Makroiqtisodiyot fanidan ma'ruza matni doc

    15.3. -chizma. 
Jamg’arishnormasiningningiqtisodiymuvozanatgata’siri. 
 
Soloumodelijamg’arishnormasikapitalbilanqurollanganlikningbarqarordaraja
sigaerishishningo’tamuhimomiliekanliginiko’rsatadi.  
Jamg’arishnormasiningo’sishiinvestisiyalarhajminingoshishinikeltiribchiqar
adi. 
Buesaasosiykapitalmiqdoriningortishiga, 
o’znavbatidakapitalbilanqurollanganlikdarajasining 
(k) 
 
ko’tarilishiorqali 
, 
pirovardnatijaga, ya’niesaishlabchiqarishhajmining (Y) ko’payishigaolibkeladi. 
Shundayqilib, 
jamg’arishnormasiningoshishibarqarormuvozanatsharoitidayuqoriroqishlabchiqaris
hvakapitalzahirasidarajasigaerishishimkoniniberadi. 
Ammojamg’arishnormasiningortishiqisqamuddatdlidavrda, 
iqtisodiyotyangibarqarormuvozanatnuqtasigayetgungaqadar 
, 
iqtisodiyo’sishnijadallashishigaolibkeladi.  
Jamg’arishjarayoniham, 
jamg’arishnormasiningoshishihambarqarormuvozanatholatidaaholijonboshigaishla
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

bchiqarishhajmininguzluksizo’sishimexanizminitushuntirishuchunyetarliemas. 
Ularmuvozanatningbirholatidanikkinchiholatigao’tilishiniko’rsatadixolos.  
Soloumodelinikeyingirivojlantirilishidanavbatbilanikkishartolibtashlanadi: 
aholisonivauningishbilanbandqismisoniningo’zgarmasligihamdatexniktaraqqiyotni
ngmavjudemasligi. 
Aholidoimiy 
(n) 
sur’atbilano’sadidebtasavvurqilamiz. 
Ishchilarsoniningko’payishiboshqatengsharoitlardamehnatningkapitalbilanqurollan
ishidarajasiningqisqarishigaolibkelishimumkin. 
Natijada, 
birishchigato’g’rikeladigankapitalzahirasio’zgarishiniko’rsatuvchitenglamaquyidag
iko’rinishgaegabo’ladi: 
Δk=I-dk-nk  yokiΔk=I-(d+n)k 
Mehnatningkapitalbilanqurolanganligipasayishitufayliunioldingidarajadasaql
abturishuchuninvestisiyalarningkapitalchiqibketishiniqoplaydiganhajmizarur. 
Kapitaljamg’arishnormasiyuqoribo’lmasakapitalningchiqibketishi, 
aholisoniningo’sishitufaylikapitalbilanqurollanganlikdarajasio’zgarmasdanqolishiy
okipasayibketishimumkin. 
i, 
 
(d+n)k 
 
 
 
d+n)k                        
 
 
 
                              sf·(k1) 
 
 
 
 
 k1   k*  k2            k