Maqolada yashil iqtisodiyot o‘zi nima ekanligini bilib olamiz. Biz yashil


Download 60.55 Kb.
bet1/2
Sana14.12.2022
Hajmi60.55 Kb.
#1007112
  1   2
Bog'liq
behruz text


Annotatsiyasi


Maqolada yashil iqtisodiyot o‘zi nima ekanligini bilib olamiz. Biz yashil
iqtisodiyotning davlat rivojlanishidagi o‘rni va ahamiytlari haqida fikr va
mulohazalar yuritamiz. Shu bilan bir qatorda yashil iqtisodiyotninng mamlakat
rivojlanishida qo‘shishi mumkin bo‘lgan foydalari fikr yuritamiz.
Kirish
Yashil iqtisodiyot har qanday iqtisod nazariyasi sifatida aniq ta‘riflanadi, unga
ko‘ra iqtisodiyot o‘zi yashaydigan ekotizimning tarkibiy qismi hisoblanadi . 
Mavzuga yaxlit yondashuv tipik bo‘lib, iqtisodiy g‘oyalar ma‘lum bir
nazariyotchiga bog‘liq holda har qanday boshqa mavzular bilan aralashib ketadi. 
Feminizm, postmodernizm,atrof- muhit harakati, tinchlik harakati, yashil siyosat, 
yashil anarxizm va globallashuvga qarshi harakat tarafdorlari bu atamani asosiy
iqtisodiyotdan tashqarida bo‘lgan juda boshqacha g‘oyalarni tasvirlash uchun ishlatishgan . Bu atamaning ishlatilishi rasmiy ravishda tashkil etilgan va bosh harflar
bilan yozilgan Yashil atamanoyob va ajralib turuvchi belgi sifatida da‘vo qiladigan Yashil partiyalarning siyosiyfarqi bilan yanada noaniqlashadi . Shunday qilib,
odatda yashil iqtisodiyotga o‘tish, biomimikriya va bioxilma-xillikni to‘liqroq
hisobga olish tarafdori bo‘lgan "yashil iqtisodchilar" maktabiga murojaat qilish
afzalroqdir.
Mavzuga oid adabiyotlar tahlili
Vaxabov A.V., Xajibakiyev Sh.X., Tashmatov Sh.A., Butaboyev M.T larning ilmiy
tadqiqotlarida yashil iqtisodiyotning foydali tomonlari haqida fikr va mulohazalari
berilgan.[1] ''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Atrof-muhit dasturi (UNEP)"
ushbu dasturda yashil iqtisodiyot borasida fikrlar va mulohazalar berilgan.[2]
Xenshou Markning ilmiy ishlarida ham yashil iqtisodiyotning iqtisodiyotdagi
o‘rni haqida fikrlari berilgan.[3] David Pearcelarning asarlarida ham yashil
iqtisodiyotning davlat rivojlanishidagi o‘rni haqida tadqiqotlari berilgan[4] S. Beder ilmiy ishlarida yashil iqtisodiyotning mamlakat rivojlanishidagi o‘rni haqida fikrlar va mulohazalar berilgan.[5]
Tahlil va natijalar
Yashil iqtisodiyot past uglerodli, resurslardan tejamkor va ijtimoiy inklyuziv
sifatida tavsiflanadi. Yashil iqtisodiyotda bandlik va daromadning o‘sishi uglerod chiqindilari va ifloslanishini kamaytirish, energiya va resurslar samaradorligini
oshirish,biologik xilma-xillik va ekotizim xizmatlarining yo‘qolishining oldini olish
imkonini beruvchi iqtisodiy faoliyat, infratuzilma va aktivlarga davlat va xususiy
investitsiyalarni jalb qilish orqali amalga oshiriladi.
Ushbu yashil investitsiyalar maqsadli davlat xarajatlari, siyosat islohotlari va soliqqa tortish va tartibga solishdagi o‘zgarishlar orqali faollashtirilishi va
qo‘llab-quvvatlanishi kerak. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Atrof-muhit, tabiiy
kapitalni muhimiqtisodiy aktiv va ijtimoiy manfaatlar manbai sifatida tushunadigan
rivojlanish yo‘lini targ‘ib qiladi, ayniqsa, tirikchiligi tabiiy resurslarga bog‘liq
bo‘lgan kambag‘al odamlaruchun. Yashil iqtisodiyot tushunchasi barqaror
rivojlanishning o‘rnini bosmaydi, balki butun Osiyo va Tinch okeani mintaqasida iqtisodiyotinvestitsiyalar, kapital va infratuzilma, bandlik va malakalarga hamda
ijobiy ijtimoiyva ekologik natijalarga yangi e‘tiborni yaratadi.
Yashil iqtisodiyot
Barqaror rivojlanish uchun yashil iqtisodiyot, barqaror iste‘mol va ishlab chiqarish va resurslar samaradorligining o‘rni: Barqaror iste‘mol va ishlab chiqarish
jarayonlar va mahsulotlarning butun hayotiy tsikli davomida resurslarni iste‘mol
qilish, chiqindilarni hosil qilish va chiqindilarni kamaytirish uchun ishlab chiqarish jarayonlari va iste‘mol amaliyotlarini takomillashtirishga qaratilgan - Resurs
samaradorligi esa jamiyatga qiymat yetkazib berish uchun resurslardan foydalanish usullarini nazarda tutadi va mahsulot yoki xizmat birligi uchun zarur bo‘lgan
resurslar miqdorini, ishlabchiqariladigan chiqindilar va chiqindilarni kamaytirishga qaratilgan. Yashil iqtisodiyot investitsiyalar, bandlik va malakalarga asosiy e‘tibor
qaratgan holda barqaror iqtisodiy o‘sish uchun makroiqtisodiy yondashuvni
ta‘minlaydi.[6]
Xulosa
Turli "yashil" tushunchalarni tahlil qilish barqaror rivojlanish va atrof-muhit o‘rtasidagi munosabatlarni kengroq muhokama qilish bilan bog‘liq. Ba‘zi mualliflarning fikricha, sayyoramizning atrof-muhitga ta‘siri muammosini hal qilish iqtisodiy faollik darajasini pasaytirishdir, bu esa resurslardan foydalanishda jiddiy cheklovlarni anglatadi. Boshqalar iqtisodiy faollik o‘sishda davom etishi mumkin, ammo atrof-muhitga kamroq ta‘sir qiladi deb o‘ylashadi; ba‘zi ekspertlarning ta‘kidlashicha, iqtisodiy o‘sish va sayyora va odamlarga g‘amxo‘rlik o‘rtasida muvozanatga erishish mumkin. Shu nuqtai nazardan, "atrof-muhit" va "iqtisodiy o‘sish" ni bir-biriga qarama-qarshi maqsadlar sifatida ko‘rish mumkin emasligini aniq ta‘kidlaydigan yangi paradigmadan foydalanish kerak,

Download 60.55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling