11.1.-chizma. Byudjet taqchilligi va ortiqchaligi
Iqtisodiyotning o’rnatilgan barqarorligi darajasi davriy byudjet taqchilligi va
ortiqchaligi miqdorlariga bog’liq. Davriy taqchillik (ortiqchalik) iqtisodiy faollik
pasayishi (oshishi) sharoitida soliq tushumlarining avtomatik kamayishi (oshishi)
va davlat xarajatlarining avtomatik oshishi (kamayishi) natijasida yuzaga keladigan
davlat byudjeti taqchilligi (ortiqchaligi)dir.
Davlat byudjdeti kamomadini moliyalashtirish usullari:
1. Pul-kredit emissiyasi;
2. Davlat zayomlarini chiqarish;
3. Davlat byudjetiga soliq tushumlarini ko’paytirish.
Davlat byudjeti kamomadi pul chiqarish orqali qoplanganda muomalada pul
massasini ko’paytirish inflyasiyaga olib keladi.
Olibborilganizchilmakroiqtisodiysiyosatnatijasidadavlatbyudjetitaqchilligipa
saytirildiva 2003, 2004 yillardaYaIMganisbatan 0,4 foiznitashkiletdi (1992 yilda
12 %). Buumumetirofetilgan 3 % lime’yordananchapastko’rsatkichdir.
Byudjettaqchilligiasosannoinflyasionusullarbilan,
ya’nidavlatobligasiyalarichiqarishhamdaxususiylashtirishdantushganmablag’larhis
obigamoliyalashtirilmoqda. Respublikamizdao’tkazilayotgansoliq-
byudjetsiyosatimakroiqtisodiybarqarorlikni
Do'stlaringiz bilan baham: |
