagimaxsusdepozitlargavadavlatqimmatliqog’ozlarigajalbqilishoperasiyala
riningo’rtachaoylikxajminipulagregatlariningmaqsadliko’rsatkichlaridankelibchiqi
bhamdato’lovbalansiningijobiysaldosiniinobatgaolganholda, 
1,4 
martagachaoshirishmo’ljallanmoqda. 
O’zbekistonRespublikasiMarkaziybankiqaytamoliyalashstavkasini 
2010 
yildagipul-
kreditkursatkichlariningmaqsadliparametrlaridanvainflyasionkutilmalardankelibchi
qib 14 foizmiqdoridasaqlabturishmo’ljallanmoqda. 
 
  2010 
yildaMarkaziybankmuomaladagipulmassasinitartibgasolishdamonetarsiyosatningb
ozorinstrumentlaridanfoydalanishbilanbirqatordaularningsamaradorliginioshiribbor
adi. 
Markaziybanktijoratbanklarilikvidliginingyetarlidarajadabo’lishinita’minlas
hmaqsadidavakillikhisobvara-
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

g’idagimablag’larnimuntazamravishdamonitoringqilibbo-
radivaularningoptimaldarajadabo’lishiuchunbarchazarurchoralarniamalgaoshiradi. 
Majburiyrezervlarnormasibanktiziminingmoliyaviybar-
karorligivalikvidlikdarajasidankelibchiqdanholdabelgilanadi,  zaruriyattug’ilganda, 
o’zgartiriladi. 
BanktizimidavaktinchaliklikvidlikyetishmovchiligiholatiyuzagakelgandaMar
kaziybanklikvidlikberishinstrumentlaridan, 
ya’nidavlatqimmatliqog’ozlaribilanamal-
gaoshiriladiganREPOhamdavalyutaviySVOPoperasiyalaridanfoydalanadi. 
Tijoratbanklariningresursbazasinivabankinfratuzilmasinirivojlantirishgaoidc
hora-tadbirlardoirasida2010 
yildatijoratbank-
lariningumumiykapitaliniko’shimchaaksiyalarnifondbirjasidajoylashtirishorkalika
mida 
20 
foizgaoshirish, 
yaqinikkiyildaesauningyalpiichkimahsulotganisbatanhajmini 
10 
foizgayetkazishko’zdatutilgan. 
Tijoratbanklardagiaholimablag’-
larihajminingbirmaromdao’sibborishinita’minlashvadoimiyravishdayangijozibador
omonatturlarinitaklifetibborish, 
xususan 
2010 
yil-
daaholivaxo’jaliksubyektlariningbo’shmablag’larinibank-
larninguzoqmuddatlidepozitlarigajalbetishnikamida 
30 
foizgako’paytirishvabuyunalishdabanklararoraqobatniyanadakuchaytirishmuhimah
amiyatgaega. 
 2010 yildatijoratbanklaritomonidanyana 250 mlrd. 
so’mlikqo’shimchaaksiyalarmuomalagachiqarilib, 
banklarustavkapitallariningoshirilishikutilmoqda. Masalan, Xalqbankikeyingi 4 
yildavomidao’ziningustavkapitalini 10 mlrd. so’mdanavval 100 mlrd. so’mga, 
keyin 200 mlrd. so’mgachaoshirishnimo’ljallamoqda.  
Banklarningkapitallashuvidarajasinioshirishdoirasidaularninguzoqmuddatlir
esursbazasinimustahkamlashuchuntijoratbanklaritomonidan 
2009-2010 
yillargamo’ljallangan, 
yuridikshaxslaro’rtasidajoylashtiriladigan 
200 
mlrd. 
so’mdankambo’lmaganhajmdagiuzoqmuddat-
liobligasiyalarchiqarishjoriyyildayakunlanadi.